De profielen van de vastgoedkantoren op alfabetische volgorde.
A&O Shearman
Aantal vestigingen: 47, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Pieter Tieskens
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 32 (2023: 32)
A&O Shearman, vorig jaar ontstaan uit de fusie van Allen & Overy met het Amerikaanse Shearman & Sterling, adviseerde afgelopen jaar onder meer Pensioenfonds Zorg en Welzijn bij de aankoop van de aandelen van verzekeraar ASR in Amvest. Het pensioenfonds wordt volgend jaar volledig eigenaar en een aantal ontwikkelprojecten gaat naar ASR Real Estate. Verder adviseerde het kantoor een internationale investeerder bij de financiering van een Europese portefeuille van logistieke assets. A&O Shearman is vaker betrokken bij pan-Europese transacties en financieringen. Ook adviseerde het kantoor Wisdom bij de verkoop van de Cross Towers aan de Amsterdamse Zuidas. A&O Shearman signaleert meer behoefte aan advies op het gebied van datacenters, waterstof en de logistieke sector.
ACT Legal
Aantal vestigingen: 18, waarvan 1 in Nederland
Partners vastgoedsectie: Pieter Twaalfhoven, Dirk van den Berg en Mirre Vermeer
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 19 (2023: 16)
De Amsterdamse vestiging van ACT Legal adviseerde afgelopen jaar onder meer het Duitse vastgoedfonds Synvest bij de aankoop van vijf supermarktlocaties. Verkoper was de Naardense beleggende ontwikkelaar Newomij. Daarnaast stond het kantoor De Kellen en Recycling Tiel bij in een geschil over de bouw van een duurzaam distributiecentrum van 95.000 m² op het voormalige terrein van een oude glasfabriek op bedrijventerrein Kellen in Tiel. Ook ACT Legal was vorig jaar betrokken bij de verkoop door Wisdom (onderdeel van de Chinese Anbang Group) van de Amsterdamse Cross Towers aan Edge en twee family offices. Dit jaar voorziet het kantoor meer advisering over projectontwikkeling en de structurering van vastgoedfondsen.
AKD
Aantal vestigingen: 6, waarvan 4 in Nederland
Aangesloten bij: Interlaw
Hoofd vastgoedsectie: Sven Billet
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 107 (2023: 108)
AKD heeft zijn vastgoedpraktijk op het vlak van internationale dienstverlening en asset management dit jaar versterkt met Michiel de Wit en zijn team (voorheen Lexence). Het kantoor adviseerde afgelopen jaar onder meer Panattoni bij de ontwikkeling en verkoop van distributiecentrum Panattoni Ridderkerk, aan de Duitse belegger MEAG. Verder begeleidt AKD ontwikkelaar Zadelhoff bij de ontwikkeling en verkoop van mixed-use ontwikkeling The Harmony aan de Zuidas (in totaal 35.000 m²). Ook adviseerde het Amsterdamse kantoor EQT en EdgeConneX bij de ontwikkeling en exploitatie van datacenters voor hyperscale-klanten. AKD wil zijn dienstverlening uitbreiden op het gebied van transacties in de energiesector, water-gerelateerde projecten en defensievastgoed.
Baker McKenzie
Aantal vestigingen: 74, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Paul Goedvolk
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 13 (2023: 13)
Baker McKenzie groeit op het gebied van duurzaam vastgoed, samen met de energietransitie een van de speerpunten van het Amsterdamse kantoor. Zo adviseerde het vorig jaar Ampyr Solar Europe bij de acquisitie en ontwikkeling van een zonne-energieproject aan de Nederlandse kust, dat het grootste zonnepark van Nederland moet worden. Daarnaast begeleidde Baker McKenzie vorig jaar Group Aaron en investeringspartners bij de aankoop en financiering van de kantoorgebouwen Mercurius en Minerva in Amsterdam-Zuidoost. Ook adviseerde het kantoor Standard Investment bij de overname van Sachem Europe van diens Amerikaanse moedermaatschappij. De aankoop omvat onder meer een chemische fabriek, met het hoofdkantoor in Zaltbommel.
Banning Advocaten
Aantal vestigingen: 2
Hoofd vastgoedsectie: Arjen de Bruijn
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 7 (2023: 6)
Met een accent op bouw- en huurrecht procedeerde Banning Advocaten afgelopen jaar voor horeca-onderneming HMShost tegen de NS over de exploitatieverplichting (franchise). Daarnaast onderhandelde Banning onder meer over een distributiecentrum van 25.000 m² en ruim 300 parkeerplaatsen in het zuiden van Nederland. Het kantoor was betrokken bij de totstandkoming van de ontwikkelings- en huurovereenkomst. Ook adviseerde Banning Advocaten afgelopen jaar enkele klanten bij het faillissement van Blokker. Hoe in de praktijk de mogelijkheden van AI te benutten, dat beschouwt het in Amsterdam en Den Bosch gevestigde kantoor als dé uitdaging voor de komende tijd.
BarentsKrans
Aantal vestigingen: 2
Hoofd vastgoedsectie: Joost Huijgen
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 18 (2023: 29)
Voor de vastgoedsectie trok BarentsKrans afgelopen jaar vastgoednotaris Leon Hoppenbrouwers en banking & finance-partner Martijn van der Vliet aan. Het Haagse kantoor opende ook een vestiging op de Zuidas, met project- en gebiedsontwikkeling als een van de speerpunten. Zo adviseert het kantoor ReShape Properties bij de herontwikkeling van woonproject Hof van Rijswijk, onderdeel van de transformatie van winkelcentrum In de Bogaard. Verder adviseert het kantoor onder meer de gemeente Den Haag, WOM Den Haag Zuidwest en Stichting Hof Wonen over de herontwikkeling van de Haagse woonwijk De Venen (1340 woningen). Ook begeleidt BarentsKrans Amvest en TBV Wonen bij de transformatie van het Koningsplein in Tilburg. Daar komen 360 nieuwe woningen, bedrijfsruimten en een zorgvoorziening.
