Nog niet alle stemmen zijn geteld, maar de uitslag is helder. De lokale partijen winnen landelijk gezien bij de gemeenteraadsverkiezingen en met name de VVD en het CDA krijgen een tik op de vingers. Voor het woonbeleid in de vier grote steden lijkt het weinig uit te maken.
In Amsterdam was het stuivertje wisselen tussen de linkse partijen. In de hoofdstad is de PvdA na een flinke verkiezingsoverwinning weer vier jaar de grootste partij in de gemeenteraad en troeft daarmee GroenLinks af. PvdA en Groen Links zaten al samen in het collega van B & W dat de afgelopen jaren goed was voor stevige maatregelen op de oververhitte Amsterdamse woningmarkt. Met alleen D66 erbij komen beide partijen al aan een ruime meerderheid van 24 van de 45 zetels. De SP zal na woonwethouder Laurens Ivens en Jakob Wedemeijer in het nieuwe college vermoedelijk geen plek hebben. De socialisten werden in de hoofdstad behoorlijk afgestraft.
Rotterdam
Formeren lijkt een stuk lastiger te worden in Rotterdam. Zeker als ander partijen opnieuw niet willen aansluiten bij Leefbaar Rotterdam dat met 11 zetels weer veruit de grootste partij van de stad werd, op afstand gevolgd door VVD en GroenLinks met beide 5 zetels. De politiek erfgenamen van Pim Fortuyn wijken op het woondomein slechts beperkt af van de koers van de huidige coalitie: er moeten meer betaalbare woningen komen en beleggers die huizen opkopen moeten worden aangepakt. De Leefbaren vinden daarnaast dat er teveel in het dure segment wordt gebouwd en willen Rotterdammers voorrang geven op sociale huur boven mensen die van buiten de stad komen.
Den Haag
Corruptieonderzoek of niet, de Haagse kiezer heeft local hero Richard de Mos en zijn Groep De Mos/Hart voor den Haag nog steviger in de armen gesloten. Met 17% van de stemmen en 9 zetels troeft De Mos, die nog altijd officieel wordt verdacht van corruptie bij het verstrekken van horecavergunningen in zijn stad, D66 net af. De partij van minister Sigrid Kaag komt in de Hofstad op 8 zetels uit. Of De Mos partijen bereid vindt om met hem het nieuwe stadsbestuur te vormen is maar de vraag. Door het corruptie-onderzoek viel de Haagse coalitie mét Groep de Mos/Hart voor Den Haag in 2019 uit elkaar, om zonder de lokale partij een doorstart te maken.
Lees ook: #GR2022: Burger is woningbelegger beu
De huidige coalitie met woonwethouder Martijn Balster (Pvda) timmert flink aan de weg op de Haagse woningmarkt onder meer door het invoeren van een stadsbrede opkoopbescherming en het beperken van toegang tot betaalbare middenhuurwoningen voor mensen met een te hoog inkomen.
Utrecht
In Utrecht blijven GroenLinks en D66 ondanks een percentueel verlies in uitgebrachte stemmen de grootste partijen. GroenLinks voerde in de Domstad onder meer campagne met het plan om minstens 80% van de Utrechtse woningvoorraad te laten vallen onder de opkoopbescherming. Ook wil de partij huishoudens met een middeninkomen voorrang gaan geven bij de dunne voorraad betaalbare koopwoningen. Utrecht kent al een dergelijke voorrangsregeling voor huurwoningen voor middeninkomens.