Het is weer verkiezingstijd, dus de politiek heeft grootschalige logistiek weer nadrukkelijk op de korrel. En veelal niet in positieve zin. Een nagelnieuw distributiecentrum in Lisse bewijst volgens de initiatiefnemers dat logistiek onmisbaar is en wel degelijk op een duurzame manier kan.
In de aankoop naar de verkiezingen van komende maand kwam aspirant-regeringspartij GroenLinks/PvdA in haar verkiezingsprogramma met een brisante passage over de logistieke sector. De linkse fusiepartij wil af van de grote, op lage lonen drijvende distributiecentra, onder meer om zo slechte arbeidsomstandigheden uit te bannen en arbeidsmigratie beter in de hand te kunnen houden. Ook kan de ruimte voor grootschalige logistiek volgens GroenLinks/PvdA beter worden benut voor onder meer woningbouw en natuurontwikkeling.
Uiteraard was de logistieke sector verbolgen over het voornemen van de groene sociaal-democraten. De logistieke sector is volgens Dilas, de brancheorganisatie van logistiek en industrieel vastgoed, geen probleem, maar een fundament van brede welvaart. ‘Essentieel voor werkgelegenheid, export en de bevoorrading waar bedrijven én consumenten dagelijks op vertrouwen. Het is onbegrijpelijk dat dit in de politieke beeldvorming zo makkelijk terzijde wordt geschoven.’
Planten en tuingoed
Van donkere wolken boven de logistieke sector leek een paar weken geleden al geen sprake meer, toen Prologis op een zonnige middag in Lisse officieel van start ging met de bouw van een distributiecentrum van ruim 25.000 m² voor Zorgboodschap. Zorgboodschap is onderdeel van Boon Food Group, een van de grootste full-service foodleveranciers in de Nederlandse zorgsector.
Het nieuwe DC en hoofdkantoor van Zorgboodschap wordt gebouwd op de plaats van een verouderd industrieel pand. Decennialang was het de plek voor Bakker.com en diens voorlopers, een thuiswinkelbedrijf in planten en ander tuingoed dat in de afgelopen zes jaar liefst twee keer over de kop ging.
Duurzaamheid stond vanaf het begin centraal in de herontwikkeling van het terrein. Materialen van de vorige bebouwing zijn hergebruikt om afval en CO2-uitstoot te beperken. ‘Ons nieuwe pand wordt letterlijk gebouwd met materiaal van het oude pand als fundament’, aldus Marijn van den Heuvel, directeur Capital Deployment bij Prologis.
Net-zero-ambitie
De nieuwbouw maakt gebruik van beton en staal met een lage CO2-voetafdruk, wordt elektrisch verwarmd met warmtepompen en beschikt over laadpunten voor elektrische voertuigen. Dit verlaagt de milieubelasting tijdens de bouw, het gebruik en de volledige levensduur van het gebouw, in lijn met de net-zero ambitie van Prologis. Extra aandachtspunten zijn groene buitenruimtes met aandacht voor biodiversiteit, natuurlijke inpassing en een gezonde werkomgeving. Het pand krijgt bovendien een groene gevel.
Over de duurzaamheid van deze ‘logistieke doos’ lijken critici zich vooralsnog geen zorgen te hoeven maken. Ook over de impact van het nieuwe DC op de omgeving is volgens Vincent Bos van Zorgboodschap goed nagedacht. ‘We hebben bedrijven en omwonenden van meet af aan bij dit traject betrokken, omdat we werken met dagverse maaltijden en maaltijdcomponenten die dagelijks bezorgd moeten worden. Je wilt niet dat je alles om 4 uur ’s ochtends in één keer moet uitrijden.’
Tip van Harry Mens
De inmiddels landelijk werkende organisatie is de afgelopen jaren sterk gegroeid, mede door het aanhaken van het Leger des Heils. Dat is alleen al goed voor 800 van de in totaal 6000 locaties en meer dan 300 zorginstellingen die Zorgboodschap bedient. Er schuilt logica in het besluit van Zorgboodschap om het hoofdkantoor van Sassenheim naar Lisse te verhuizen, een tip van local hero Harry Mens, en daar ook de distributie (nu nog vanaf zes locaties) te centreren. Het leeuwendeel van de 450 medewerkers hoeft geen halsbrekende toeren uit te halen om op de nieuwe werkplek te komen, en Lisse ligt – zoals ze bij Zorgboodschap zeggen – in hart van de Randstad, dicht bij de A44 en de Keukenhof.