BG.legal
(voorheen Bogaerts & Groenen Advocaten)
Aantal vestigingen: 2
Aangesloten bij: Consulegis
Hoofd vastgoedsectie: Kim Albert
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 6 (2023: 5)
BG.legal (voorheen Bogaerts & Groenen Advocaten) is geworteld in Noord-Brabant, met vestigingen in Den Bosch en Eindhoven. Het kantoor heeft een focus op de sectoren tech, zorg en vastgoed & omgeving. Afgelopen jaar adviseerde BG.legal onder meer bij de transformatie en herontwikkeling van zorgvastgoed, en bij de verkoop van logistieke centra. Daarnaast begeleidde het kantoor klanten bij het sluiten van diverse turnkey-bouwovereenkomsten. BG.legal legt dit jaar een sterker accent op bouwteamverbanden en turnkey-bouwovereenkomsten, naast de traditionele bouwrelatie van aannemer en opdrachtgever. Grip krijgen op zaken als netcongestie en stikstofproblematiek is volgens het Brabantse kantoor nu de grootste uitdaging in het vastgoed.
Boels Zanders
Aantal vestigingen: 3
Aangesloten bij: Advoc
Hoofd vastgoedsectie: Louis Einig en Harm Heynen
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 10 (2023: 10)
Met vestigingen in Eindhoven, Venlo en Maastricht is Boels Zanders vooral actief in advisering over nieuwe projecten en in procederen. Zo adviseert het kantoor Europoles bij het Wintrack II-project, innovatieve hoogspanningsmasten op twee tracés. Tijdens de uitvoering ontstonden geschillen tussen netbeheerder Tennet en de uitvoerende joint venture met Heijmans Infra en Europoles. Verder adviseert Boels Zanders ontwikkelaar Wyckerveste Adviseurs bij de ontwikkeling van het WTC-gebied in Leeuwarden. Daar verrijzen een nieuw voetbalstadion voor SC Cambuur Leeuwarden, twee supermarkten, recreatie en horeca. Ook stond het kantoor family office Bonita Groep bij in een huurgeschil over een zorgcomplex. Uitdaging dit jaar vindt Boels Zanders het werven van talent.
Bond Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: Loan Market Association en IPFA
Partners vastgoedsectie: Jan-Joost van Rijsbergen, Joannes de Bont en Robert Steeg
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 3 (2023: 3)
Bond Advocaten is actief op het gebied van vastgoedfinanciering. Zo begeleidde het Amsterdamse kantoor afgelopen jaar een grootaandeelhouder bij de ontmanteling van een vastgoeddeelneming en de bijbehorende financieringen. Ook adviseerde Bond over diverse obligatie-uitgiften en de bankfinanciering van het Franse hotelconcern Accor. Verder assisteerde het kantoor Deutsche Hypo en ING bij de wijziging, verlenging en forward fixing van de financiering van het Amvest Residential Core Fund. Het gaat om leningen van € 300 mln. Bond Advocaten ziet de vraag naar financieringsadvies in het vastgoed groeien, mede door hogere bouw- en financieringskosten, wijzigingen in wetgeving en soms dalende vastgoedwaarden.
Boot Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Alexandra Jurgens-Boot
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 8 (2023: 8)
Boot Advocaten adviseert onder meer over duurzaamheidsregelgeving. Het kantoor begeleidt Publiek Ontwikkelbedrijf REKS, dat wind- en zonneparken ontwikkelt en projecten voor klimaatadaptatie financiert. Verder adviseerde Boot Advocaten afgelopen jaar Snippe Projecten bij de verkoop van de resterende 50% aandelen Hyde Park Holding in Hoofddorp aan BPD. Ook is het kantoor betrokken bij een project van kerkgenootschap Stichting C3, Caransa en De Alliantie. Met de transformatie van een kerkgebouw naar onder meer 128 woningen is € 30 mln gemoeid. Een van de uitdagingen die Boot signaleert is grillig overheidsbeleid, waaronder fiscale onderwerpen als box 3 en overdrachtsbelasting.
Bricks Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Anneloes de Fouw
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 3 (2023: 3)
Nichekantoor Bricks Advocaten is gespecialiseerd in vastgoedhuurrecht, met een focus op winkelruimte. Het kantoor begeleidde afgelopen jaar meerdere herontwikkelingen van winkelcentra en WHOA-trajecten, was betrokken bij geschillen over servicekosten en begeleidde de groei van winkelketens en franchiseformules. Daarnaast behandelde Bricks kwesties rond netcongestie. Ook adviseerde het kantoor partijen op het Amsterdamse ADM-terrein bij een procedure. Bricks verwacht de komende tijd meer aandacht voor het huurrechtelijke aspect van gebieds- en projectontwikkeling en het (tijdelijk) wijzigen van huurvoorwaarden. Als knelpunt noemt Bricks onder meer netcongestie, die de exploitatie van gehuurde winkels en het nakomen van de verplichtingen in de weg zit.
Clifford Chance
Aantal vestigingen: 33, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Liesbeth Buiter
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 25 (2023: 25)
Clifford Chance adviseert onder meer bij de ontwikkeling van duurzame energie-infrastructuur. Zo begeleidde het kantoor afgelopen jaar Giga Storage en Giga Leopard bij de projectfinanciering van € 300 mln van een batterijopslagproject (1200 MWh) in Delfzijl. In de hoek van zorgvastgoed adviseerde het kantoor Emeis-dochter Dagelijks Leven bij een partnerschap met vastgoedmanager NLV. Daarbij koopt NLV de nieuwbouwportefeuille van Dagelijks Leven en verhuurt die vervolgens langjarig terug. Doel is de komende vier jaar 25 nieuwe woonzorglocaties te realiseren voor mensen met dementie. Ook adviseerde het kantoor Avignon Capital bij de herfinanciering van Hilton The Hague (€ 34 mln), in samenwerking met Legal & General.
