Top-101 Ontwikkelaars 2017: de ranglijst met profielen

COD/Borghese, MRP Development en Klépierre zijn de grooste ontwikkelaars commercieel vastgoed van Nederland op basis van in aanbouw en opgeleverd in 2017. Dit blijkt uit onderzoek van PropertyNL Research. Hier de ranglijst Top-101 Ontwikkelaars en de profielen van de bedrijven.

Research: Daphne Boiten en Gabriëlle Klaver. Profielen: Gabriëlle Klaver, Ronald de Blauw en Elvan Bayraktaroglu
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 11, 24 november 2017

Hier het analyserende artikel

1 COD/Borghese (gelijk gebleven tov 2016)

Borghese en COD zijn hier samengetrokken omdat Winno Pleijsier niet alleen eigenaar is van Borghese, maar de familie Pleijsier ook voor de helft eigenaar is van COD. De andere helft van COD is in handen van de familie Van Veggel (Timeless Investments). Enno Otten is niet alleen directeur van Borghese, maar ook van COD, bij de laatste samen met Gert-Wim Bos. En Pleijsier is niet alleen eigenaar van ontwikkelaar Borghese, maar ook van bouwbedrijf Pleijsier.

Borghese, eerder vooral bekend van logistieke ontwikkelingen, doet steeds meer andersoortig vastgoed, zoals woningbouw. Kantoren zijn bijvoorbeeld de Green Campus op het Maanplein in Den Haag (zie foto) en het kantoor van Asics op de Beukenhorst in Hoofddorp. Dat laatste is in samenwerking met COD. Ook logistiek wordt nog steeds gedaan: Borghese ontwikkelt twee distributiecentra op het Groenenbergterrein van in totaal 100.000 m². Borghese heeft 12 medewerkers.

COD tekent met 10 medewerkers, waarbij Bas van Veggel en Winno Pleijsier actief betrokken aandeelhouders zijn, onder meer voor de ontwikkeling van het NHow-hotel bij de RAI in Amsterdam, Airport-hotel Badhoevedorp, grootschalige detailhandelontwikkeling Havenkwartier in Hilversum en B-Amsterdam. Ook COD doet echter woningbouw, zowel transformatie als nieuwbouw. Dat laatste gebeurt onder meer op de Kop van de Zuidas in Amsterdam en op de NDSM-werf in Amsterdam Noord.

 

2 MRP Development (gestegen tov 2016)

MRP Development is de ontwikkeldochter van Meijer Realty Partners, het vastgoed-bedrijf van Bart Meijer en zijn vader Tom Meijer, de grondlegger van vastgoedbedrijf MAB. Financiering loopt onder meer via een aantal Nederlandse banken en soms door de link naar Londen via Markus Meijer, die ceo is van investment manager Meyer Bergman.

Met de overname van een projectenportefeuille van ASR heeft de pijplijn in 2016 een vliegende start gekregen. Projecten Catharinasteeg en Aalmarkt in Leiden zijn daar nog uitvloeisels van. MRP breidt snel uit, onder meer met projecten als de herontwikkeling van Haaglanden Megastores en Osdorpplein in Amsterdam.

Het team van MRP Development is onlangs versterkt met Paul Trip, bekend van ING RED en AM RED. De moeder van Bart Meijer, Maya Meijer-Bergmans, heeft de opdracht in de wacht gesleept voor de renovatie en herontwikkeling van Paleis Soestdijk.

 

3 Klépierre (gestegen)

De herontwikkeling en uitbreiding van het voormalige Corio-project Hoog Catharijne in Utrecht behoort samen met de Mall of the Netherlands van Unibail-Rodamco tot de grootste commerciële vastgoedprojecten in Nederland. Het zorgt ervoor dat de Franse beursgenoteerde winkelbeleggers in de top van de ontwikkelaars in Nederland staan. Met het dit jaar opgeleverde gedeelte wordt de ambitie van het drukste winkelcentrum van Nederland duidelijk.

 

4 Unibail-Rodamco (gedaald)

De herontwikkeling en uitbreiding van Leidsenhage in Leidschendam-Voorburg naar Mall of the Netherlands duurt nog wel even voort. Met een investering van zo’n € 500 mln in het winkelproject behoort de beursgenoteerde belegger momenteel tot de grootste ontwikkelaars van Nederland. Maar als de Mall of the Netherlands af is, zal de ontwikkelende rol van Unibail-Rodamco in Nederland niet groot meer zijn: de herontwikkeling en uitbreiding van Stadshart Amstelveen is door de gemeente een halt toegeroepen en de winkelharten van Zoetermeer en Almere staan in de etalage.

 

5 VolkerWessels (gedaald)

Het VolkerWessels-concern is inmiddels een beursgenoteerd bedrijf geworden omdat de familie de beleggingen wilde diversifiëren. De ontwikkelende bouwer bestrijkt met zijn ongeveer 120 ondernemingen de gehele Nederlandse en Duitse markt. Grootste ontwikkelbedrijven commercieel vastgoed van het concern, dat een netwerkorganisatie is, zijn G&S Vastgoed, VolkerWessels Vastgoed, Bouwontwikkeling Jongen en SDK Vastgoed. G&S is vooral bezig op de Zuidas met grote kantoorprojecten waaronder het Atrium, VolkerWessels Vastgoed is landelijk actief, SDK in Zuid-Nederland en Bouwontwikkeling Jongen in Limburg.

