Je pensioen en woning als financieel lego

‘Van stenen naar saldo.’ Met zulke slogans lanceren Nederlandse banken momenteel hun nieuwste hypotheekproducten, waarmee hun gepensioneerde klanten stukjes overwaarde kunnen verzilveren om hun oudedagsinkomen aan te vullen.

Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 11, 22 november 2019

Steeds vaker komt er ruimte voor nieuwe combinaties tussen de twee grootste vermogenscomponenten van Nederlandse huishoudens – het pensioen en de eigen woning.

Steeds meer Nederlanders krijgen behoefte aan een flexibele financiële planning. Onze levensloop wordt immers langer en diverser dan ooit tevoren. Vroeger werden we gemiddeld 75 en bleef ons pensioen beperkt tot een eenvoudige uitkering om ons in de laatste jaren financieel te onderhouden. Onze (klein)kinderen worden straks 100, en zij willen en moeten hun lange levensloop flexibeler inrichten dan wij ooit durfden en konden. Het is goed als hun pensioen dan ook niet beperkt blijft tot een eenvormige uitkering bij pensionering, maar wordt doorontwikkeld tot een flexibel bouwblok in een eenvoudig financieel lego-gebouw waarmee zij zelf aan de slag kunnen. Met het combineren van pensioen en woonfinanciering kunnen huishoudens de financiële balans over hun levensloop beter op maat afstemmen op hun veranderende plannen in hun langere leven. Dat levert in potentie zeer hoge welvaartswinsten op: het welvaartseffect van optimale pensioenopbouw is meer dan 10 keer zo groot als dat van een eenmalige uitkering van 10% bij pensionering! Die potentiële welvaartseffecten zijn zo groot dat het goed is te kijken hoe huishoudens daarvan kunnen profiteren.

In een verkennende studie onderzoekt Dirk Brounen (Tias) samen met Eduard Ponds (APG) en Niels Kortleve (PGGM) eenvoudige mogelijkheden waarmee nieuwe generaties hun hypotheek zouden kunnen combineren met hun pensioen. Na het pensioen is de eigen woning immers de grootste vermogenscomponent van Nederlandse huishoudens. Dit vermogen is in de loop der tijd opgebouwd door gunstige huisprijsstijgingen en zorgvuldige hypotheekaflossingen, maar tot op heden is dit vermogen maar zeer beperkt betrokken in de financiering van een goede oude dag. Naar aanleiding van het pensioenakkoord informeerde minister Koolmees de Tweede Kamer dat het kabinet wil onderzoeken welke andere keuzemogelijkheden op termijn kunnen worden toegevoegd – naast de eenmalige uitkering bij pensionering – waarbij te denken valt aan het inzetten van een deel van de premie voor het aflossen van de hypotheek.

www.tias.nl