CMS
Aantal vestigingen: 80, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Femke Stroucken en Arnout Scholten
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 64 (2023: 65)
CMS adviseerde afgelopen jaar onder meer het Britse Capreon bij de verkoop van Brainport Industries Campus aan de gemeente Eindhoven. Daarnaast begeleidde het kantoor M&G Real Estate bij de acquisitie van Block 3 in The Rock. Het gaat om 296 middenhuurwoningen in de Haagse wijk Binckhorst. Verder adviseerde CMS Nestlé bij de acquisitie van distributiecentrum Panattoni Park (23.420 m²) op bedrijvenpark Stichtsekant in Almere. Het kantoor verwacht groeiende vraag naar juridische ondersteuning op het gebied van duurzaamheid, zoals (alternatieve) energievoorziening, green leases en green loans. CMS investeert in de toepassing van AI-technologie in de dienstverlening, waarbij de integratie van generatieve AI volgens het kantoor de logische volgende stap is.
Core Notariaat
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Robert Bol, Martin Guerand en Frank van Rooijen
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 4 (2023: 5)
Core Notariaat is vooral actief in de begeleiding van transacties en project- en gebiedsontwikkeling. Het notariskantoor verschuift dit jaar de focus naar grotere (portefeuille)transacties, grotere gebiedsontwikkelingen en assistentie aan nutsbedrijven. Zo is Core onder meer betrokken bij de ontwikkelingsprojecten B@home in de Amsterdamse Riekerpolder (onder meer 330 appartementen en 2000 m² kantoorruimte) en ASTR in Buiksloterham (230 woningen). Daarbij begeleidt Core de ontwikkelaars bij aankoop, vestigingen van erfpacht- of opstalrechten en splitsingen in appartementsrechten. Verder staat Core beleggers bij met de verkoop en aankoop van woningportefeuilles. Voorbeeld is de verkoop afgelopen voorjaar van de woningportefeuille van DWS (497 appartementen in Rijswijk, Voorburg en Zoetermeer) aan Urban Interest.
Corten de Geer Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 9 (2023: 9)
Corten de Geer Advocaten is onder meer actief in huurrecht en erfpachtrecht. Zo adviseerde het Amsterdamse kantoor bij de massaclaim tegen de gemeente Zaanstad door erfpachters, over de onjuiste bekendmaking van het erfpachtbeleid. In 2007 verhoogde de gemeente de prijs voor de afkoop van erfpacht, maar informeerde de bewoners niet persoonlijk en voerde geen overgangsregeling in. Onrechtmatig, oordeelde de Haagse rechtbank in 2022. Daarnaast adviseert het kantoor Timeless Investments bij de ontwikkeling van woontoren B@home in de Riekerpolder in Amsterdam Nieuw-West. Als een van de uitdagingen voor de komende tijd beschouwt Corten de Geer de toepassing van AI in de dienstverlening.
Dentons Europe
Aantal vestigingen: ruim 160, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Dirk-Jan Gondrie
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 82 (2023: 82)
Dentons adviseerde eerder dit jaar jaar onder meer HVBM Vastgoed bij de verkoop van DC Vianen aan het Duitse DWS. HVBM ontwikkelde het nieuwe distributiecentrum (40.000 m² kantoor- en bedrijfsruimte) voor netbeheerder Stedin. Daarnaast begeleidde het kantoor CBRE IM bij de verkoop van een winkelpand (1516 m²) aan de Amsterdamse Reguliersbreestraat aan een particuliere investeerder voor € 17 mln. Ook adviseerde Dentons begin deze zomer Mediterranean Shipping Company (MSC) bij de aankoop van kantoortoren Five55 (28.500 m²) in Rotterdam van ontwikkelaar Edge. MSC is sinds 2020 de grootste huurder. Voor een efficiëntere dienstverlening heeft Dentons dit jaar geïnvesteerd in AI.
Dirkzwager Legal & Tax
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: Telfa en USLaw
Hoofd vastgoedsectie: Robert Rijpstra (advocaat), Ruben Berentsen (notaris) en Gerton Rademaker (fiscalist)
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 55 (2023: 56)
Door fiscaal beleid en gewijzigde regelgeving neemt het belang van fiscale advisering toe, volgens Dirkzwager Legal & Tax. Zo voerde het Arnhemse kantoor afgelopen jaar procedures over de btw-behandeling van short stay-verhuur en van de overdracht van nieuwe verhuurde woningen door een projectontwikkelaar aan een belegger. Verder heeft Dirkzwager onder meer de gemeente Eindhoven bijgestaan bij de aankoop van vier kantoorgebouwen en zes winkelpanden in het transformatiegebied Knoop XL, voor ruim € 50 mln. Ook begeleidde het kantoor gebiedsontwikkelaar Evast (onderdeel van Vastbouw) bij de herontwikkeling van een bedrijventerrein naar een woon- en werkgebied (600 woningen) in Hoofddorp.
DLA Piper
Aantal vestigingen: 90, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Leen van der Marel
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 34 (2023: 39)
DLA Piper wil de dienstverlening rond duurzaamheid en defensie uitbreiden, met het oog op de stijgende vraag naar off-grid oplossingen, energierechtvraagstukken en de groeiende behoefte aan militaire huisvesting, oefenterreinen en voorzieningen. Afgelopen jaar was het kantoor onder meer betrokken bij de aankoop van de multifunctionele Martinez Toren in Almere door Corum Investments (€ 40 mln). Verder adviseerde DLA Piper de koper – een wereldwijde vermogensbeheerder met ARC Real Estate Partners als lokale partner – van het voormalige distributiecentrum van Lidl in Zwaag (40.000 m²). Ook begeleidt het kantoor RED Company bij de ontwikkeling van Rise Rotterdam op het Hofplein, drie torens met onder meer 1477 woningen en 26.000 m² kantoren.
DPO Notarissen
Aantal vestigingen: 2
Hoofd vastgoedsectie: Erwin van Elst
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 6 (2023: 4)
DPO Notarissen was afgelopen jaar onder meer betrokken bij de herontwikkeling in Leeuwarden van voormalig ING-kantoor Het Verlaat naar een woontoren. Verder begeleidde het kantoor acquisities voor opslagfaciliteiten van ontwikkelaar/belegger Storage Share. Ook assisteerde het kantoor bij de aankoop van light-industrial en logistieke bouwkavels op GreenPark Aalsmeer (door Leliveld Vastgoed) en op Nieuw Reijerwaard in Ridderkerk (door DHS REIM). Verder verzorgde DPO Notarissen, met kantoren in Amsterdam en Alkmaar, de vastlegging van de rechten voor Stedin Energienet op diverse locaties. Het notariaat staat volgens DPO Notarissen voor de opgave om meer innovatieve middelen in te zetten, alleen al om het tekort aan ervaren medewerkers het hoofd te bieden.