 

6 OVG (gelijk gebleven)

Met 85 medewerkers buigt ceo Coen van Oostrom van OVG zich over projecten als het ontwikkelen van het nieuwe hoofdkantoor van ING op de plek van Frankemaheerd in Amsterdam-Zuidoost. Het is een project van 40.000 m² samen met ING en wordt in belegging genomen voor LCN Capital Partners. In 2017 is Fellenoord opgeleverd, het kantoor van de Rabobank in Eindhoven en een belegging van WP Carey. Opvallend genoeg gaat de pur sang kantoorontwikkelaar zich, juist nu de kantorenmarkt aantrekt, diversifiëren naar woningprojecten. Voor de RJB Groep (Rosenbaum) wordt een mixed-use complex met woningen ontwikkeld, terwijl het oude ING-hoofdkantoor Amsterdamse Poort ook woningen moeten worden.

 

7 AM Real Estate Development (gestegen)

AM Real Estate Development staat inmiddels onder leiding van Raymon van Miltenburg. AM RED houdt zich bezig met commercieel vastgoed als onderdeel van de op één na grootste woningontwikkelaar en de grootste bouwer Koninklijke BAM. Door projecten als WTC Utrecht, het in aanbouw gaan van Brouwerspoort in Veenendaal (een project in samenwerking met Top Vastgoed) en de Noorderarcade in Alkmaar staat AM weer in de top-10 ontwikkelaars van commercieel vastgoed.

 

8 Vorm (gestegen)

Vorm is dit jaar vooral aanzienlijk in deze lijst gestegen als gevolg van de activiteiten van TransVorm, een van de bedrijven van Vorm. Dat richt zich vooral op het transformeren van commercieel vastgoed naar woningen, een activiteit die wordt meegerekend in deze lijst. Voorbeelden zijn het ministerie van SoZaWe, de conversie van het complex Sancta Maria te Noordwijk, de transformatie van het Wouda-gebouw in Utrecht en de Rotterdamsche School in Rotterdam. Ontwikkelende bouwer Vorm is een familiebedrijf met Hans Meurs als ceo en Daan van der Vorm als actieve eigenaar. In de woningontwikkeling is het inmiddels een snelle groeier. Vorm heeft 240 medewerkers.

 

9 Dura Vermeer (gedaald)

Het bouwconcern is nog steeds in handen van de families Dura en Vermeer en staat als geheel onder leiding van Job Dura. In aanbouw is onder meer het Genmab Research en Development Center in Utrecht. Ook in Utrecht is het Noordgebouw bij het station in aanbouw, een ontwikkeling van Dura en Vorm samen.

 

10 Hurks Vastgoedontwikkeling (gestegen)

Hurks slaat meer en meer de vleugels uit naar de Randstad. Het hoofdkantoor blijft in Eindhoven, maar er is wel een vestiging geopend in Utrecht. Daar realiseert Hurks dan ook de nodige woningen in de Zijdebalen en is het bedrijf betrokken bij de bouw van Leidsche Rijn Centrum. Maar Hurks is ook betrokken bij de winkelontwikkeling van Boulevard Zuid in Eindhoven en het Bastion Hotel in Waalre.

 

11 Heren2 (gedaald)

Directeur Eijk de Mol van Heren2 heeft indertijd zijn slag kunnen slaan door locaties van houtbedrijven op te kopen en posities van Nemaco over te nemen en in de Houthaven te gaan pionieren. Vanuit die uitgangspositie zijn er heel wat ontwikkelingen in de Houthavens op stapel gezet. Zo zijn PvH Buildings, Aware-house en hotel Moxy aan de Danzigerkade momenteel in aanbouw. Heren2 heeft een positie ingenomen op de Oranjewerf waar Damen Shipyards zit. Vooralsnog wordt dat doorgeëxploiteerd, maar op termijn zijn er volgens Heren2 allerlei ontwikkelingen mogelijk.

 

12 Van Wijnen Projectontwikkeling (gedaald)

De 24 dochterbedrijven van Van Wijnen, met het hoofdkantoor in Baarn, bestrijken heel Nederland, maar het zwaartepunt verschuift de laatste jaren naar de Randstad. De ontwikkelende bouwer is in particuliere handen en staat onder leiding van Edwin van den Berg. Van Wijnen is vooral groot in woningbouw, maar daar hangen soms commerciële ontwikkelingen mee samen. Samen met Lingotto ontwikkelt Van Wijnen op het terrein van de voormalige Kauwgomballenfabriek in Amsterdam een Postillon Hotel.

 

13 Heembouw (gestegen)

Ontwikkelende bouwer Heembouw heeft goed contact met zijn klanten. Dat zorgt ervoor dat er veel werk komt uit het op maat ontwikkelen van bedrijfsruimte en kantoorruimte, waarbij het in-house architectenbureau Habeon wordt ingeschakeld. Zo ontwikkelde Heembouw een productiefaciliteit voor Applied Medical in Amersfoort, wordt het distributiecentrum voor Exeter in Moerdijk gerealiseerd en ontwikkelt Heembouw nu ook een bedrijfscomplex in Rijswijk. Ceo is Peter Lammertink en bij het gehele bedrijf werken 248 mensen.

 

14 DHG (gestegen)

DHG wil zich de komende jaren meer richten op de logistieke portefeuille. Daartoe heeft de David Hart Groep met David Hart als eigenaar een aantal panden verkocht. Doel is meer in te zetten op de ontwikkeling van smartlogs: distributiecentra van minimaal 30.000 m² die multimodaal ontsloten zijn. Smartlogs zijn nu in aanbouw in Bergen op Zoom (40.000 m²), Rotterdam (25.000 m²) en Moerdijk (112.000 m²).

 

15 Kroonenberg Groep (gedaald)

Terwijl de markt aantrekt en ontwikkelaars weer aan het werk zijn, rondt Kroonenberg juist een aantal grote projecten af. Eigenaar Lesley Bamberger heeft de jaren na de crisis gebruikt om als ontwikkelende belegger grote stappen te zetten met onder meer De Barones in Breda, Hilvertshof in Hilversum en Osdorpplein en Gelderlandplein in Amsterdam. Maar Kroonenberg gaat niet stil zitten: nu worden bijvoorbeeld de Kalvertoren, Keyserstroom in Meppel en de Hoogstraat in Rotterdam onder handen genomen. Het grootste nieuwe project is in Amsterdam is de herontwikkeling van de Kasbank.

