In de regiospecial Brabant een interview met Mike Hoffman, partner bij HRS Bedrijfsmakelaars, partner in Dynamis, in ’s-Hertogenbosch.
Door Gabriëlle Klaver
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 2, 26 februari 2021
‘HRS is gespecialiseerd in de kantorenmarkt van ’s-Hertogenbosch en deze ondervond in 2020 de negatieve gevolgen van de coronacrisis. Sinds corona zijn er aanzienlijk veel minder transacties geweest op de kantorenmarkt in Den Bosch dan het jaar ervoor. In 2019 was de opname nog 33.000 m² en in 2020 maar 26.100 m². Voornamelijk de grotere kantorentransacties van 1000–2500 m² liepen fors terug. Dat waren er maar vier in 2019. Het tegenvallende transactievolume heeft te maken met de onzekerheden van de bedrijven door corona. Zij stellen hun huisvestigingsbeslissing uit. Omdat de toekomstige ruimtebehoefte (thuiswerken in relatie tot gebruik kantoorruimte) onduidelijk is, hebben veel bedrijven ervoor gekozen om aflopende contracten flexibel te verlengen.
Wij verwachten dat er in 2021 wat meer beweging zal komen in de herhuisvesting van bedrijven. Door het uitstellen van de huisvestingsbeslissing in combinatie met het aflopen van huurcontracten, zal er in 2021 een inhaalslag gaan plaatsvinden. We verwachten dat dit vooral zal gebeuren bij kantoorgebruikers die behoefte hebben aan 200–1000 m².
We merken dat (groot-)MKB’ers weer beslissingen durven te nemen, in tegenstelling tot de corporates. De vraag van deze gebruikers zal wel anders van aard zijn. Hoewel deze trend al gaande was, zal de focus minder liggen op kwantiteit en meer op kwaliteit. Bedrijven zullen per werknemer minder ruimte huren of kopen, maar de kwaliteit van die vierkante meters moet wel hoger zijn dan voorheen. De ‘thuisbasis’ dient des te meer een fijne en veilige werk- en ontmoetingsplek te zijn voor werknemers. Tevens wordt de nieuwe huisvesting alsmaar belangrijker bij het aantrekken van nieuw talent.
Omdat er op dit moment verhoudingsgewijs te weinig hoogwaardig kantorenaanbod is – met uitzondering van de laatste kantoorontwikkeling Belvédère in het Paleiskwartier – is het belangrijk dat gebouweigenaren investeren in het renoveren en verduurzamen van bestaande kantoorgebouwen. Enkele gebouwen op Pettelaarpark en de De Herven zijn hiervan een goed voorbeeld. Huurders kiezen sneller voor een gerenoveerd gebouw in plaats van een kantoorgebouw met ‘plan op papier’.’
De belangrijkste toekomstige nieuwbouw kantoorontwikkelingen zijn gelegen in het verlengde van het Paleiskwartier op EKP Zuid en EKP Noord. Beide gebieden krijgen een mixed-use karakter (wonen–werken), waarbij de gemeente inzet op data en science.