Eversheds Sutherland
Aantal vestigingen: 74, waarvan 2 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Natascha Geraedts
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 16 (2023: 16)
Eversheds Sutherland vindt de marktomstandigheden in het vastgoed uitdagend, onder meer door de Nederlandse fiscale en bestuursrechtelijke regelgeving, zoals de regulering van de huurmarkt. Begin dit jaar heeft het kantoor, met vestigingen in Amsterdam en Rotterdam, dan ook twee nieuwe taxpartners voor de vastgoedpraktijk aangetrokken: Chantal Presilli en Zoya Zalmai. De afgelopen periode begeleidde Eversheds Sutherland onder meer hotelketen Mandarin Oriental bij de overname van de exploitatie van het Conservatorium Hotel in Amsterdam. Ook adviseerde Eversheds belegger Fidelity International bij de pan-Europese financiering van een logistieke vastgoedportefeuille.
Finway
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Robin van Driel en Danielle Martens
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 3 (2023: 3)
Finway is gespecialiseerd in juridisch advies over vastgoedfinancieringen en het opzetten van structuren om kapitaal aan te trekken, zoals obligatie- en fondsstructuren. Zo begeleidde Finway afgelopen jaar belegger ER Capital bij de (her)financiering van een portefeuille (€ 22 mln) door Hypo Noe Landesbank. Ook heeft het kantoor DC Vastgoed bijgestaan bij de financiering van de ontwikkeling van multi-tenant kantoorgebouw The City Post in Zwolle door ABN Amro (voor de hoogbouw) en Handelsbanken (de laagbouw). Verder adviseerde Finway voormalig crowdfunding-platform Benkey bij het opzetten van het vastgoedfonds Benkey Vastgoed. Finway merkt dat banken door geopolitieke onrust afwachtend zijn met het verstrekken van financieringen, wat non-bancaire financieringsvormen kansen biedt.
Fisherman Advocaten
Aantal vestigingen: 2
Hoofd vastgoedsectie: Michel Visser
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 6 (2023: 7)
Fisherman Advocaten is gespecialiseerd in huurrecht en de aan- en verkoop van vastgoed. Het kantoor, met vestigingen in Amsterdam en Rotterdam, adviseert (actieve) beleggers, vastgoedfondsen en vermogende particulieren. Voorbeelden van projecten waarbij het kantoor het afgelopen jaar was betrokken, geeft Fisherman niet. Als uitdaging voor de komende tijd ziet het kantoor vooral de ontwikkelingen rond AI en hoe die de dienstverlening kunnen verbeteren.
Florent
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: David Weinstein
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 9 (2023: 9)
Florent groeide de afgelopen jaren in de begeleiding van transacties. Zo adviseerde het kantoor vorig jaar Crossbay, het pan-Europese last-mile logistieke platform, bij drie acquisities in Nederland. Het ging om aankopen in Venlo (7300 m², asset deal), Almere (10.500 m², share deal) en Nieuw-Vennep (10.000 m², asset deal). Ook begeleidde het kantoor de Franse vermogensbeheerder Alderan bij zijn eerste acquisities in Nederland, waaronder de Amsterdamse MediArena Studio’s (12.500 m²) en een logistiek object in Goirle (13.000 m²). Verder adviseerde Florent een investeerdersgroep onder leiding van Alternative Equity Partners A/S bij de financiering door Berlin Hyp AG van de acquisitie van een logistiek object in Venlo (ruim 68.000 m²).
Freshfields
Aantal vestigingen: 33, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Harald Spruit (advocaat) en Thijs Flokstra (notaris)
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 14 (2023: 14)
De focus van Freshfields Bruckhaus Deringer ligt op transacties waarbij meerdere jurisdicties zijn betrokken. Voor ontwikkelingsprojecten, bouwrecht en milieurecht werkt Freshfields samen met gespecialiseerde kantoren, al wil het meer zelf gaan aanbieden. Eerder dit jaar adviseerde Freshfields pensioenfonds ABP over een samenwerking met CBRE IM voor betaalbare nieuwbouwwoningen in Nederland. Met een eerste kapitaalinbreng van € 350 mln is het plan de portefeuille binnen vijf jaar uit te breiden tot € 1 mrd. Verder heeft Freshfields PGGM bijgestaan bij de aankoop van een belang van 49% in Penta Infra, een Europees platform voor datacenterinfrastructuur. Ook adviseerde het kantoor Leonardo Group bij de herfinanciering van de vorig jaar overgenomen Zien Group (Eden Hotels).
Greenberg Traurig
Aantal vestigingen: 49, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: David van Dijk
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 45 (2023: 45)
Greenberg Traurig zet in op verdere internationalisering. Zo was het kantoor vorig jaar betrokken bij de aankoop door Fidelity van een over Nederland, Frankrijk en Duitsland verspreide portefeuille voor het eigen logistieke fonds. In Nederland ging het om een locatie van 44.500 m² op Industrial Park Katsbogten in Tilburg en een aan UPS verhuurd pand van 18.000 m² op bedrijventerrein Roerstreek in Roermond. Daarnaast adviseerde Greenberg Traurig onder meer een family office uit de Verenigde Arabische Emiraten bij de aankoop (voor € 46 mln) van het hoofdkantoor van DSM-Firmenich in Maastricht van Edge. Ook begeleidde het kantoor de aankoop (€ 80 mln) door het Spaanse Pontegadea van het distributiecentrum van Seacon Logistics in Venlo.