 

16 Provast (gestegen)

Provast heeft zo’n 30 medewerkers en is eigendom van Arno van der Voort (managing partner), Hans de Jong (managing partner), Martijn Dirks en Anton Koomen. De ontwikkeling van het outlet center in Zoetermeer is afgeblazen, maar er blijft nog genoeg te doen voor de onafhankelijke ontwikkelaar. In 2017 waren dat bijvoorbeeld de transformatie van Boompjes 55–57 van kantoor naar appartementen in Rotterdam en de Amstel Tower naast het Amstelstation in Amsterdam, met naast woningen ook een Meininger Hotel. Provast verwacht voor 2018 groei: dan gaat bijvoorbeeld 2Amsterdam van start, de herontwikkeling en transformatie van de tweeling-torens naast het Atrium op de Zuidas in opdracht van Commerz.

 

17 Prologis (gestegen)

Distributiecentra zijn hot en wie wil meedoen, moet er vroeg bij zijn. Wereldwijde belegger Prologis ontwikkelt dus zelf en de grondposities die de afgelopen jaren zijn verworven, komen daarbij goed van pas. Onder meer voor XPO ontwikkelt Prologis in Eindhoven, voor DHL in Nieuwegein, voor Coolblue en Pantos in Tilburg. Zie verder pagina 34 voor een interview met topman Bram Verhoeven.

 

18 Albert Heijn RE&C (gestegen)

Albert Heijn Real Estate & Construction ontwikkelt vaak meer dan alleen de eigen supermarkten. Het vastgoed is echter altijd dienend aan de core business van Ahold: de exploitatie van supermarkten. Het distributiecentrum van Bol.com is dit jaar opgeleverd, maar er wordt ook gewerkt aan de Scharnerweg in Maastricht, de Limburglaan in Eindhoven en de Grote Krocht in Zandvoort. Het Ahold-onderdeel staat sinds 2011 onder leiding van Anneke de Vries.

 

19 Multi Netherlands (gestegen)

Hoewel Multi, inmiddels eigendom van Blackstone, zich steeds meer wil ontwikkelen als hét serviceplatform voor winkelcentra in Europa, blijft (her)ontwikkelen deel uitmaken van de strategie. De afgelopen tijd is Multi onder meer bezig geweest met Schuytgraaf in Arnhem en Katwolderplein in Zwolle. Ook Forum in Rotterdam, in opdracht van Primark, is nog altijd een klus die geklaard moet worden.

 

20 NEOO (nieuw)

Nieuw in deze lijst is NEOO, het bedrijf van Sander van Oss en Eelco Nettinga. De ontwikkelaar werkt gedelegeerd, maar ook voor eigen rekening. Van Oss en Nettinga hebben beiden hun sporen verdiend bij Multi. In opdracht van Wereldhave is NEOO betrokken bij Presikhaaf in Arnhem en centrumplan Tilburg. Inmiddels zijn er 6 medewerkers aan het werk en verwacht NEOO een omzetgroei voor 2018.

 

21 ASR (gedaald)

ASR wil zo graag niet meer in deze lijst staan, maar hoort er nog steeds in dankzij de ontwikkeling van de laatste greenfield-winkelontwikkeling van Nederland, Leidsche Rijn Centrum. Heel lang zal dat niet meer duren; er wordt flink gebouwd. Een groot deel van de rest van de ontwikkelportefeuille is naar MRP gegaan.

 

22 WDP (nieuw)

Het Belgische beursgenoteerde logistieke fonds is de laatste jaren bijzonder actief op de Nederlandse markt. Om voet aan de grond te krijgen in deze competitieve markt, is zelf realiseren eigenlijk een must. WDP heeft dan ook aardig wat gebouwen in aanbouw: bijvoorbeeld het distributiecentrum voor Mediq van 20.000 m² in Bleiswijk en 50.000 m² voor logistieke dienstverlener DB Schenker in Venlo.

 

23 Top Vastgoed (gedaald)

Top Vastgoed, een bedrijf van Patrick van Lammeren en Frank van Kessel, heeft geen medewerkers in dienst, maar werkt met een vast team van 30 specialisten die per project worden ingehuurd. In opdracht van ASR ging Top aan de slag met de herontwikkeling van de V&D in Amstelveen, die gaandeweg verhuurd is aan Hudson’s Bay. Ook is Top samen met AM druk doende met Brouwerspoort in Veenendaal.

 

24 Foolen & Reijs/City Pads (gedaald)

Gestart vanuit Eindhoven, heeft City Pads zich inmiddels ontwikkeld tot een landelijke speler die zich toelegt op het transformeren van leegstaande kantoorgebouwen tot woningen. Lee Foolen (ceo) en Marc Reijs richtten het bedrijf begin jaren 2000 op en kregen met de kantorencrisis de wind in de rug. Het transformeren doen ze met een klein team: City Pads heeft 6 medewerkers. Het bedrijf verwacht in 2018 een stabiel jaar. In Q1 2018 wordt onder meer de transformatie van Toren 3 van het World Fashion Center tot appartementencomplex opgeleverd.

