Een derde van de VvE’s kan geen bankrekening openen vanwege de strenge regels van banken tegen witwassen, zo blijkt uit de reacties bij het meldpunt van Vereniging Eigen Huis.
Nederland telt 135.000 VvE’s (Verenigingen van Eigenaren) die gezamenlijk 1,4 miljoen appartementen, zowel koop als huur, beheren. Het meldpunt ‘Problemen met het openen van een VvE-rekening’, dat van 5 december 2024 tot en met 7 januari 2025 was geopend, leverde in één maand tijd 445 reacties op. Bijna de helft (45%) van de VvE’s ondervindt grote moeite om een bankrekening te openen en van hen wordt 30% zelfs geweigerd.
VvE-bestuurders, bewoners en beheerders zijn wettelijk verplicht een bankrekening te openen. Bij veel banken moeten ze ingewikkelde en trage procedures door, om vervolgens nul op het rekest te krijgen. Zonder een rekening heeft een VvE echter geen middelen voor schoonmaak, reparatie, energieverbruik in gemeenschappelijke ruimten, onderhoud en verduurzaming in een complex.
Banken moeten zich sinds 2008 aan de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) houden. Gaandeweg is de regelgeving verder aangescherpt, maar dat heeft tot gevolg dat de deur voor steeds meer onschuldige burgers, bedrijven en verenigingen dicht blijft.
Gedwongen risico nemen
Sommige VvE-bestuurders, vaak welwillende bewoners, voelen zich nu gedwongen om maatregelen te nemen die niet voldoen aan de wettelijke voorschriften en regels voor goed financieel beheer, met alle risico’s van dien.
‘We hebben een half jaar lang geprobeerd om een VvE-rekening te openen voor verduurzamingsplannen en onderhoud’, geeft een VvE-bestuurder aan. ‘We hebben inmiddels een fors saldo gespaard en wilden daarvoor een extra betaalrekening openen, maar de bank weigert ons. Uiteindelijk hebben we een privérekening geopend op naam van de penningmeester. Zo worden we gedwongen risico’s te nemen die we niet willen.’
Hoop papierwerk
VvE’s die wel beschikken over een bankrekening ervaren vaak problemen bij een wijziging in het bestuur, bijvoorbeeld als één van de bestuursleden verhuist. Hier komt een hoop papierwerk bij kijken waardoor de continuïteit van inkomsten en betalingen vastloopt.
Ook lopen zij aan tegen omslachtige identificatieprocedures, bijvoorbeeld als een nieuwe bestuurder zich alleen kan identificeren via de app van de bank. Dat lukt alleen als alle bestuursleden al een privérekening bij dezelfde bank hebben. Daarnaast zijn de bankkosten voor VvE’s fors hoger dan voor een particuliere bankrekening.
Snelle screening
Vereniging Eigen Huis dringt er bij minister Heinen van Financiën op aan om het bankentoezicht voor Verenigingen van Eigenaars (VvE’s) aanzienlijk te versoepelen. VvE's vormen een laag risico op witwassen en financieren van terrorisme, stelt belangenvereniging. ‘Na een snelle screening zou het merendeel van de VvE’s daarom eenvoudig een spaar- en betaalrekening moeten kunnen openen’.
De minister van Financiën heeft eerder toegezegd een versoepeling van het regime met een risico-gebaseerde benadering te willen onderzoeken. Het onderwerp staat woensdag 22 januari tijdens het commissiedebat ‘Bestrijding witwassen en terrorismefinanciering’ op de agenda.