Hartman LMH
Aantal vestigingen: 1
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 21 (2023: 18)
Het Amsterdamse notariskantoor Hartman LMH adviseert over vastgoed en ondernemingsrecht. Het accent ligt op de begeleiding van transacties en project- en gebiedsontwikkeling. Het kantoor staat particulieren, grote beleggers en ondernemers bij. Concrete projecten waarbij het afgelopen jaar betrokken was, wil het kantoor niet noemen. Aan werkaanbod geen gebrek, wel is het in het notariaat volgens Hartman LMH een uitdaging om genoeg goede medewerkers aan te trekken.
Hemwood
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Sonja van der Kamp
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 25 (2023: 22)
Hemwood begeleidde afgelopen jaar onder meer de ontwikkeling van het distributiecentrum Intergamma in Tiel. Dit project van Montea omvat 94.000 m² en 22.000 zonnepanelen. Ook adviseerde het Amsterdamse kantoor bij gebiedsontwikkeling De Plantijn, op het terrein van het voormalige Slotervaartziekenhuis in Amsterdam. Centrum voor Zorg (Zadelhoff) werkt hier met Sanquin, Anthony van Leeuwen Ziekenhuis, Stichting De Plantijn en Cordaan aan ruimte voor wonen, werken, onderwijs & innovatie en voorzieningen. Verder heeft Hemwood hotelketen Van der Valk begeleid bij de aankoop begin dit jaar van het Pullman Cocagne Hotel in Eindhoven, met 320 kamers. Hemwood wil het bouwrecht en het aan vastgoed verbonden energierecht in zijn vastgoedpraktijk verder versterken.
Holdinga Matthijssen Kraak (HMK)
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Arnoud Matthijssen en Thomas van Nie
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 15 (2023: 14)
Holdinga Matthijssen Kraak (HMK) constateert een groeiende vraag naar erfpacht-herstructureringen, vooral in Amsterdam. Daarnaast trekt de financieringspraktijk aan. Zo adviseerde HMK afgelopen jaar Boelens de Gruyter bij de acquisitie van twee kantoorgebouwen in Amsterdam Nieuw-West, met een waarde van € 17 mln. De financiering werd met een cv en een bancaire hypotheek gerealiseerd. Ook begeleidde HMK belegger R3fund bij de acquisitie van een vastgoedportefeuille via een share-deal, met een waarde van € 19 mln. Verder was het kantoor onder meer betrokken bij de herstructurering van bedrijventerrein Pier14 (78.000 m²) in Zwijndrecht door Fred Developers.
Holla Legal & Tax
Aantal vestigingen: 3
Aangesloten bij: GSJ (België) en TLT (UK)
Hoofd vastgoedsectie: Egbert Schelhaas, Harald Wiersema en Robert Gebel
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 15 (2023: 14)
Holla Legal & Tax is vooral gericht op transacties met vastgoedrechtonderdelen, minder in strikte financieringstransacties. Het kantoor met vestigingen in Utrecht, Den Bosch en Eindhoven was afgelopen jaar onder meer betrokken bij de verkoop van hotels voor gebruik door arbeidsmigranten. Ook begeleidde Holla de verkoop van een onlangs gerealiseerd complex in Eindhoven, nog te splitsen in appartementsrechten. Een ander voorbeeld dat het kantoor in algemene termen noemt is de verkoop van een onlangs gebouwd bedrijfscomplex/distributiecentrum. Holla Legal & Tax wil de komende tijd sterker inzetten op energie en duurzaamheid, en op fiscale advisering.
Houthoff
Aantal vestigingen: 9, waarvan 2 in Nederland
Aangesloten bij: Lex Mundi, TechLaw
Hoofd vastgoedsectie: Herman Lohman
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 65 (2023: 70)
Houthoff merkt een toename van advieswerk bij gebieds- en projectontwikkeling, financieringen, ruimtelijke ordening en milieu. Afgelopen jaar adviseerde het kantoor onder meer Maarsen Groep bij de ontwikkeling en verkoop van The Modernist in Rotterdam. Naast 421 woningen omvat dit project 14.000 m² verhuurbare kantoorruimte en commerciële voorzieningen. Ook begeleidde Houthoff een consortium geleid door TPG Angelo Gordon bij de aankoop en financiering van 3000 woningen en commerciële units via een aandelenoverdracht (voor € 695 mln). Verder heeft het kantoor Unibail-Rodamco-Westfield bijgestaan bij de verkoop van winkelcentrum Stadshart Zoetermeer (59.000 m²) voor € 150 mln aan een joint venture van Sofidy en Wereldhave.
HVG Law
Aantal vestigingen: 4
Aangesloten bij: EY Law, EY Belastingadviseurs
Hoofd vastgoedsectie: Sander van Leeuwen (advocatuur) en Jan Hein Copijn (notariaat)
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 8 (2023: 10)
HVG Law begeleidde dit jaar belegger Capricorn Capital Group bij de aankoop van de eerste fase van De Nieuwe Hallen in Den Haag. Daar staan twee woontorens, bedrijfsruimte en horeca op stapel. Verder heeft het kantoor Green Real Estate en ION (uit België) bijgestaan bij de ontwikkeling van The Hive Amsterdam (135 koopappartementen), van de gunning door de gemeente tot de verkoop van het beleggingsdeel. Vorig jaar adviseerde HVG Law onder meer Dunavast bij de aankoop van het hoofdkantoor van Centric in Gouda. Het kantoor werkt met geïntegreerde teams van advocaten, notarissen en de fiscalisten van EY. HVG Law signaleert meer overnames en grote internationale herstructureringen, waarbij vastgoed een belangrijke rol speelt.
Kennedy Van der Laan
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: TerraLex
Hoofd vastgoedsectie: Richard-Jan Roks
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 5 (2023: 6)
Kennedy Van der Laan is onder meer actief in bouw- en huurrecht. Zo stond het kantoor afgelopen jaar een Amerikaanse onderneming bij met het opstellen en uitonderhandelen van een huurovereenkomst en een aannemingsovereenkomst voor een pand in Leiden. Ook verzorgde Kennedy Van der Laan voor een bedrijf met een Duits hoofdkantoor twee koopovereenkomsten voor panden in Nederland. Een ander voorbeeld dat in algemene termen naar voren komt, is advies aan een internationaal sportmerk over onder meer een koopovereenkomst en aannemingsovereenkomsten. Kennedy Van der Laan blijft gespitst op advies rond circulariteit, energie en duurzaamheid. Uitdagingen ziet het kantoor ook, waaronder druk op de tarieven en verdere digitalisering.