 

25 Impact Vastgoed (nieuw)

Impact Vastgoed is een jonge ontwikkelaar uit Rotterdam. Het tekent onder meer voor een aantal herontwikkelingen van kantoorgebouwen aan de K.P. van der Mandelelaan. Ook is het betrokken bij de transformatie van het ziekenhuis Zuiderhof in Rotterdam naar woningen. Woningbouw is een grote component; zo is net het contract getekend voor de ontwikkeling van 400 appartementswoningen in Inverdan samen met Stebru. Het is een snelgroeiende organisatie met 20 medewerkers en eigendom van de directeuren Bart Dura (van de bouwfamilie), Philip van der Ent en Marco Praagman.

 

26 Maarsen Groep (gedaald)

Maarsen Groep, met als ceo Monique Maarsen, realiseert onder meer NoMa House en Hourglass op de Amsterdamse Zuidas en Premier Suites & Offices en Square als onderdeel van de herontwikkeling en transformatie van Weena Point in Rotterdam. Op de Zuidas wordt veelvuldig samengewerkt met Zadelhoff. Zie voor een uitgebreid portret pagina 40.

 

27 Rialto Vastgoedontwikkeling (gestegen)

Rialto Vastgoedontwikkeling is in 2001 opgericht door Rico van den Eijnde. Het bedrijf ontwikkelt zowel voor eigen rekening als in opdracht van derden. Rialto is bijvoorbeeld bezig met winkelcentrum Midden Betuwe in Lienden, een gedeeltelijke herontwikkeling met uiteindelijk 10.000 m² winkelruimte. Rialto investeert hierin op 50/50-basis met Timmer Investments.

 

28 Aedes Real Estate (gestegen)

Het Hyatt Regency aan de Sarphatistraat in Amsterdam – de herontwikkeling van het voormalige Emma Kinderziekenhuis – is inmiddels afgerond. Op de rol staat nu onder meer het Paleis van Justitie in Amsterdam tot Rosewood voor Chinese investeerders. Aedes is opgericht door Paul Geertman, die enig aandeelhouder en managing director is. Hij heeft een zwak voor monumentale gebouwen.

 

29 Borealis Hotel Group (nieuw)

De groep is 20 jaar geleden opgericht door Bart van de Kamp en ontwikkelt, investeert en managet sindsdien een veelheid aan hotels. In 2015 verkocht hij de Vincent Hotel Group, een onderdeel van de Borealis Group met 11 hotels. Koper was de Westmont Hospitality Group. Borealis is onder meer betrokken bij de transformatie van het voormalige gebouw van De Nederlandse Bank aan het Noordeinde. Tegenover het paleis verrijst hier Hotel Indigo.

 

30 Omnam Investment Group (nieuw)

Onder leiding van David Zimmer wordt in het voormalige 45.000 m² grote KPN-kantoor op Sloterdijk in Amsterdam een ‘Ven’ gerealiseerd, een grootscheeps entertainmentspektakel met onder meer een Radisson Hotel en Holland Casino. Dezelfde formule moet ook komen in het voormalige postkantoor in Rotterdam op de Coolsingel. Omnam is ook betrokken bij de ontwikkeling van de hotelketen B-apart. Die heeft vanuit België nu ook een vestiging in Den Haag en er zal er ook één komen in Amsterdam.

 

31 Stebru Transformatie (nieuw)

Ontwikkelende bouwer Stebru heeft vanaf de crisis ingezet op het transformeren van vooral kantoorgebouwen naar woningen. Projecten zijn onder meer de transformatie van het voormalige KRO-gebouw in Hilversum naar seniorenappartementen en samen met Sens Real Estate de transformatie van het leegstaande kantoor aan de oude Torenstraat naar huurappartementen. Beide ontwikkelingen hebben Syntrus Achmea als eindbelegger.

 

32 Ballast Nedam (nieuw)

Ballast Nedam lijkt weer langzaam overeind te krabbelen, nadat eigenaar Renaissance een flinke sanering heeft doorgevoerd. Ballast is in elk geval betrokken bij de herontwikkeling van de winkels aan de Scharnerweg in Maastricht als onderdeel van het Avenue2-project.

 

33 3W Real Estate (gedaald)

Onder leiding van ceo Jaco Meuwissen zijn de 20 medewerkers van 3W bezig met projecten als de Kalvertoren in Amsterdam in opdracht van Kroonenberg. Maar 3W kraakt ook in opdracht van Prowinko de hersens over de herontwikkeling van de voormalige V&D in Roermond en in opdracht van CBRE GI over herontwikkeling van Amsterdamse Poort in Amsterdam. Zo weet de van oorsprong Limburgse ontwikkelaar zijn weg steeds meer richting het westen te vinden. Meuwissen is samen met Ward Vleugels eigenaar van 3W.

 

34 BPD (gedaald)

De grootste woningontwikkelaar van Nederland, onderdeel van de Rabobank, heeft veel gemengde projecten met wonen en commercieel vastgoed in portefeuille. BPD is met woningprojectontwikkeling ook actief in Duitsland en Frankrijk. Gebiedsontwikkelingen en projecten met een gecombineerd programma zijn bijvoorbeeld een XL-supermarkt in woonwijk Stappegoor in Tilburg maar ook Oosterdokseiland (voormalige MAB-positie). Deze ontwikkeling van 100.000 m² met het hoofdkantoor van Booking.com telt echter nog niet mee voor de Top-100.

 

35 ProDelta Real Estate Development (nieuw)

Prodelta Real Estate Development is als ontwikkelaar en belegger actief in logistiek en industrieel vastgoed, oorspronkelijk opererend vanuit het Rotterdamse. Inmiddels zijn er echter ook posities elders opgebouwd, zoals in Tilburg en in Tiel. Daar realiseert het bedrijf twee grootschalige distributiecentra.

 

36 Caransa Groep (nieuw)

Het vastgoedimperium van wijlen Maup Caransa wordt nu bestierd door kleinzonen Maurits en Salomon en Patrick Langenberg. De Caransa Groep is onder meer bezig met het ontwikkelen van een datacentrum van 100.000 m² in het Westelijk Havengebied en de herontwikkeling van de Heineken Hoek in Amsterdam.

