Het onderzoeksrapport ‘The Netherlands Market in Minutes – Q3 2020’ van vastgoedadviseur Savills, laat voor de eerste helft van dit jaar een totale daling van het opnamevolume in de vastgoedmarkt zien van 10% (H1 2020 t.o.v. H1 2019). Een tijdelijke dip, zo is de verwachting.
De relatief kleine categorie ‘overig’, waarbinnen onder andere leisure, hotels en horeca vallen, liet de grootste daling zien (-56%). Van de meer traditionele categorieën zoals kantoren, retail en bedrijfsruimtes (inclusief logistiek), daalde alleen de kantorenopname (-17%). Opvallend is dat de kantorenopname in het eerste kwartaal nog een toename liet zien van zien (+26%). Vanaf het tweede kwartaal zakte de vraag (tijdelijk) weg, met het dieptepunt in mei. Vanaf dat moment lijkt de markt zich weer enigszins te herstellen, wat vooral te zien is aan de stijging van het aantal flexibele huurcontracten dat werd gesloten (+117%) in juli ten opzichte van april.
Ondanks de huidige verminderde gebruikersactiviteit op de Nederlandse vastgoedmarkt verwacht Savills dat de vraag naar kantoorruimte niet structureel afneemt. Thuiswerken was pre Corona al ingebed in de Nederlandse werkcultuur; circa 26% van de mensen werkte al regelmatig thuis en 14% werkte structureel thuis. Hiermee is Nederland één van de koplopers op thuiswerkgebied. In de totale Eurozone werkte voor de pandemie slechts 6% structureel thuis.
IJsbrand Brunger, Head of Leasing Amsterdam bij Savills in Nederland, licht toe: “Er wordt veel gesproken over de effecten van thuiswerken op de vraag naar kantoorruimte. De Nederlandse kantorenmarkt is al (gedeeltelijk) ingericht op thuiswerken, waardoor de impact op de vraag naar vastgoed minder disruptief zal zijn in ons land. Daarnaast heeft iedere gebruiker in de toekomst meer vierkante meter per persoon nodig, op korte termijn door social distancing en op lange termijn door de verandering van de rol van het kantoor. De effecten van thuiswerken op de vraag naar kantoorruimte zullen naar verwachting beperkt blijven in Nederland in vergelijking tot andere Europese landen.”
De retailmarkt en de bedrijfsruimtemarkt lieten een vrij stabiel beeld zien ten opzichte van vorig jaar. Tijdens het dieptepunt van de lockdown viel de vraag binnen deze sectoren tijdelijk helemaal weg. Beiden sectoren hadden echter een dermate goed eerste kwartaal en een gedeeltelijk herstel in Q2, dat het opnamevolume van H1 2020 stabiliseerde op een gelijkwaardig niveau als dat van 2019. Binnen de bedrijfsruimtemarkt waren grote verschillen waarneembaar. De logistieke sector presteerde iets minder sterk met een opnamedaling van 22%. Binnen deze sector kon de sterke groei van e-commerce de vraaguitval binnen segmenten zoals automotive & fashion, niet opheffen.
Jordy Kleemans, Head of Research & Consultancy bij Savills in Nederland, concludeert: “Al met al heeft COVID-19 binnen de gebruikersmarkt weliswaar gezorgd voor (tijdelijke) verschuivingen, maar is van een structurele vraaguitval zeker geen sprake. Ook op lange termijn verwachten we niet dat de marktdynamiek volledig zal gaan veranderen, bijvoorbeeld door de invloed van het vele thuiswerken.”
