BPD: Randstad breidt verder uit

Het aantal woningtransacties in Nederland steeg in het afgelopen jaar met 13% tot een historisch aantal van 241.830 woningen. Ook de gemiddelde koopsom nam met 8% toe van € 244.000 tot € 263.000. Maar er zijn ook al plekken in Nederland waar het aantal transacties – als gevolg van sterk oplopende prijzen – afneemt door het gebrek aan woningaanbod. Dit geldt het sterkst voor de ‘hotspots’ Amsterdam, Utrecht, Haarlem en Amersfoort. Dat laat de Hittekaart 2018 zien van Bouwfonds Property Development (BPD), die de sterke en zwakke gebieden op de woningmarkt jaarlijks in kaart brengt.

De top-3 van populairste steden wordt dit jaar, net als in 2017, ingenomen door Amsterdam, Utrecht en Den Haag. Amstelveen komt in 2018 niet meer in de top-10 voor.

1. Amsterdam
2. Utrecht
3. Den Haag
4. Rotterdam
5. Diemen (nieuw)
6. Haarlem
7. Eindhoven
8. Breda
9. Nijmegen
10. Amersfoort

De Hittekaart 2018 laat zien dat de druk op de woningmarkt weer verder is toegenomen ten opzichte van recordjaar 2017. In tegenstelling tot vorig jaar kleuren kleinere plaatsen rondom bijvoorbeeld Amsterdam (Weesp, Wijdemeren) nu donkerrood. Dit geldt ook voor de stadsregio Arnhem en de Brabantse stedenrij. Daarentegen neemt de druk iets af bij wat meer ‘geïsoleerde’ steden, zoals Groningen, Enschede en Maastricht. Grensgemeenten die Nederland verbinden met het buitenland (Roosendaal, Enschede, Venlo en Roermond) scoren ook hoog op de hittekaart. De aanwezigheid van goede infrastructuur is van oudsher bepalend voor de meerwaarde van een woonregio: alle kansrijke gemeenten worden verbonden door belangrijke verkeersaders.

Olievlek
Desirée Uitzetter, directeur Gebiedsontwikkeling bij BPD, licht de resultaten toe: ‘Het staat onomstotelijk vast: de druk op de grote steden is zo hoog dat dit zich in rap tempo als een olievlek uitbreidt naar aangrenzende gemeenten. De Randstad breidt zich uit. In een aantal steden kookt het aanbod zelfs droog, zowel in de bestaande voorraad als in de nieuwbouw. Het aantal transacties loopt voor het eerst sinds jaren terug. Dit is zorgelijk vooral voor woningzoekenden; we zien namelijk dat de prijsplafonds bereikt zijn in de gebieden met de hoogste druk. Dat geeft aan dat het echt 5 voor 12 is geweest.’

Uitzetter vindt het hoog tijd dat de betrokken partijen – overheid, woningcorporaties, beleggers, bouwers en gebiedsontwikkelaars – gezamenlijk investeren in zorgvuldige ingrepen die de druk snel en adequaat verlichten. ‘Want de huidige druk maakt, samen met de aanhoudende huishoudensgroei en een migratieoverschot – mede veroorzaakt door de aantrekkende kenniseconomie - dat er de komende jaren nog volop woningen moeten worden toegevoegd aan de groeiende regio’s. Vanzelfsprekend spelen leefbaarheid, duurzaamheid en mobiliteit daarin een hoofdrol. We moeten er gezamenlijk voor zorgen dat wonen voor iedereen betaalbaar en beschikbaar blijft.’

Over het onderzoek
In dit jaarlijkse terugkerende onderzoek brengt BPD op basis van diverse factoren de sterke en zwakke gebieden op de woningmarkt in kaart. Een hoge score op de Hittekaart betekent hoge prijzen of veel huizenverkopen, maar ook een sterke (verwachte) huishoudensgroei.

Het marktvolume in de bestaande markt wordt berekend door het aantal koopwoningtransacties te vermenigvuldigen met de gemiddelde koopprijs. Om te voorkomen dat de omvang van een gemeente te zwaar telt, wordt er gecorrigeerd door het marktvolume te delen door de voorraad koopwoningen. Dit leidt tot de gemiddelde omzet per aanwezige koopwoning. Het Kadaster is de bron voor de prijzen en het aantal transacties. Het CBS registreert de omvang van de woningvoorraad. Het onderzoek wordt uitgevoerd op gemeenteniveau. De meting dateert van 2017, het meest actuele en volledige jaar van woningtransacties.