 

37 Ivy Group (gedaald)

De feestelijke opening van de eerste Hudson’s Bay in Nederland aan het Rokin was de kroon op het werk op deze locatie. Ivy Group is een investeringsvehikel en ontwikkelbedrijf van Mark van Ginkel, Martin Smit en Lodewijk Bianchi. Het lijkt een hele Amsterdamse partij, maar toch transformeert het bedrijf aan de Oude Amersfoortseweg in Hilversum een school naar kantoorgebouw. Maar inderdaad, de partij kent Amsterdam goed en kocht onlangs op de hoek Stadhouderskade/PC Hooftstraat het pand dat in gebruik is door een gallarie. Ivy gaat het deels transformeren en renoveren.

 

38 E.CP (nieuw)

E.CP is opgericht door Epicurus (Bernard van der Schans) en Centrum Projecten (Marco van der Schoor). Er werken momenteel 12 mensen bij E.CP. De ontwikkelaar leverde onlangs winkelcentrum Hilvershof in Hilversum op na een ingrijpende renovatie en uitbreiding. Momenteel heeft E.CP het onder andere druk met de renovatie en uitbreiding van bioscoop Schouwburgplein in Rotterdam.

 

39 HBB Planontwikkeling (nieuw)

De ontwikkelende bouwer uit Heemstede HBB Plantontwikkeling heeft in opdracht van HBB Groep dit jaar in Haarlem een voormalig kantoorlocatie herontwikkeld tot Stack en Duet, een wooncomplex met 98 appartementen en 14 eengezinswoningen. Dit jaar start de ontwikkelaar in Haarlem met de ontwikkeling van een hotel voor millennials met 84 kamers (3000 m²) voor de Novum Hotel Group. Het zal in het tweede kwartaal van 2018 de deuren openen.

 

40 Segesta Exploitatie (gedaald)

Segesta Exploitatie ontwikkelt grotendeels voor de eigen vastgoedportefeuille. Het betreft winkels, woningen, kantoren, bedrijfsgebouwen en parkeergarages in vooral het westen van Nederland. De ontwikkelaar uit Alkmaar was dit jaar in eigen stad verantwoordelijk voor de transformatie van een kantoorpand aan de Rogier van der Weijdestraat. Segesta wordt aangestuurd door algemeen directeur Alex Huges.

 

41 Explorius Vastgoedontwikkeling (gestegen)

Hoewel Explorius Vastgoedontwikkeling een volledige dochter is van Nijhuis Rijssen, opereert de ontwikkelaar geheel zelfstandig, soms risicodragend en soms als gedelegeerd ontwikkelaar. Explorius heeft het de komende jaren druk met de herstructurering van de bedrijventerreinen in Overijssel (Rijssen) en Utrecht (Amersfoort). Sinds 2015 is Explorius bezig met de ontwikkeling van Naardereiland, een recreatiegebied in Naarden bestaande uit 45 vrijstaande villa’s.

 

42 Synchroon (gestegen)

Synchroon is onderdeel van het bouwconcern TBI en huist met zusterontwikkelaar Era Contour in Zoetermeer. De ontwikkelaar, ooit een fusie van Hopman Interheem en Johan Matser, heeft inmiddels aardig wat retailmeters op zijn naam staan, waaronder de recente oplevering van Cadenza in Zoetermeer en de ontwikkeling van een nieuwbouwpand voor Hornbach in Den Haag.

 

43 Vastint Nederland (nieuw)

Vastint Nederland ontbrak vorig jaar in de lijst Ontwikkelaars en komt dit jaar binnen op nummer 43, mede dankzij de transformatie van kantoorgebouw Rivierstaete in Amsterdam. Het pand wordt voor een derde getransformeerd tot een long-stay hotel voor bijvoorbeeld expats. De overige ruimte in het 27.700 m² grote gebouw houdt na renovatie zijn kantoorfunctie. Vastint nam het pand in de zomer van 2013 over voor € 18,5 mln.

 

44 Somerset Capital Partners (nieuw)

Somerset realiseert samen met Heembouw een grootschalige logistieke ontwikkeling op bedrijventerrein Schiphol Logistics Park. Het distributiecentrum krijgt een totaal oppervlak van ca. 47.000 m². Het plan wordt in fasen ontwikkeld; de overeenkomst tussen Heembouw en Somerset betreft het totale project, dat Somerset in eigen portefeuille houdt. Recent verkocht Somerset een grote portefeuille met logistiek vastgoed aan CBRE Global Investors.

 

45 Leyten (gedaald)

Inmiddels runnen broers Allard en Folkert Leijten de onderneming die hun vader Len Leijten oprichtte. Leyten stampt in het hele land verschillende projecten uit de grond, zoals de transformatie van een zorgcomplex in Leeuwarden en een kantoor in Delft. Inmiddels is de transformatie van kantoren in Delft naar studentenwoningen opgeleverd. In het 75 m hoge voormalige kantoorpand zijn 525 zelfstandige studentenunits gerealiseerd.

 

46 NS Stations (nieuw)

Het duurde even, maar dan heb je ook wat. NS Stations wist dit jaar de IJ-passage op Centraal Station Amsterdam op te leveren, maar zit nog wel even tot in de ellebogen vast in de Eurostarpassage, waarvan de oplevering later dit jaar zal plaatsvinden. Reizigers voor Eurostar worden straks ontvangen in een speciale M-vormige terminal op spoor 15B. De nieuwe terminal wordt bijna 60 meter lang.

