Vastgoedbossen moeten CO2-emissie compenseren

Ontwikkelaars en investeerders bewandelen, behalve met duurzame gebouwen, nu ook het groene pad door CO2-compensatie te zoeken voor hun vastgoedportefeuille. Zo participeert ING Real Estate Finance in bosprojecten in binnen- en buitenland en plant Lingotto bomen in het Brabantse Reusel voor de eigen woon- en bedrijfsobjecten van hout.

Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 2, 25 februari 2022

6,8 miljoen bomen geplant, 12.755 mensen geholpen aan werk en inkomen en 476.000 ton CO2 gecompenseerd. Dat zijn positieve cijfers in een wereld waar de klimaattoon momenteel overheersend somber is. Het zijn de resultaten van het werk van Trees for All. Deze organisatie plant samen met partners wereldwijd nieuwe bossen aan en zorgt daarmee niet alleen voor compensatie van CO2-emissie, maar draagt ook bij aan het herstel van de biodiversiteit. Die is in de laatste decennia op veel plekken verstoord geraakt door ongebreidelde houtkap.

20% minder CO2-uitstoot
ING Real Estate Finance (ING REF) is de initiatiefnemer van het Vastgoedbos en een van de partijen die samenwerkt met Trees for All om de carbon footprint te verlagen. De vastgoedfinancier zet zich volgens directeur Hein Wegdam samen met de andere vastgoedpartijen al geruime tijd in voor vermindering van CO2-emissies die worden veroorzaakt door de gebouwde omgeving. Dat levert volgens Wegdam positieve resultaten op, maar hij vindt wel dat de sector kritisch moet blijven kijken, omdat er nog te veel CO2 wordt uitgestoten. ‘Doel is om met de gehele vastgoedmarkt minimaal 20% CO2-emissie te compenseren. Het Vastgoedbos is niet enkel voor of van ING en onze klanten, wij willen graag dat de hele markt hieraan meedoet.’

Limburg en Bolivia
‘We krijgen het met zijn allen moeilijk voor elkaar om de gehele bebouwde omgeving op basis van renewable bronnen draaiende te houden en zo onze CO2-doelen te halen’, vervolgt Wegdam. ‘Er moet meer gebeuren. Zo kwamen we uit bij de nieuwe aanplant van bomen. Die nemen immers CO2 op uit de lucht. Samen met Trees for All hebben we bepaald in welke bossen we het beste kunnen investeren. Om tot de gewenste reductie te komen, zijn er veel nieuwe bomen nodig. We vinden het belangrijk om bij te dragen aan de bosontwikkeling in Nederland, daarom investeren we ook hier. Ons land is alleen niet groot genoeg en te dicht bebouwd om al onze ambities te realiseren. Daarom participeren we samen met onze klanten zowel in 19 hectare Limburgs bos als in 170 hectare bos in Bolivia.’
Met de investering in het Boliviaanse bos ondersteunt ING REF ook de biodiversiteit in dit deel van het Zuid-Amerikaanse land. ‘Het betreft een bos met veel verschillende soorten inheemse bomen en struiken, zoals fruit, cacao en koffie. Er zit geen eindtijd aan. Op die manier helpen we lokale boeren aan werk en zit er ook nog een maatschappelijk en economisch aspect aan ons vastgoedbos’, vertelt Wegdam. Zo krijgen cacao- en koffieboeren bijvoorbeeld een eerlijke prijs voor hun producten. Wegdam nodigt graag andere banken uit om te investeren in bossen. ‘Ik zie het als een gezamenlijke uitdaging.’

