Investeerders kochten en verkochten veel minder woningen in 2023, zo blijkt uit een analyse van het Kadaster.
Het gaat voor kleine investeerders (tot 10 woningen) om een daling van 20.600 aangekochte woningen in 2022 naar 11.300 woningen in 2023. Grotere investeerders (+10 woningen) kochten in 2022 nog 17.000 woningen, in 2023 lag dit aantal op 7.800.
Het aantal verkopen daalde voor kleine investeerders van 20.000 naar 15.500 en voor grotere partijen van 23.700 naar 17.900.
Het Kadaster wijt de dalende trend aan het veranderende investeringsklimaat. Zo werd de overdrachtsbelasting voor investeerders in stapjes verhoogd tot 10,4% in 2023. Daarnaast zorgde de opkoopbescherming ervoor dat in gewilde gebieden woningen niet zomaar gekocht konden worden voor verhuur. Het rendement voor verhuurders daalde, wat nog versterkt werd toen vanaf 2022 de hypotheekrente begon te stijgen. Ook de aangekondigde Wet Betaalbare Huur zorgt volgens het Kadaster mogelijk voor een verdere daling van het investeerdersrendement.
Meer aan koopstarters verkocht
Investeerders verkochten in 2023 wel meer woningen aan koopstarters dan het jaar ervoor. Verkopen van grote investeerders aan koopstarters zijn toegenomen van 1.800 (8%) in 2022 naar 3.100 (17%) in 2023. Verkopen van kleine investeerders aan koopstarters lagen al hoger en zijn toegenomen van 3.700 (19%) in 2022 naar 4.600 (30%) in 2023.
Het aandeel verkopen van investeerders aan elkaar nam juist af. Kleine investeerders verkochten sinds 2009 niet eerder relatief zo veel woningen aan koopstarters en zo weinig aan andere investeerders.
Tussen 2015 en 2022 werd gemiddeld 60% van de woningen die investeerders verkochten aan eigenaar-bewoners onder de NHG-grens verkocht. Dit aandeel steeg van 57% in 2022 (bijna 6.400 woningen) naar 75% in 2023 (ruim 10.000 woningen).
Koopwoningen toegevoegd
Tot 2021 kochten kleine investeerders meer woningen van eigenaar-bewoners dan zij aan hen verkochten. Kleine investeerders onttrokken dus woningen van de koopwoningmarkt. Vanaf 2021, toen de overdrachtsbelasting voor investeerders steeg van 2% naar 8%, kopen kleine investeerders minder woningen dan in voorgaande jaren.
Sinds 2023 voegen zij meer woningen toe aan de koopmarkt dan zij onttrekken. Dit speelt vooral in de grote steden. Van de 5.000 woningen die zij in 2023 toevoegden aan de koopwoningmarkt staan er 1.900 in de vier grootste steden.
Aandeel in woningvoorraad
Ondanks dat investeerders de afgelopen jaren in totaal minder woningen kochten, is hun aandeel in de woningvoorraad volgens het Kadaster wel toegenomen: van 8,6% in 2021, en 9,0% in 2022 naar 9,4% in 2023. Dat komt door toevoegingen aan de woningvoorraad, bijvoorbeeld in de vorm van nieuwbouw, woningsplitsingen en transformaties van bijvoorbeeld kantoorpanden.
In de G4 is het beeld iets anders dan in de rest van Nederland: hier nam het bezit van kleine investeerders in 2023 iets af ten opzichte van 2022.