In de rubriek Covid & Property berichten PropertyNL en PropertyEU over achtergronden van de impact van het coronavirus op vastgoed. Vandaag deel 14 van de hoofdredacteur van PropertyNL, Wabe van Enk, over de verdeling van de last tussen huurders, verhuurders en de grootbanken.
Op 1 april bleef het angstwekkend stil op veel rekeningen van verhuurders. Soms leggen grote retailketens zonder overleg de coronarekening bij verhuurders. In Duitsland ontstond deze week woede over Adidas, dat over 2019 recordbonussen uitkeerde, maar nu stopt met het betalen van huurpenningen. In Nederland is C&A gestopt met betalen, terwijl de familie steevast als rijkste te boek staat in Nederland. In een aantal EU-landen dicteert de overheid een ‘rentholiday’, maar in Nederland is het uitonderhandelen.
Gezamenlijke oplossing
Roel van de Bilt van Rabobank REF met een portefeuille zakelijk vastgoed van ruim € 20 mrd: ‘In deze situatie gaat het niet meer om de naam van de bank, maar om de geboden hulp.’ Van de Bilt is tevens voorzitter van de werkgroep zakelijk vastgoed van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). Vorige week reageerden de verhuurders echter teleurgesteld op het vrijblijvende advies van de NVB samen met onder andere de brancheorganisaties Vereniging van Institutionele Beleggers in Nederland (IVBN), Vastgoedbelang en Detailhandel Nederland. Alleen voor gedupeerde verhuurders met leningen van minder dan € 2,5 mln schortten de banken de aflossing op tot augustus.
Van de Bilt: ‘Wij willen als banken een deel van de oplossing zijn. Wij hebben daarom als NVB ook de oproep ondersteund van de vastgoedsector om een gezamenlijke oplossing te bieden voor acute liquiditeitsproblemen. Die boodschap is aangekomen bij staatssecretaris Mona Keijzer en minister Eric Wiebes van Economische Zaken.’
Maatwerk
Waarom dan niet een generieke regel voor verhuurders afgekondigd? Van de Bilt: ‘Wij hebben heel veel verschillende klanten. Dus boven de € 2,5 mln wordt het maatwerk. Een verhuurder van huurwoningen heeft op dit moment geen regeling nodig. Zelfs tussen partijen die voornamelijk winkels verhuren zijn grote verschillen. Denk aan verhuurders van supermarkten, die juist extra goed draaien. Het gaat erom dat je als bank meedenkt met de klant. Ik denk dat alle banken in Nederland daar ongeveer hetzelfde over denken.’
Vrijdag meldde Peter Göbel van ING Real Estate Finance in PropertyNL dat in Nederland voor alle klanten in nood de aflossing is opgeschort tot september. Zowel Rabobank als ING Real Estate voelt niet voor een ‘rentholiday’ van zes maanden, zoals in sommige Europese landen is afgekondigd.
Iedereen draagt bij
Erik Steinmaier, sector directeur Real Estate, ABN Amro, wijst erop dat commercial banking-klanten met een hoofdsom tot € 50 mln alle aflossing- en rentebetalingen zes maanden kunnen uitstellen. Dat betekent dat ze deze termijnen vanaf 1 oktober moeten inhalen. Hij wil zich er echter in deze tijd niet op laten voorstaan dat ABN Amro de meeste faciliteiten biedt. ‘Bij ons is het ook geen generieke regeling. Ik denk dat we allemaal wat proberen te doen.’
Bereidheid
Intussen zitten de verhuurders niet stil. Winkelspecialist Gijs Bessem van KroesePaternotte vertelt overuren te maken. Hij heeft namens een aantal verhuurders regelingen getroffen met huurders om in april en mei de helft van de huur over te maken en de rest aan het einde van het jaar. ‘Ik merk dat er van zowel de huurder als de verhuurders bereidheid is om eruit te komen.’
Er zijn ook verhuurders die zeggen dat de acute nood nu voor een aantal retailers pas op de lange termijn kan worden ingelopen. ‘Anders ontstaat er straks een veel te grote druk op het tweede halfjaar.’
Bessem praat ook met grote winkelketens die direct stoppen met betalen, terwijl ze zoals Zara en Primark zeer vermogende eigenaren hebben. ‘Ook dat snap ik wel een beetje. Zij hebben de situatie in China meegemaakt en willen snel reageren. Aan de andere kant begrijp ik ook verhuurders die zeggen: als het goed gaat met retailers, willen ze ook niet dat wij een aanvullende huurnota sturen.’
Onderscheid
De meeste verhuurders vinden het belangrijk dat er onderscheid wordt gemaakt tussen winkels die van overheidswege gesloten zijn en winkels die zelf kiezen om niet open te gaan. Voor de eerste categorie zou een overheidsregeling nodig zijn. Voor de tweede categorie moet een evenwichtige verdeling van de coronalast tussen retailer, verhuurder en bank komen.
Gerelateerde artikelen:
