Geen verhuizing kunstmestfabriek, geen woningen

De verhuizing van de kunstmestfabriek van Amsterdam-Noord naar het Westelijk Havengebied gaat voorlopig niet door. Het betekent een tegenvaller voor beoogde de versnelling van de woningbouwplannen voor de gebiedsontwikkeling Haven-Stad. 

Eind 2022 meldde het Havenbedrijf Amsterdam nog trots dat een overeenkomst was bereikt met ICL Fertilizers over de verhuizing van de de kunstmestfabriek aan Fosfaatweg (locatie bedrijventerrein Hempoint) in de Coenhaven naar een deel van het terrein van HES Bulk Terminal (voormalige OBA) aan de Westhavenweg,

ICL zou zo'n 12 hectare van het HES-terrein innemen en daar in circa 2026 een nieuwe meer duurzame fabriek openeen waarbij fosfaat, één van de grondstoffen voor het maken van kunstmest, veel meer uit rioolwater worden teruggewonnen, in plaats van het uit mijnen te halen. Het zou een grote stap betekenen in de verduurzamingsstrategie van havenbedrijf Amsterdam. Het havengebied verkleurt steeds meer naar non-fossiel.

Bij het tekenen van de overeenkomst met ICL werd de verhuizing door de betrokken wethouders  Hester van Buren en Reinier van Dantzig nog een win-win-situatie genoemd. Het begoogde vertrek van ICL uit de Coenhaven zorgde niet alleen voor verduurzaming maar speelde ook milieuruimte vrij aan de Noordzijde van het IJ voor de ontwikkkeling van Haven-Stad. Op het huidige ICL-terrein moesten tot 2052 bedrijven met een lagere milieucategorie gevestigd worden die zouden kunnen wijken voor  woningbouw of nieuwe infrastructuur.

Op de lange termijn wil de gemeente 40.000 tot 70.000 huizen bouwen in Haven-Stad, in combinatie met bedrijvigheid (45.000 tot 58.000 arbeidsplaatsen). Van deze ambitie zouden 10.000 woningen versneld moeten worden gerealiseerd. 

Die versnelling gaat in ieder geval niet worden gerealiseerd op de locatie Hempoint. ICL heeft aangegeven af te zien van de verhuizing, nadat het in februari 2023 al had aangegeven twijfels te hebben over de haalbaarheid door de fors opgelopen kosten. Uitstel betekent in dit geval waarschijnlijk geen afstel. In 2040 loopt de erfpachtovereenkomst tussen ICL en de gemeente af. 

De gemeente kon deze week ook posititief nieuws melden wat betreft Haven-Stad. In 2025 moet worden begonnen met met de bouw van Kwartiermaker, een woonproject in het kerngebied van Amsterdam Haven-Stad en goed voor 234 woningen in de huursegmenten sociaal, midden en vrije sector.