 

47 Zadelhoff (nieuw)

Brouwershoff, waarvan Cor van Zadelhoff de eigenaar is, veranderde eerder dit jaar de naam naar Zadelhoff. Zadelhoff heeft zowel een beleggings- als ontwikkelportefeuille. De ontwikkelingsportefeuille bestaat uit NoMa House en Gershwin Brothers, enkele (her)ontwikkelingen en diverse grondposities. Afgelopen zomer ging de bouw van Hourglass van start in Amsterdam. Hourglass heeft een mix van functies met onder andere kantoren en een hotel en wordt naar verwachting in 2019 opgeleverd. Een grote ontwikkeling is de transformatie van het Burgerweeshuis, dat begin 2018 het nieuwe hoofdkantoor wordt van BPD.

 

48 Built to Build (gedaald)

Samen met Proptimize ontwikkelt Built to Build het AMS Cargo Center, een multi-tenant distributiecentrum op bedrijventerrein Schiphol Logistics Park. De bouwwerkzaamheden zijn in oktober 2017 gestart, en het complex zal in de zomer van 2018 opgeleverd worden. De ontwikkeling is gelegen op een kavel van 59.000 m² en bestaat uit vijf warehouse- secties van in totaal 34.000 m² met 246 parkeerplaatsen.

 

49 Being Development (gedaald)

Being Development, bestaande uit 9 medewerkers, wordt geleid door eigenaren en oprichters Bas van Dam en Dirk Dekker. Bekende projecten zijn onder andere The Pavillion en Handel Amsterdam. Momenteel werkt de ontwikkelaar samen met COD aan NHow Amsterdam RAI Hotel, dat ontworpen is door Rem Koolhaas. De oplevering staat gepland in 2019.

 

50 The Young Group (nieuw)

Aankopen en transformeren van binnenstedelijk vastgoed, zo beschrijft oprichter en eigenaar Wim de Jong de kernactiviteiten van The Young Group. Eind dit jaar zal de ontwikkelaar Seven Cities Office Campus opleveren. The Young Group herontwikkelt zeven kantoorgebouwen in de Plaspoelpolder tot een zakelijke campus en transformeert een achtste kantoorgebouw hier naar hotel. Het complex bestaat uit zeven losstaande gebouwen met een oppervlakte van ruim 13.000 m².

 

51 Urban Interest (gedaald)

Ontwikkelend belegger Urban Interest, het vastgoedvehikel van Harry Hilders, staat onder meer in de lijst met de transformatie van het voormalig V&D-gebouw aan het Amsterdamse Buikslotermeerplein. Urban Interest, dat het pand overnam van VastNed, herverkavelt het gebouw en topt het zelfs op met een fitnessschool.

 

52 Redevco Nederland (gedaald)

Het vastgoedbedrijf van familie Brenninkmeijer staat onder leiding van Clemens Brenninkmeijer. Het concern heeft zijn positie dit jaar te danken aan de renovatie van winkelpanden in Enschede en Almere. Beide objecten zijn opgeleverd. Redevco heeft meer dan 200 werknemers in dienst, verspreid over 7 kantoren in 11 Europese landen.

 

53 HD Projectrealisatie (nieuw)

 

54 De Nijs (nieuw)

 

55 Groep Heylen (gedaald)

De Belgische onderneming Groep Heylen heeft momenteel drie grote distributiecentra in Nederland in aanbouw: Agora 21 bij Roosendaal, Fresh Park Venlo en VE-Commerce Logistics Campus, eveneens in Venlo. De groep met Wil Heylen als ceo en Ralph Caspanni als partner voor de Nederlandse activiteiten investeert behalve in vastgoed in uiteenlopende zaken, van een muntfabriek tot het Italiaanse keukenmerk Boretti. Onlangs werd zelfs een importeur van Italiaanse voedingswaren ingelijfd (Ronald Vandeputte).

 

56 Colliers International (gedaald)

Colliers International is na de overname van WPM uitgegroeid tot een (gedelegeerd) ontwikkelaar en strategisch adviseur van winkels, woningen, kantoren en overig vastgoed. Ook begeleidt Colliers transformatieopgaven, zoals het project Broerenstraat in Arnhem. Voorbeelden van winkelprojecten zijn Westwijk in Amstelveen en de Zeewijkpassage in IJmuiden. Ronald de Lange is director Development en Frans Merks head of Development.

 

 

57 Verweij Mungra (nieuw)

 

58 Urban Hotel Real Estate (nieuw)

 

59 Goodman (gedaald)

 

60 Blauwhoed (gedaald)

Blauwhoed staat vooral bekend als woningontwikkelaar, maar omdat bij veel binnenstedelijke ontwikkelingen sprake is van een combinatie van functies, staat de onderneming uit Rotterdam ook in deze lijst. De 42 medewerkers werken onder aanvoering van algemeen directeur Phillip Smit aan uiteenlopende transformatie- en nieuwbouwprojecten, zoals een voormalig postkantoor in de Bijlmermeer, Falcon Plaza Hotel, Defensie-eiland in Woerden en de transformatie van kantoorcomplex Holendrecht naar studentenwoningen.

 

61 Heijmans Projectontwikkeling (nieuw)

 

62 Dok Vast (gedaald)

 

63 District 54 (nieuw)

 

64 Hoogvliet Beheer (nieuw)

Vanuit een verbouwde watertoren in Hazerswoude-Rijndijk werkt Hoogvliet Beheer onder leiding van Cor-Jan Schreuder aan de acquisitie en ontwikkeling van nieuwe vestigingen. Hoogvliet Beheer is een zelfstandige vennootschap binnen het Hoogvliet-concern met eigen doelstellingen. De hoofdmoot van de portefeuille wordt uiteraard gevormd door winkelcentra met een Hoogvliet supermarkt als anchor. Het streven is 100 supermarkten in 2020. In aanbouw zijn winkels in Hazerswoude, Mijdrecht, Veenendaal, Woudenberg en Zeist. Ook komt er een distributiecentrum van 73.000 m² naast de bakkerij langs de A12 in Bleiswijk.

