Uit recent gemeentelijk onderzoek blijkt dat jaarlijks gemiddeld 17.430 Rotterdamse woningen leegstaan, de meeste daarvan bij particuliere verhuurders.
De meeste leegstaande woningen in Rotterdam bevinden zich in de particuliere huursector. Het gemiddelde van 17.430 is gemeten tussen 2018 en 2024. Van dat aantal worden 9580 woningen particulier verhuurd. Woningcorporaties hadden gemiddeld 6200 leegstaande woningen. Bij eigenaar-bewoners stonden 180 woningen leeg. Van 1470 leegstaande woningen is het eigendom onbekend. De gemeente verkent nieuwe maatregelen om deze leegstand terug te dringen.
Bij kleinere verhuurders (1-9 woningen) is het leegstandspercentage het hoogst en in de cijfers maken zij 19,2% uit van die sector. Corporaties dragen 6200 woningen (4,4% leegstand van hun bezit) bij aan het totaal en eigenaar-bewoners 180 woningen (0,2% leegstand). De leegstand met ‘eigendom onbekend’ (1470 woningen) komt onder meer door nieuwbouwwoningen, deze staan leeg voordat bewoners de nieuwe woning betrekken.
Werkelijke leegstand
Het administratieve leegstandspercentage ligt op 5,5%, terwijl het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) stelt dat de werkelijke leegstand rond 3% ligt. Het CBS kan namelijk met cijfers van de energiebedrijven nauwkeuriger bepalen of er sprake is van echte leegstand. Is er sprake van substantieel energieverbruik, dan is er geen sprake van echte leegstand. Een verklaring hiervoor is onder meer dat iemand die maar een paar maanden op een adres verblijft, zich niet bij de gemeente hoeft te registreren.
Leegstand kan verschillende oorzaken hebben, zoals frictieleegstand (noodzakelijke tijd tussen verkoop, verhuizing of renovatie), tijdrovende afhandeling van erfenissen, speculatie en tweede-woninggebruik (pied-à-terres) alsook onderhoudsproblemen, vooral bij kleine, vooroorlogse woningen.
Beter monitoren
Wethouder Chantal Zeegers van onder andere Bouwen en Wonen, wil actie: ‘In een tijd waarin veel inwoners op zoek zijn naar een woning, is het belangrijk om leegstand zoveel mogelijk te beperken. We werken samen met woningcorporaties om leegstand beter te monitoren en te verkorten. We onderzoeken welke maatregelen het meest effectief zijn om leegstand aan te pakken en woningen sneller beschikbaar te maken.’
Eerdere ervaringen uit steden zoals Amsterdam tonen aan dat een leegstandsaanpak de duur van leegstand kan verkorten, maar niet direct het percentage verlaagt.
Bij woningcorporaties is de gemeente in gesprek om de leegstandsduren beter te monitoren. Binnen gemeentelijk woningbezit vanuit het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ) wordt ingezet op het verkorten van de leegstand in dit bezit door tijdelijke verhuur. Voor particuliere verhuurders liggen er kansen, maar de diversiteit en technische staat van de woningen maken dit complexer.