Waarde winkelvastgoed onder druk

De waarde van winkelvastgoed staat onder druk, maar nog steeds worden nieuwe winkels gebouwd. Dat concludeert ABN AMRO in het nieuwe rapport ‘Stand van retailvastgoed’.

In het rapport wordt de economische stand van zaken van de winkelvastgoed in Nederland belicht. De investeringen in nieuwe winkels namen in 2020 met 14,9% toe. De leegstand van winkels steeg in 2020, maar was beperkt gezien de gedwongen winkelsluitingen en slechte vooruitzichten. De verwachtingen ten aanzien van winkelvastgoed zijn negatief.

Waardeontwikkeling onder druk
De waarde van winkelvastgoed staat onder druk. In 2020 daalde de waarde met 5,7% en bleef daarmee flink achter bij de waardeontwikkeling van andere vastgoedtypes zoals kantoren en logistiek vastgoed. De waardeontwikkeling staat al langer onder druk door de opkomst van het onlinekanaal, maar daar is vorig jaar de coronapandemie en de daaruit volgende gedwongen winkelsluiting bijgekomen. Als gevolg van de economische ontwikkelingen, de achterblijvende consumptie en de groei van online winkelen, is de verwachting dat het winkelvastgoed de komende jaren minder waard zal worden. Ook de transactieprijzen – de prijzen waartegen winkels worden verkocht – daalden in 2020 met 11,5% in vergelijking met een jaar eerder.

Toename leegstand nog beperkt in 2020
Ondanks de slechtere economische omstandigheden door de verplichte sluiting van de winkels, minder passanten en toename van onlineaankopen, nam de leegstand van winkels in 2020 maar beperkt toe. Dit komt door de steunmaatregelen van de overheid, waardoor het aantal faillissementen beperkt is gebleven. Wel verschilt de leegstand per type gebied. Zo is de leegstand in binnensteden met 13,2% bijna twee keer zo hoog als het landelijk gemiddelde van 7,5%. Ook zijn er grote regionale verschillen. Met name in de zuidelijke provincies is de leegstand fors toegenomen. Zodra de overheidssteun wordt afgebouwd, zal de leegstand naar verwachting verder toenemen.

Nieuwbouw neemt nog hard toe
De negatieve vooruitzichten van winkelvastgoed en toenemende leegstand hebben zich nog niet vertaald in minder nieuwbouw. In 2020 werd 14,9% meer geïnvesteerd in de aanbouw van nieuwe winkels dan het jaar ervoor, in totaal €107 mln.

Vergunningstrajecten duren vaak lang, waardoor de nu gemeten toename het gevolg kan zijn van aanvragen voor nieuwbouw uit een verder verleden. Evenzo worden de meer grimmige huidige economische omstandigheden van dit moment mogelijk pas later zichtbaar in een afname van de investeringen in nieuwbouw. Daarnaast was er in het verleden tussen gemeenten weinig afstemming over waar nieuwe winkels werden gebouwd, met als gevolg een flinke toename van het aantal winkels terwijl daar geen klandizie voor was. Dit zorgde uiteindelijk voor meer leegstand. Dat kan nu weer het geval zijn.