Kienhuis Legal
Aantal vestigingen: 2
Aangesloten bij: Ecovis, Diro
Hoofd vastgoedsectie: Robert de Vries (advocatuur) en Pieter Schut (notariaat)
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 20 (2023: 17)
Kienhuis Legal heeft vestigingen in Utrecht en Enschede. Afgelopen jaar adviseerde het kantoor Trebbe bij de aankoop en ontwikkeling van het voormalige Stork-terrein in Hengelo naar een woon–werkgebied. Ook adviseerde Kienhuis Legal bij het project SAM Zoetermeer van ontwikkelaar Stadswaarde, een woontoren met 221 appartementen. Verder was het kantoor onder meer betrokken bij woonproject Waterzande in Hulst, Zeeuws-Vlaanderen. Het gaat om 250 woningen, een groot park en voorzieningen. Kienhuis wil de komende tijd uitbreiden, maar merkt dat het aantrekken van goed gekwalificeerde medewerkers lastig is door de krappe arbeidsmarkt.
Labré Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: Warwick Legal Network
Hoofd vastgoedsectie: Tim Boer en Ramon Ridder
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 10 (2023: 8)
Labré Advocaten staat diverse buitenlandse retailers bij die willen uitbreiden naar Nederland. Zo begeleidde het Amsterdamse kantoor afgelopen jaar de Belgische drogisterijketen Medi-Market bij de aanhuur van zijn eerste Nederlandse winkel in winkelcentrum Brusselse Poort in Maastricht. Ook adviseerde Labré Advocaten onder meer de Deense farmaceut Novo Nordisk bij de aanhuur van zijn Nederlandse kantoor (3100 m²) in het nieuwe Amsterdamse mixed-use gebouw Berghaus. Verder is het kantoor betrokken bij gebiedsontwikkeling More in het Leiden Bio Science Park, onder meer bij wooncomplex More5 (206 huurappartementen). Goede mensen aantrekken voor verdere groei is ook voor Labré de komende tijd de grootste uitdaging.
Lexence
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: Meritas
Hoofd vastgoedsectie: Bas Martens
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 39 (2023: 40)
Lexence werkt voornamelijk voor vastgoedbeleggers. Zo adviseerde het kantoor afgelopen jaar bij de aankoop voor € 33 mln van project Bredius in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam (105 woningen en 15 commerciële units) en bij de aankoop van een woningportefeuille met een koopsom van € 45 mln. Namens CBRE IM was Lexence daarnaast betrokken bij alle juridische aspecten van de herontwikkeling van de Amsterdamse Poort in Amsterdam-Zuidoost, van winkelcentrum tot stadshart. Voor de komende tijd beschouwt Lexence economische onzekerheid als de grootste uitdaging, zowel voor de waarde en financierbaarheid van vastgoed als voor het huisvestingsbeleid van huurders.
Loyens & Loeff
Aantal vestigingen: 9
Hoofd vastgoedsectie: Lonne Rooseboom
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 117 (2023: 115)
Afgelopen jaar heeft Loyens & Loeff de gemeente Eindhoven geadviseerd bij de strategische aankoop van Brainport Industries Campus (BIC). De aankoop omvat het bestaande BIC 1-gebouw, waarin onder andere ASML en de Technische Universiteit Eindhoven zijn gevestigd. Verder begeleidde het kantoor Maven Real Estate bij de aankoop van winkelcentrum Leidsche Rijn Centrum in Utrecht (125 winkelunits en 1350 parkeerplaatsen) van ASR Real Estate. Ook adviseerde Loyens & Loeff onder meer de Canadese vastgoedbelegger European Residential REIT (Eres) bij de verkoop van zijn Glass-portefeuille met 3000 woningen in Nederland. Loyens & Loeff merkt dat de vraag naar advies over ESG, netcongestie en stikstofproblematiek toeneemt.
LXA Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Tim Segers, Peter Huijbregts en Tim Delmée
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 10 (2023: 13)
LXA Advocaten adviseerde afgelopen jaar onder meer een ontwikkelaar bij de aankoop van een perceel van 95.000 m² op bedrijventerrein Medel in Tiel. Daarbij kwamen ook kwesties in verband met stikstofproblematiek en netcongestie kijken. Voor een andere ontwikkelaar begeleidde LXA de ontwikkeling van vier woontorens waarin meer dan 1300 woningen staan gepland. Verder stelde het Bossche kantoor voor een beheerder van residentieel vastgoed (13.000 huurders) alle huurovereenkomsten, WWS-berekeningen en het servicekostenpakket samen. LXA wil doorgroeien in aantal advocaten en omzet. Daarbij gaat het kantoor zich meer richten op het aanbestedingsrecht, voor een completere dienstverlening.
Mobius Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 6 (2023: 6)
Mobius Advocaten is breed actief in het vastgoed, met een accent op energie en duurzaamheid. Dit jaar is voor die specialisatie een zevende partner aangetrokken. Hot topic is volgens Mobius netcongestie, met een toename van de procedures van vastgoedpartijen tegen netbeheerders over netaansluitingen. Afgelopen jaar heeft Mobius onder andere PingProperties geadviseerd bij de aankoop van het multifunctionele complex Metropool (14.500 m²) aan de Weesperstraat in Amsterdam en de financiering bij BerlinHyp. Ook trad het kantoor op voor Rax Finance bij de ontwikkelfinanciering van Patchwork (122 woningen) op Zeeburgereiland. Verder begeleidde Mobius Van Lanschot Kempen bij de aanhuur en herontwikkeling van het Breitner-gebouw aan het Amstelplein in Amsterdam.
