In de begroting van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening blijft het aanpakken van de woningnood topprioriteit. Daarom blijft minister Keyzer zich inzetten om meer en sneller huizen te bouwen en de bestaande gebouwen beter te benutten. Omdat de ruimte in ons land schaars is, zullen in de nieuwe Nota Ruimte extra vier grote bouwlocaties worden aangewezen.
‘Woningnood is de grootste zorg van mensen in Nederland. We willen 100.000 woningen per jaar realiseren. Hiervoor zijn we samen met marktpartijen en medeoverheden aan de slag. Dat doen we niet alleen door sneller te bouwen, maar ook door bestaande gebouwen beter te benutten. Optoppen, een extra woning op het erf en ook de comeback van hospitaverhuur; elke woning die snel beschikbaar kan zijn, helpt mensen een bestaan op te bouwen’, aldus Mona Keyzer.
Het kabinet wil voldoende, betaalbare woningen bouwen en trekt hier de komende jaren € 5 mrd voor uit. Ruim € 2,4 mrd hiervan wordt besteed via de Realisatiestimulans; gemeenten ontvangen een vaste bijdrage van 7.000 euro voor elke betaalbare woning waarvan de bouw vanaf 2025 is gestart. De nieuwe woningen moeten uiteraard ook bereikbaar zijn. Via het Mobiliteitsfonds besteedt het kabinet € 2,5 mrd aan de aanleg van infrastructuur rond nieuwe woningbouwlocaties. Ook moet de bouw van woningen eenvoudiger, sneller en goedkoper worden. Het kabinet gaat daarom onverminderd door met de uitvoering van het programma STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Eisen en Regelgeving).
Voor de woningbouw is beschikbare grond essentieel. Keyzer zet in op een systeem dat ervoor zorgt dat de waardestijging, door de wijziging van een functie van de grond, kan worden gebruikt voor de bereikbaarheid en de realisatie van betaalbare huur- en koopwoningen. Ook wil zij meer aandacht voor transformatie, optoppen, wonen in het buitengebied, splitsen, woningdelen en hospitaverhuur. ‘Elke woning telt’, aldus de minister Ook wordt in 2026 verder gewerkt aan de nationale aanpak funderingsproblematiek. Daarvoor is de komende jaren €56 mln beschikbaar is.
Regie volkshuisvesting
Het kabinet streeft ernaar dat in 2026 de wet Versterking regie volkshuisvesting in werking kan treden. Deze wet zorgt ervoor dat overheden weer kunnen sturen op hoeveel, waar en voor wie zij gaan bouwen. Van de 100.000 te bouwen woningen per jaar moet tweederde betaalbaar en 30% sociaal zijn. Onderdeel van de wet is het versnellen van beroepsprocedures zodat woningbouw sneller van de grond komt. Ook is er voor het bouwen van mantelzorg- en familiewoningen op het eigen erf geen vergunning meer nodig.
Het kabinet gaat verder met de wet die gemeenten verbiedt om statushouders voorrang te geven op een sociale huurwoning. De positie van statushouders moet daarmee normaliseren ten opzichte van andere woningzoekenden. Statushouders worden verantwoordelijk voor het regelen van hun eigen huisvesting, bijvoorbeeld via hun netwerk of particuliere huur. Ook stimuleert het kabinet woningdelen door statushouders. Ter ondersteuning van deze inzet, trekt het kabinet de komende jaren €79 mln euro extra uit voor het realiseren van (onzelfstandige) flexwoningen en transformatie van gebouwen naar woonruimte.
Om voldoende woningen te kunnen bouwen is een aantrekkelijk investeringsklimaat belangrijk. Daarom maakt het kabinet investeren in huurwoningen aantrekkelijker door in 2026 de overdrachtsbelasting voor verhuurders te verlagen van 10,4% naar 8%. Om het aanbod van betaalbare huurwoningen op peil te houden, werkt het kabinet ook aan gerichte aanpassingen van de Wet betaalbare huur die verhuurders meer ruimte geven om te blijven verhuren.
Nieuwe Nota Ruimte
Regie op de inrichting van Nederland is, aldus Keyzer, nodig omdat de ruimte schaars is. Daarnaast staan de grote ruimtelijke opgaven op het gebied van woningbouw, bereikbaarheid, energie, defensie, economie, landbouw en natuur niet los van elkaar. Zo kan woningbouw niet zonder bereikbaarheid of de zekerheid van een aansluiting op het energienet. Dit vraagt volgens haar om het maken van samenhangende en integrale keuzes. Daarom herneemt het kabinet de regie op de ruimtelijke ordening. In de nieuwe Nota Ruimte wijst het kabinet vier nieuwe locaties aan voor grootschalige woningbouw: Alkmaar, Apeldoorn, Enschede/Hengelo en Helmond. Naast de 17 eerder aangewezen grote bouwlocaties. Daarnaast wordt woningbouw mogelijk op een groot aantal kleine locaties. De komende periode gaat het kabinet hierover met het parlement, gemeenten, provincies en waterschappen in gesprek. ‘Juist in het ruimtelijk beleid ligt een belangrijke sleutel om de economische en bestuurlijke kracht van regio's te benutten en doorbraken te bereiken’, zo viel te horen in de Troonrede.