Voor Bos staat het nut van een efficiënte logistieke organisatie als een paal boven water. ‘Zonder goede logistiek staat alles stil in ons land. Dat betekent in ons geval dat mensen hun eten niet krijgen, maar in bredere zin ook dat het zelfstandig oud worden en voor jezelf kunnen blijven zorgen in gevaar komt. Ons concept is immers onderdeel van een beweging waarbij de ouderenzorg gedecentraliseerd en kleinschaliger wordt. Onderdeel daarvan is dat mensen ook zo lang mogelijk voor hun eigen eten kunnen blijven zorgen.’ Ten teken dat de tijden van het oude instellingseten of de meer eigentijdse magnetronmaaltijden voorbij zijn, heeft de nieuwe locatie in Lisse straks ook een experience center waar inkopers kunnen ervaren wat er mogelijk is in de wereld van convenience maaltijden en zelf- en hybride koken.
Juiste expertise
De samenleving kan volgens Van den Heuvel niet buiten een goed functionerende logistieke sector. ‘Deze stap onderstreept het belang van logistiek vastgoed voor het goed functioneren van de bevoorradingsketen, en daarmee van onze samenleving’, zegt hij. ‘We bouwen niet alleen voor de vraag van vandaag, maar denken vooruit, met duurzame, toekomstbestendige gebouwen, die rekening houden met de veranderende behoeften van onze klanten en de maatschappij.’
‘We zijn langdurig eigenaar van onze panden’, voegt Martijn Kuijken, Head of Development Management bij Prologis, daaraan toe. ‘Het is dus ook in ons eigen belang dat er over tien jaar nog steeds een courant gebouw staat.’ Net als andere ontwikkelaars heeft Prologis zich toegelegd op de herontwikkeling van brownfields. ‘Daarmee blijven we goeddeels buiten de discussie over nieuwe logistieke locaties. Voordeel is ook dat er bestaande capaciteit op het stroomnet is. Maar herontwikkelen gaat in de bouwfase niet makkelijker of sneller, omdat je te maken hebt met bestaande beperkingen, bijvoorbeeld bodemvervuiling. Je zult eerder de juiste expertise aan boord moet halen.’
Structureel tekort
Gina Helmold, Head of Capital Deployment & Leasing Benelux bij Prologis, is niet verbaasd dat de discussie over ‘verdozing’ opnieuw geëntameerd wordt in Nederland. ‘Wij zijn niet bang voor goede discussies, die horen erbij.’ Ons land staat daarin volgens haar niet alleen. ‘In meer Europese landen worden zulke discussies gevoerd. Dat zorgt ervoor dat Nederland haar aantrekkingskracht als logistieke hotspot houdt. Uiteindelijk bepaalt de vraag vanuit de consument hoeveel logistiek er nodig is. Langs die weg is er een structureel tekort aan hoogwaardige, duurzame logistiek.’
Boon Food Group
Boon Food Group begon in 1888 met een winkeltje voor levensmiddelen in molendorp Kinderdijk en heeft inmiddels 63 supermarkten onder de namen Boon’s Markt, Boon’s Dagmarkt en MCD, inclusief de overname van 21 Coop-supermarkten in april 2025. Daarnaast bestiert het bedrijf een groothandel in levensmiddelen met concepten als Buurtsuper en Vakantiesuper, BFG Export en Zorgboodschap. Het hoofdkantoor annex distributiecentrum van Boon Food Group staat sinds 2018 in Dordrecht op bedrijventerrein Dordtse Kil III. Oorspronkelijk zou plastic schoenen-gigant Crocs hierin trekken, maar die koos uiteindelijk voor een locatie op het naastgelegen Distripark Dordrecht voor de vestiging van zijn grootste Europese distributiecentrum.
Gerelateerde artikelen:
Artikelen in de omgeving:
