Bouwproductie stijgt maar afgeven vergunningen stagneert

Als gevolg van de productie van nieuwbouwwoningen groeit de bouwproductie in 2016 naar verwachting met 4%. Maar in de loop van 2015 is de groei van de verkoop van nieuwbouw en het aantal afgegeven vergunningen gestagneerd.

Dit zegt het ING Economisch Bureau.

Met een groei van 4% in 2016 is de bouwsector een van de hardst groeiende sectoren van 2016. In de loop van 2015 is de groei van de verkoop van nieuwbouw en het aantal afgegeven vergunningen gestagneerd. De lange doorlooptijden van projecten zorgen er echter voor dat de woningbouw ook in 2016 de groeimotor van de bouw is. In de utiliteitsbouw en de infrasector is het herstel nog beperkt.

Krimp in derde kwartaal
Na drie kwartalen van alleen maar groei kromp in het derde kwartaal van 2015 de bouwproductie met 2% ten opzichte van het vorige kwartaal. De beëindiging van het lage btw-tarief per juni 2015 is de belangrijkste oorzaak.
Ook oktober liet geen groei zien. Door het sterke begin in 2015 stijgt de bouwproductie naar verwachting over geheel 2015 wel met 6%.

Groei afgegeven vergunningen voorbij
Het aantal afgegeven vergunningen is door de aantrekkende woningmarkt tussen eind 2013 en de zomer van 2015 flink gestegen. Sindsdien stabiliseert echter de afgifte van de vergunningen. Een gebrek aan nieuwe bouwlocaties maar vooral ook bouwbedrijven die een niet te snelle maar gecontroleerde groei willen doormaken lijken hiervoor de belangrijkste oorzaken.

Gemiddeld ligt er anderhalf tot twee jaar tussen de vergunningverlening en voltooiing van een woning. Hierdoor zal de eerdere toename van het aantal vergunningen nog leiden tot extra bouwproductie in 2016. ING Economisch Bureau verwacht daarom dat het aantal gerealiseerde woningen in 2016 verder stijgt naar 53.000 van 47.000 in 2015.

Verkoop nieuwbouwwoningen stagneert
Door de opgeleefde woningmarkt is ook de verkoop van nieuwbouwwoningen flink aangetrokken. In de eerste tien maanden van 2015 werden er ruim 25.000 nieuwbouwwoningen verkocht. Dit aantal ligt op het niveau van begin 2008.

In 2015 is het aantal verkochte nieuwbouwwoningen echter niet meer verder gestegen. Gecorrigeerd voor seizoensinvloeden liggen de verkopen in het najaar op ongeveer hetzelfde niveau als begin 2015, terwijl de verkoop van bestaande woningen wel bleef toenemen.

Een soortgelijke ontwikkeling maakt de voorraad werk bij woningbouwers door. Deze steeg van 5,5 maand in de zomer van 2013 naar 7,9 maand in maart 2015 en stabiliseerde daarna (oktober 7,9 maand).

Utiliteitsbouw blijft achter
Naar verwachting groeit de bouwproductie in 2016 met vier procent. Eerder aangenomen opdrachten zorgen hiervoor en zo neemt het bouwvolume voor het derde jaar op rij toe. De krimp van de recessie is hierdoor eind 2016 voor circa de helft goedgemaakt.

Het herstel van de infrasector en de bouw van nieuwe bedrijfsgebouwen blijft nog wel duidelijk achter. Het is dan ook vooral de nieuwbouw van woningen die door de aangetrokken woningmarkt de kar blijkt trekken.

Verdiencapaciteit verbeteren
'Een tijdelijke stabilisering in de groei van het bouwvolume geeft ondernemers ruimte om zich meer te richten op verbetering van de verdiencapaciteit. Deze is in de bouwsector nog altijd niet op een aanvaardbaar niveau', aldus Jan van der Doelen, ING Sectormanager Bouw en Vastgoed. 'Steeds snellere technologische vernieuwingen bijvoorbeeld, zoals BIM, bieden de sector betere mogelijkheden om slim samen te werken, “En dat is dé manier om ook het rendement structureel te verbeteren.'