 

65 Van Maren (nieuw)

 

66 Fame Planontwikkeling (nieuw)

Samen met Klok Bouw en Trebbe ontwikkelt Fame een woningplan met winkels op de begane grond in Apeldoorn. Ook in Groningen (winkelcentrum Rijksweg) en het Limburgse Mook (Centrumplan) zitten projecten in de pijplijn. In aanbouw is Molenhoeve in Sint Pancras (Noord-Holland) en centrumplan De Oevers in Roelofarendsveen (met Hoorne Vastgoed en Heembouw). Fame is opgericht in 1984 als bouwkundig architectenbureau in Hoogeveen en was gespecialiseerd in retail. De onderneming werkt nu als multidisciplinaire planontwikkelaar en de 25 medewerkers zijn gevestigd in Zwolle. Henk Vonk en Ernst van der Wolde zijn directeur.

 

67 HVBM Vastgoed (gedaald)

HVBM ontwikkelt het nieuwe distributiecentrum van Hollister, een leverancier van medische hulpmiddelen, op bedrijventerrein Borchwerf bij Roosendaal, samen met Woude Invest. Het wordt ruim 35.000 m² groot. Ook het nieuwe DC van ECR, gespecialiseerd in koelsystemen, is van de hand van HVBM. De Tilburgse ontwikkelaar maakt deel uit van de Heerkens van Bavel Groep en het team van zeven medewerkers staat onder leiding van Adriaan Molenschot.

 

68 Goede Doelen Loterijen (nieuw)

 

69 Ten Brinke Vastgoedontwikkeling (nieuw)

 

70 Schiphol Real Estate (nieuw)

De ontwikkeldochter van Schiphol Group werkt onder leiding van de nieuwe directeur Jan Willem Weisink – de opvolger van André van den Berg – aan diverse kantoor-, bedrijfsruimte- en winkelprojecten op en rond de luchthaven. Een daarvan is The Base D, goed voor 6000 m² extra kantoorruimte naast het al langer bestaande kantoorpand The Base. De ontwikkelaar is niet alleen actief op Schiphol, maar ook op en rond de luchthavens van Rotterdam The Hague Airport, Eindhoven Airport en Milaan Malpensa Airport.

 

71 De Elf Provinciën (nieuw)

 

72 Bogor Projectontwikkeling (nieuw)

Bogor neemt verschillende kleinere winkelcentra onderhanden, zoals het centrumplan van Kesteren, Bochanen in Alblasserdam, Pastoor Doenstraat in Bavel en Tervoplein in het Brabantse grensdorp Putte. Directeur Jan Bouter werkt met een klein team vanuit Gorinchem aan tal van projecten, vaak samen met partners en meestal een combinatie van winkels met woningen.

 

73 Hoorne Vastgoed (gedaald)

Winkelcentrum De Lindeboom in Mijdrecht wordt door Hoorne Vastgoed samen met AM gerenoveerd. In Roelofarendsveen bouwt de aan supermarktketen Vomar gelieerde ontwikkelaar aan het centrumplan De Oevers. Geen wereldschokkende retailprojecten, maar ze tellen wel op tot een behoorlijke ontwikkelportefeuille. Hoorne Vastgoed uit Uitgeest opereert sinds 2009 zelfstandig, met als specialisatie retail en woningbouw. De supermarktketen en ontwikkelaar hebben wel dezelfde eigenaar.

 

74 E-prop (nieuw)

 

75 Distri Development (nieuw)

 

76 Heddes Bouw & Ontwikkeling (nieuw)

 

77 Midned (nieuw)

 

78 Over Engh Vastgoed (nieuw)

Over Engh Vastgoed uit Rotterdam houdt zich in opdracht van vastgoedpartijen bezig met de (her-)ontwikkeling van logistiek en industrieel vastgoed. Een omvangrijk project in Tiel is een distributiecentrum van 20.000 m² dat Over Engh samen met Glint Real Estate en Hercuton realiseert. De nieuwbouw verrijst op het bedrijventerrein Medel. Misja Bakker is oprichter en eigenaar van Over Engh Vastgoed.

 

79 UBM Realitätenentwicklung (nieuw)

 

80 Weller Vastgoedontwikkeling (nieuw)

 

81 Lingotto (gedaald)

De Adam Toren, ontwikkeld met Sander Groet, is een groot succes gebleken. Ondertussen is Lingotto is al weer druk bezig met volgende hotelprojecten. Zo is Lingotto gedelegeerd ontwikkelaar van het Maritim-congreshotel, achter de A’dam Toren, en een Postillion-hotel bij de Kauwgomballen-fabriek. Die fabriek heeft Lingotto zelf getransformeerd en vormt ook de uitvalsbasis voor de 16 medewerkers. Samen met Van Wijnen bouwt Lingotto aan een nieuwbouwhotel met 256 kamers. In de koker zitten verder woningprojecten Westbeat bij station Lelylaan en Haut in het Amstelkwartier.

 

82 Yisheng Investment Group (nieuw)

 

83 Certitudo Capital (gedaald)

Certitudo uit Den Bosch heeft sinds de start in 2007 verscheidene kantoren getransformeerd naar huurwoningen. Onder meer twee belastingkantoren in Den Bosch, het Tomadohuis in Dordrecht en het KLPD-hoofdkantoor in Zoetermeer kregen zo een tweede leven. Verschillende woongebouwen zijn inmiddels weer verkocht, bijvoorbeeld aan fondsaanbieder Holland Immo. Directeur-eigenaar Peter Kuiten en zijn team (23 mensen) hebben hun activiteiten uitgebreid naar onder meer Maastricht, Haarlem, Arnhem en Apeldoorn (voormalig kantoor Centraal Beheer). De ontwikkelende belegger heeft ook retail, kantoren en logistiek in portefeuille.

