De Vinex-wijken die rond de afgelopen eeuwwisseling zijn gebouwd, ontwikkelen zich steeds meer tot eenzijdige woonwijken met vooral plaats voor gezinnen met een hoger inkomen, stellen Christian Lennartz (PBL) en Pier de Vries (ministerie van BZK) na onderzoek naar de nieuwbouw en verhuispatronen in de Vinex-wijken in de laatste vijftien jaar.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 6, 7 juni 2024
Ook groeien de wijken volgens de onderzoekers maar beperkt mee met de woonbehoeften van de huidige bewoners, bijvoorbeeld als kinderen uit huis willen gaan of als bewoners ouder worden. ‘De belangrijkste les voor toekomstige grootschalige wijkontwikkeling is dat beter moet worden nagedacht over de functie en samenstelling van de wijk op de lange termijn’, aldus Lennartz.
Het woningbouwbeleid tussen 1995 en 2005 beoogde met de ontwikkeling van de Vinex-wijken kwalitatief hoogwaardige woonwijken aan de stadsranden te realiseren, zeer specifiek gericht op stedelijke middenklasse gezinnen. De nadruk in de woningbouwprogrammering kwam daarbij te liggen op grondgebonden woningen – rijtjeshuizen – in de koopsector.
De onderzoekers laten zien dat de woningvoorraad in 2008–2020 vooral werd aangevuld met grotere en daarmee duurdere eengezinshuizen. Met minder welgestelde en niet-gezinshuishoudens werd met de verdere nieuwbouw in de Vinex-wijken nauwelijks rekening gehouden.
Deze ontwikkeling signaleert een aantal belangrijke lessen, concluderen de onderzoekers. Ten eerste zou het verstandig zijn als beleidsmakers, projectontwikkelaars en woningcorporaties een duidelijkere visie formuleren op de functie van de nieuwbouwwijken op de lange termijn. Daarbij dient ook in kaart gebracht te worden hoe deze wijken zich verhouden tot andere woongebieden in de stadsregio.
Daarnaast laat de studie volgens hen zien dat beleidsmakers van het begin af aan beter rekening zouden moeten houden met verschillende woonbehoeften die in de loop van de tijd zullen optreden en meer mogelijkheden moeten openlaten om de wijk aan die (veranderende) behoeften te passen. Keuzes over woningvoorraad en beoogde bevolkingssamenstelling bij het intekenen van de nieuwe wijken bepalen sterk of beleid een koerswijziging kan doorvoeren.
Het volledige artikel van Christian Lennartz (PBL) en Pier de Vries (ministerie van BZK) is te vinden op www.pbl.nl/publicaties
