Europese winkelcentrumontwikkelingen dalen met 18%

De veranderingen in retail blijven de dynamiek op de Europese markt voor winkelcentrumontwikkelingen beïnvloeden.

Het onderzoek European Shopping Centre Development van Cushman & Wakefield brengt de ontwikkelingsactiviteiten van planmatig ontwikkelde winkelcentra op het Europese vasteland in kaart, zowel op land- als op stadsniveau.

In de meeste landen bleef in de eerste helft van 2019 de ontwikkelingsactiviteit stabiel of verbeterde licht. Vooral door de sterke daling van nieuwe winkelcentra in Turkije, is er in totaal echter een daling van 18% in nieuwe ontwikkelingen op het Europese vasteland. In totaal is er in deze periode 863.000 m² aan nieuwe winkelcentra opgeleverd. Op dit moment wordt er zo´n 5,4 mln m² winkelcentra ontwikkeld in Europa met een geplande oplevering nog dit jaar of begin volgend jaar. De afgelopen drie jaar is er echter gemiddeld 8% van de geplande openingen uitgesteld waardoor het aantal geplande opleveringen toch lager kan uitvallen. De polarisatie in planmatig ontwikkelde winkelcentra blijft zowel op stad- als op landniveau groot. Ter illustratie, het totale aantal openingen van winkelcentra daalde terwijl er op stedenniveau al langere tijd een toename is van ontwikkelingen variërend van 25% in 2016 tot maar liefst 41% in de eerste helft van 2019.

Nederland
In Nederland ligt de focus vooral op renovatie, herontwikkeling en verduurzaming van bestaande winkelcentra. Dit geldt ook voor de on-Nederlands grote Westfield Mall of the Netherlands, die voor een belangrijk deel wordt gevormd door bestaande bouwdelen die ingrijpend zijn herontwikkeld. In totaal zorgden diverse herontwikkelingen, kleine uitbreidingen en andere werkzaamheden voor een toevoeging van bijna 36.000 m² nieuwe of vernieuwde winkelmeters. Opvallend in het Nederlandse winkellandschap is de grotere diversiteit in het aanbod met een enorme opleving van ambachten. Broodjes van de warme bakker die de consument nog warm meeneemt, biertjes gebrouwen in de streek waar wordt gewinkeld, of kaas afkomstig uit de directe omgeving. Food & beverage wordt steeds belangrijker in de winkelstraten net als lokale, eerlijke en verse producten.

Arjen Boesveldt, hoofd Retail bij Cushman & Wakefield: ‘Anders dan in de meeste Europese landen, zijn winkelcentra in Nederland bijna altijd ondersteunend aan de kernwinkelgebieden in onze steden. De focus ligt op dagelijkse boodschappen en op retailketens gericht op mode en persoonlijke verzorging. We zien in die winkelcentra veel minder leegstand dan in de centrale winkelgebieden. De herontwikkelingen en renovaties zijn vooral gericht op aanpassingen en vernieuwingen die het verblijf van de consument verlengen of die een mix-use bieden waarin wonen, werken, winkelen en recreëren optimaal worden gecombineerd.’

Top-5
Rusland telde het grootste aantal winkelcentrumontwikkelingen met een toevoeging van bijna 200.000 m² in de eerste helft van 2019, een jaarlijkse stijging van 13%. Meer dan 50% winkelcentrumontwikkelingen werd alleen al in Moskou opgeleverd waar de leegstand onveranderd bleef. Na Rusland volgen Italië, Polen, Frankrijk en Duitsland in de top-5 van meest actieve ontwikkelingsmarkten in de eerste helft van dit jaar. Ondanks de daling dit jaar is Turkije op dit moment het land met de grootste ontwikkelingspijplijn van Europa en heeft plannen  de ontwikkelactiviteit verder op te voeren. Momenteel is er in Turkije zo’n 1,5 mln m² in aanbouw dat naar verwachting later dit jaar en in 2020 wordt opgeleverd. De ontwikkelingsactiviteit in Rusland zal met een pijplijn van circa 1,4 mln m² stabiel blijven. Anders dan we nu zien, zullen nieuwe projecten in Rusland vooral worden geopend in steden zoals Jekaterinenburg, Perm, Grozny en Kirov.

In Spanje hebben de positieve economische ontwikkelingen - een stijging van de consumentenbestedingen en solide prestaties van de toeristische sector – een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van winkelcentra. Naar verwachting zal er de komende maanden en tot in 2020 nog ongeveer 355.000 m² aan nieuwe winkelcentra worden geopend. 42% hiervan zal worden geopend in de regio Madrid. De ontwikkelingsactiviteit in Frankrijk blijft solide doch beperkt door strakke planning en sterke concurrentie tussen winkellocaties. Finland heeft ondertussen de op vier na grootste ontwikkelingspijplijn met circa 244.000 m² gepland voor opening dit jaar en volgend jaar waarvan zo´n 70% ligt in en om de belangrijkste steden Helsinki, Espoo en Turku.