Goed voor mens en klimaat
Simone Groenendijk, directeur van Trees for All, hoopt dat meer vastgoedpartijen het voorbeeld van ING REF zullen volgen. Trees for All is in 1999 opgericht en was destijds een van de eerste organisaties die zich inzette voor CO2-compensatie door bosaanplant. Na 10 jaar is Nederland toegevoegd aan de portefeuille. ‘Voor bedrijven wordt het tastbaar als ze dichtbij bomen kunnen planten’, aldus Groenendijk.
De aanpak van Trees for All is meerledig. ‘Naast een bijdrage aan klimaatherstel in brede zin, kijken we hoe we de bestaande variëteit in bomen kunnen vergroten en hiermee bedreigde dieren weer een habitat kunnen geven. Onze projecten dragen verder bij aan verbetering van de leefomstandigheden van de direct betrokken lokale bevolking. We zoeken altijd naar een breed draagvlak voor onze boomplantprojecten.’
In Nederland heeft de Nationale Bossenstrategie 2030 veel in beweging gezet. ‘Dat is mooi om te zien’, aldus Groenendijk. ‘We willen er over 8 jaar 10% bos bij hebben, maar dat wordt nog een hele uitdaging in ons dichtbevolkte land, waarin elke postzegel een bestemming heeft.’
Organisaties kunnen via Trees for All kiezen voor gecertificeerde of niet-gecertificeerde compensatie. In Nederland worden nog weinig gecertificeerde credits voor bos aangeboden, omdat de koolstofmarkt hier nog in ontwikkeling is. Voor bos in Bolivia kan dat al wel. Bedrijven krijgen 1 credit voor de aantoonbare compensatie van 1 ton CO2-emissie. Ook ING REF heeft ervoor gekozen om met de investering in het Boliviaanse bos een deel van de uitstoot van de panden van zijn klanten te compenseren via CO2-credits.

Bouwen met hout
Ontwikkelaar Lingotto houdt zich eveneens bezig met de aanleg van een ‘vastgoedbos’, maar dan met een andere insteek. De ontwikkelaar won enkele jaren geleden de prijsvraag van gemeente Amsterdam om een iconisch en duurzaam gebouw aan de Amstel te ontwikkelen. Dat werd Haut, een houten woontoren met een hoogte van 73 meter en 21 verdiepingen. ‘We wilden een statement maken met een echt circulair woongebouw. Door daarvoor hout te gebruiken dragen we bij aan het rondmaken van de CO2-keten’, zegt partner Eric-Jan de Rooij.
Het hout voor Haut en Hautwerk, een volledig houten kantoorgebouw in Utrecht, wordt tot nu toe betrokken uit bestaande kweekbossen. De Rooij: ‘We importeerden voor Haut jonge bomen uit Oostenrijk, maar al tijdens de ontwikkeling zijn we gaan nadenken over de manier waarop je met dit natuurlijke materiaal zou moeten omgaan. Het is belangrijk om vooruit te kijken naar wat je straks nodig hebt als je meer in hout gaat bouwen en om je verantwoordelijkheid te nemen voor de bomen die je hiervoor verwerkt. Zo is ook het idee ontstaan van een eigen bos. Het lijkt misschien romantisch om zelf een bos te planten, maar ik realiseer me terdege dat het natuurlijk niet de oplossing is voor de hele wereld. Wel kunnen we als voorbeeld dienen door met ons eigen bos in Reusel de duurzame productie veilig te stellen voor alle houten producten die we gebruiken in onze ontwikkelingen.’

Een eigen bos
Lingotto heeft zich net als ING REF grondig verdiept in de materie, voordat het een stuk grond met bosbestemming heeft gekocht in Brabant. De ontwikkelaar werkt samen met groene partijen om hier een natuurbos te creëren met verschillende soorten bomen. ‘Niet alle bomen groeien even snel, maar we houden ons aan het provinciale beleid voor diversiteit. We hebben nu 1400 bomen geplant; daar kunnen we even mee vooruit. In Haut en Hautwerk zijn 700 bomen verwerkt. Voorheen was ‘ons bos’ een kaalgeslagen stuk land, dat nu weer een stuk aantrekkelijker wordt en bovendien toegankelijk voor publiek. Het heeft ons alleen maar positieve reacties opgeleverd.’

Braziliaans teakhout
Maasstede beheert onder de naam Soroteca al jarenlang een bos: een teakhoutplantage in Brazilië. De ontwikkelaar beschikt nu over een plantage van 6900 hectare, waarvan 3200 hectare beplant is met teak. Het overige areaal is natuurreserve. Deze plantage is niet geplant om CO2 te compenseren, maar om verantwoord teakhout te produceren. Desalniettemin zorgt de plantage voor veel CO2-compensatie en, belangrijker nog, de toename van biodiversiteit. De lokale markt in Brazilië zelf is een grote afzetmarkt, maar de afgelopen jaren is er ook al veel geëxporteerd naar Europa en Azië, dat veruit de grootste afzetmarkt voor het hout is. Een deel van de winst wordt gebruikt om nieuwe bomen aan te planten. Zodoende ontstaat een in principe eindeloze en winstgevende cyclus van kappen en herplanten.