 

84 De Ruimte Projectontwikkeling (nieuw)

 

85 Novum Hotel Group (nieuw)

 

86 Proptimize (nieuw)

 

87 Glint Real Estate (nieuw)

 

88 Kikx Development (nieuw)

Als gedelegeerd ontwikkelaar voor BPD ontwikkelt Kikx in Vlaardingen 75 woningen in het Museumkwartier, een ingrijpende binnenstedelijke gebiedstransformatie. Samen met negen medewerkers realiseert directeur-eigenaar Bart van Sliedregt uiteenlopende projecten, van eengezinswoningen in Barendrecht tot de voormalige V&D in Vlaardingen en buurtwinkelcentrum Beijerlandse Brug in Rotterdam-Zuid.

 

89 VDR Bouwgroep (nieuw)

 

90 RED Company (nieuw)

 

91 Prowinko (nieuw)

 

92 Segro (nieuw)

Segro is een Britse REIT en eigenaar, manager en ontwikkelaar van logistiek vastgoed. Het bedrijf bezit of beheert 6,4 mln m² aan ruimte, geschat op een waarde van £ 8 mrd. Huurders komen uit zeer diverse sectoren. De portefeuille in de Benelux meet ongeveer 400.000 m², verdeeld over 20 locaties (de meeste in Nederland). Tijs Derison is hoofd van het Benelux-team dat opereert vanuit de Zuidas. Grote distributiecentra staan onder meer op het Tilburgse bedrijventerrein Vossenberg (Tesla en Nokia) en in het Botlekgebied (Pacorini Metals). Bijna opgeleverd is de eerste fase van Schiphol Park Amsterdam Airport.

 

93 McArthur Glen (nieuw)

 

94 Koopmans Projecten (nieuw)

Koopmans is net als Era Contour en Synchroon een dochter van TBI. Samen met Synchroon ontwikkelt Koopmans winkelproject Het Vledder in Meppel. Hier wordt een voormalige sporthal gesloopt om plaats te maken voor 170 koopwoningen, een supermarkt, bioscoop, parkeergarage en horeca. In het kantoor in Enschede werken 250 mensen onder leiding van directeur Joseph Kuling, maar dat is inclusief de werkmaatschappijen Koopmans Bouw en Koopmans Service & Onderhoud.

95 Foruminvest (nieuw)

 

96 DLH Ontwikkeling (nieuw)

Uit Zwolle komt DLH, een ontwikkelaar van woningen, winkels en kantoren. In het verleden heeft het bedrijf grote kantoren gerealiseerd in deze stad, onder andere de IJsseltoren waar ABN Amro zetelt (samen met Bouwfonds Vastgoedontwikkeling) en het kantoor van Electrabel. Van recentere datum is de nieuwbouw van de Primark aan de Melkmarkt, ook samen met BPD. Een team van vijf medewerkers onder leiding van directeur-eigenaar Dick Huiskamp realiseert de projecten.

 

97 Concept-nl Projectontwikkeling (nieuw)

De supermarkten van Jan Linders en Aldi zitten in Groesbeek samen onder één dak en dat is te danken aan Concept-nl. Een ander retailproject is winkelcentrum De Rietlanden in Emmen, dat in aanbouw is. Eerder heeft de ontwikkelaar uit Eindhoven winkelprojecten gecombineerd met woningen gerealiseerd in onder meer Winterswijk, Middelburt en Eersel. Johan van de Ven is het gezicht achter de onderneming.

 

98 Midvast (nieuw)

Midvast uit Amsterdam, niet te verwarren met de woningontwikkelaar Midvast Planontwikkeling uit Odijk, is een onafhankelijke projectontwikkelaar van commercieel vastgoed met 11 medewerkers. Midvast heeft zijn notering in de Top-101 te danken aan twee transformatieprojecten in Amsterdam. De al jaren leegstaande slagerij de Jonker wordt op dit moment verbouwd en gerestaureerd tot een hotel. Het voormalige ROC-schoolgebouw aan de Zocherstraat is verbouwd tot woningen.

 

99 Keystone Vastgoed (gedaald)

Keystone Vastgoed werd opgericht in 2003 door Caspar Diepenhorst en Ramon Hermans. Samen met Eelco van der Werf werken ze aan uiteenlopende projecten, van de transformatie van een schoolgebouw aan het Rapenburg in Leiden tot nieuwbouw van woningen op het Cartesiusterrein in Utrecht. Ze hebben ook verscheidene bedrijfspanden en logistieke centra gerealiseerd. Onlangs heeft de ontwikkelaar zich aangesloten bij de Neprom.

 

100 Breevast (gedaald)

Na een aantal projecten in het binnen- en buitenland verkocht te hebben, is Breevast in Nederland weer actief. Een deel van RAC-Belair in Brussel werd van de hand gedaan. Eveneens in Brussel heeft het bedrijf nog een probleem met de verkoop van Financietoren. Ook verkocht is het kantoor op de Zuidas, dat nu getransformeerd wordt door de Goede Doelen Loterijen. Breevast investeert in de verduurzaming en herontwikkeling van de bestaande portefeuille. Zo is het Vivaldi-gebouw (Zuidas) voorzien van een daktuin met waterberging en het Kwantum-pand in Den Haag heeft een tweede leven gekregen als restaurant Bleyenberg. Voor verscheidene Amsterdamse kantoren bestaan ook herontwikkelingsplannen. Ceo is Henk Brouwer.

 

101 MG Real Estate (nieuw)

 

gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 11, 24 november 2017