N/P Notarial Partners
Aantal vestigingen: 2
Hoofd vastgoedsectie: Jeroen Veenhof en Maarten Tinnemans
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 12 (2023: 12)
N/P Notarial Partners, met vestigingen in Amsterdam en Amersfoort, wil groeien in de begeleiding van transacties, projectontwikkeling en energieprojecten. Afgelopen jaar heeft het kantoor onder andere Vink Bouw en woningcorporatie Woonin bijgestaan bij de juridische structurering van woonproject Common Ground in Nieuwegein (96 woningen) en de hoofd- en ondersplitsing in appartementsrechten van de woontorens. Verder adviseerde N/P onder meer zuivelproducent FrieslandCampina bij de verkoop van zijn voormalige fabriekslocatie in Rotterdam (een perceel van 27.800 m²) aan horecagroothandel Bidfood. In de hoek van aandelentransacties begeleidde N/P twee share-deal transacties voor een woongebouw en een kantorencomplex.
NautaDutilh
Aantal vestigingen: 5, waarvan 2 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Kees Koetsier
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 44 (2023: 37)
NautaDutilh adviseerde afgelopen jaar onder meer Apollo Global Management bij de verkoop van WTC Almere (33.000 m² kantoren) aan Benkey Vastgoedfonds. Ook begeleidde het kantoor ABN Amro bij een lening voor het duurzame woonproject Robin Wood, op IJburg in Amsterdam (totale projectomvang € 100 mln). Vastgoedfinancier RNHB zorgde voor een mezzanine-financiering. Deze (achtergestelde) financieringsvorm wordt in het Nederlandse vastgoed nog weinig gebruikt, maar maakt volgens NautaDutilh projecten mogelijk die anders lastig zijn te realiseren. Verder adviseert het kantoor Neste, onder meer bij de uitbreiding van zijn productiecapaciteit voor hernieuwbare brandstoffen in de Rotterdamse haven. NautaDutilh signaleert een toenemende vraag naar dienstverlening in de industriële en chemische sector.
NewGround Law
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Anne-Marie Klijn, Cynthia de Witt Wijnen, Charles van Rijckevorsel, André Gaastra, Erwin Noordover, Renée Fennis en Christiaan Oudemans
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 26 (2023: 25)
NewGround Law heeft vorig jaar de fiscale dienstverlening versterkt met de komst van tax partner Christiaan Oudemans. Het Amsterdamse kantoor adviseerde Deka Immobilien Investment bij de aankoop (via een asset deal) van de logistieke ontwikkeling Green Square Logistics in Amsterdam, van ontwikkelaar Necron. De transactie bedroeg € 65 mln. Ook begeleidt NewGround Law belegger Victory Group bij de herontwikkeling van het hoofdkantoor van ABN Amro op de Zuidas in Amsterdam. Beoogd is een toevoeging van maximaal 95.000 m² kantoorruimte, minimaal 30.000 m² woonruimte en 10.000 m² aan voorzieningen. Verder staat NewGround Law onder meer de gemeente Dalfsen bij met een grootschalig project voor wind- en zonne-energie.
Osborne Clarke
Aantal vestigingen: 26, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Bas Beenen
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 18 (2023: 19)
Het van origine Britse Osborne Clarke adviseert Amvest bij verschillende gebiedsontwikkelingen, onder meer van het voormalige Backer+Rueb-terrein in het havenkwartier in Breda. Op stapel staan 500 koop- en huurwoningen en 10.000 m² commerciële ruimte. Verder begeleidde het kantoor afgelopen jaar HBB en Maarsen Groep bij de ontwikkeling van woongebouw De Stelt aan de Naritaweg in Amsterdam, met 186 woningen. Ook adviseerde Osborne Clarke in de logistieke hoek, zoals bij de ontwikkeling door Garbe van een logistiek pand (29.000 m² bvo) met kantoorruimte voor het Amerikaanse VF Corporation op het XL Businesspark in Almelo. Dit jaar is Osborne Clarke uitgebreid met een speciaal team voor energierecht.
Pels Rijcken
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Aemile van Rappard
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 55 (2023: 50)
Pels Rijcken heeft afgelopen jaar de gemeente Amsterdam bijgestaan bij de herontwikkeling van het ABN Amro-gebouw aan de Zuidas, met in de planning 60% kantoorfunctie en 40% woningen en voorzieningen. Verder begeleidt het kantoor Havenbedrijf Amsterdam onder meer bij procedures met Larendael Participaties over de oplevering en het gebruik van de voormalige ADM-haven. Ook adviseert Pels Rijcken de gemeente Rotterdam over de gebiedsontwikkeling Pols-Noord (Katendrecht), de realisatie en eigendomsoverdracht van een tunnel. Pels Rijcken merkt dat veel gemeenten kampen met een gebrek aan capaciteit en trage vergunningverlening, mede door alle inspraakmogelijkheden. Het kantoor is vaak betrokken bij projecten om dat vlot te trekken.
Pharos Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Matthijs Niermeijer, Klaas Luijten, Jan Hein Meerburg en Willem van Agt
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 7 (2023: 7)
Pharos Advocaten heeft vorig jaar Willem van Agt aangetrokken als nieuwe partner, met expertise in onder meer procesvoering en financiële zekerheden. Het kantoor uit Bussum adviseerde onder meer ontwikkelaar Blauwhoed bij de herontwikkeling van de Amsterdamse Poort, waarbij ook CBRE IM, MN, PMT, Ymere en de gemeente Amsterdam zijn betrokken. Verder adviseerde Pharos een van de aannemers van de renovatie van het Haagse Binnenhof. Ook bij diverse woningbouwprojecten was Pharos het afgelopen jaar betrokken. Zo stelde het kantoor de anterieure overeenkomst op voor de nieuwe woonwijk Veste in Harlingen. Dit project omvat 320 woningen, waarvan de bouw volgend jaar start.
Ploum | Rotterdam Law Firm
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Anton van den Heuvel en Alain de Jonge
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 31 (2023: 30)
Ploum is onder meer actief in bouw- en huurrecht. Zo stelde het Rotterdamse kantoor voor Dutch Sustainable Energy overeenkomsten op voor de aanleg en exploitatie van oplaadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. Verder adviseerde Ploum tankopslagbedrijf Advario bij de realisatie van een fabriek en terminals voor de productie van duurzame brandstof in de Rotterdamse haven. Deze faciliteit moet in 2030 klaar zijn en er is een investering mee gemoeid van ruim € 1,5 mrd. Ook adviseert het kantoor diverse cliënten over oplossingen voor netcongestieproblemen. De komende tijd wil Ploum deze dienstverlening versterken, net als de ESG-screening voor (model)huurovereenkomsten en ESG-implementatie in de dagelijkse business van vastgoedcliënten.
