In de rubriek Covid & Property berichten PropertyNL en PropertyEU over achtergronden van de impact van het coronavirus op vastgoed. Vandaag deel elf van de hoofdredacteur van PropertyNL, Wabe van Enk, over concrete hulp en abstracte rapporten.
Voor de scherp op het nieuws zittende verhuurder was er vrijdag goed nieuws: een newsflash over uitstel van aflossing van ING Real Estate Finance. Peter Göbel van ING REF in Nederland kondigde aan bedrijfsleningen van boven de € 2,5 mln vrijstelling van aflossing te geven. Tot nu had de Nederlandse Vereniging van Banken gezegd dat alle aflossing tot augustus op bancaire leningen mocht worden opgeschort, maar alleen tot € 2,5 mln. Dat is nu net een voorwaarde waardoor het voor verhuurders van vastgoed niet interessant is, want commercieel vastgoed is wat kapitaalsintensiever. De verhuurders voelden zich in de steek gelaten. Moesten zij nu opdraaien voor de coronacrisis?
Gelukkig is dat niet geval, zo bleek uit een rondgang bij verhuurders in het weekend. Enkele huurders roemden constructieve gesprekken met de ABN Amro, die ook voor leningen boven de € 2,5 mln geduld gaat betrachten bij de aflossingen tot na de grote vakantie. Dit verraste, omdat de bank daarvan niets naar buiten heeft gebracht. Dat kan zijn omdat ABN Amro net zoals ING REF een voorbehoud maakt dat het echt schrijnende gevallen betreft. De banken kennen hun clientèle: als je een generaal aflossingspardon afkondigt voor grote klanten, zullen ze allemaal de ruimte pakken, ook als het niet strikt noodzakelijk is.
De grootste bank in Nederland, de Rabobank, bleef in deze discussie nog op de achtergrond, terwijl topman Wiebe Draijer de eerste was die hulp had toegezegd en ook in het weekend bij WNL klaar stond om voor het tv-publiek zijn goede intenties te tonen. Dat ging goed, totdat de debetrente van 12% op lopende rekeningen aan de orde kwam. Dat is in tijden van negatieve rente voor grote spaarders al geen goed verhaal en is in deze tijden helemaal niet uit te leggen.
Rabobank Real Estate Finance kwam gisteren wel met een rapport dat veel rooskleuriger oogt dan dat van het Centraal Planbureau vorige week: een krimp van 0,2%, terwijl het CPB in het zwartste scenario een krimp van 7,7% voorspelt. Rabobank stelt als voorwaarde voor het optimistische scenario dat het coronavirus zich in het tweede kwartaal normaliseert, CPB stelt als voorwaarde voor de maximale krimp dat iedereen een jaar thuis zit. Beide voorspellingen zijn dus in hoge mate gratuit: als we snel weer in aan werk kunnen, valt het mee; duurt het lang, dan valt het tegen. Jammer, maar voor die conclusie hoef je geen topeconoom te zijn en het is zeker niet richtinggevend.
Door de hectiek sneeuwen feitelijke deals onder, zoals gisteren CBRE GI met Herenstaete in Amsterdam van bijna € 50 mln plus grote Europese logistieke transacties. Maar na de daadwerkelijke hulp van banken aan verhuurders (zoals bij ING, maar ook ABN Amro) hopen we morgen te berichten over daadwerkelijk hulp van verhuurders aan huurders. Het is dat Feyenoord al lang thuis zit, maar anders zou het lijflied over geen woorden maar daden gepast zijn.