Poelmann van den Broek
Aantal vestigingen: 2
Aangesloten bij: GGI Global Alliance
Hoofd vastgoedsectie: Stefan Kloots, Rudi Minkhorst en Jet Naber
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 19 (2023: 15)
Poelmann van den Broek is onder meer actief in bouwrecht en in ruimtelijke ordening en milieu. Eind 2024 opende het Nijmeegse kantoor een vestiging in Amsterdam. Ook werd de vastgoedsectie versterkt met het nieuwe team Vastgoed & Projectontwikkeling, aangevoerd door Jet Naber. Afgelopen jaar adviseerde Poelmann van den Broek onder meer de ontwikkelaar van een gebiedsontwikkeling met multifunctioneel vastgoed in het oude havengebied van de NDSM-werf in Amsterdam-Noord. Ook begeleidde het kantoor meerdere aannemers bij projecten in de nieuwe stadswijk Merwede in Utrecht. Verder assisteerde Poelmann van den Broek een samenwerkende zorgorganisatie en ontwikkelaar bij de ontwikkeling van diverse koopwoningen, ook voor mensen met een zorgbehoefte.
Pot Jonker Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: Netlaw
Hoofd vastgoedsectie: Babette Blaisse-Verkooijen en Pieter Nabben
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 16 (2023: 14)
Pot Jonker Advocaten adviseerde afgelopen jaar onder meer een woningcorporatie bij de realisatie van nieuwe sociale huurwoningen in Zaandam, als onderdeel van gebiedsontwikkeling Kogerveldwijk. Op de plek van bedrijfsgebouwen aan de Jufferstraat, de HG Scholtenstraat en het Jonkerplantsoen komen 90 sociale huurwoningen, waarvan de helft voor zorg, en 14 koopwoningen. Ook begeleidde het Haarlemse kantoor de gemeente Zandvoort bij de herontwikkeling van Entree, het gebied tussen het station en de boulevard. Daar komen onder meer starterswoningen en een uitbreiding van het Palace Hotel. Verder staat Pot Jonker de gemeente Haarlemmermeer bij in een procedure over de erfpachtuitgifte van een hotel en casino.
QGM
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Joris van de Bunt
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 6 (2023: 6)
Quist Geuze Meijeren (QGM) richt zich onder meer op vastgoed- en energieprojecten. Zo adviseerde het Amsterdamse kantoor afgelopen jaar Return Energy bij de ontwikkeling en financiering van batterijenpark Antares in Waddinxveen. Ook begeleidde QGM de turnkey-aankoop door Necron van een distributiecentrum ter grootte van 55.000 m² in Ridderkerk. Verder adviseerde het het kantoor Segro bij de aankoop van een logistiek centrum van 75.000 m² in Oosterhout, onder meer verhuurd aan Primark. Het kantoor trad samen met Stibbe op. QGM merkt dat het vaker wordt ingeschakeld bij binnenstedelijke (her)ontwikkelingsprojecten voor woningbouw, waarbij zich door netcongestie meer energievraagstukken voordoen. Het kantoor verwacht de komende jaren vaker betrokken te zijn bij executieveilingen.
RechtStaete
Aantal vestigingen: 1
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 13 (2023: 13)
RechtStaete Vastgoedadvocaten & Belastingadviseurs is een nichekantoor op het gebied van vastgoedrecht, met het accent op fiscaal vastgoedadvies. Klanten zijn vaak vastgoedbeleggers, zowel institutionele als private partijen. Zo verzorgde het Amsterdamse kantoor afgelopen jaar de fiscale begeleiding van de aankoop van kantoorgebouw Mercurius & Minerva in Amsterdam-Zuidoost (24.000 m²) door een groep investeerders, met als doel herontwikkeling en verduurzaming. Ook was het kantoor betrokken bij een structurering in verband met de afschaffing van open commanditaire vennootschappen. Verder begeleidde RechtStaete onder meer de herstructurering van fiscale vastgoedbeleggingsinstellingen naar personenvennootschappen als gevolg van het gewijzigde FBI-regime.
RNMW Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 4 (2023: 3)
RNMW Advocaten adviseert en procedeert vooral over issues rond ruimtelijke ordening en milieu bij project- en gebiedsontwikkeling. Voorbeelden van concrete projecten waarbij het is betrokken, geeft het kantoor uit Almelo niet. Klanten zijn overheden en projectontwikkelaars. Als belangrijkste uitdaging voor de komende tijd ziet RNMW het om voldoende zaken binnen te krijgen.
Sarfaty Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Michel Sarfaty, Thomas Hovers, Femke van der Heijden en Nicolet Don
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 5 (2023: 5)
Sarfaty Advocaten is onder meer actief in huurrecht en advies bij transacties. Klanten zijn private vastgoedondernemingen en family offices met vastgoedportefeuilles (voornamelijk in Groot-Amsterdam en Groot-Rotterdam) die bestaan uit winkels, kantoren, bedrijfsgebouwen en woningen. Zo begeleidde het Amsterdamse kantoor afgelopen jaar onder meer de aankoop en levering van multi-tenant gebouw Boomerang Casa in Amsterdam-Noord aan een consortium van particulieren. Ook stond het kantoor SDB Vastgoed bij met de verkoop van het multi-tenant kantoorgebouw Beechavenue 2–16 in Schiphol-Rijk. Verder adviseerde Sarfaty Advocaten bij de verkoop van tien panden in Amsterdam-West, met woningen en commerciële ruimte in de plint, aan een consortium van particulieren.
Schaap Advocaten Notarissen
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: PLG International Lawyers, First Law International
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 12 (2023: 12)
Bij Schaap Advocaten Notarissen ligt het accent op advies bij transacties. Zo adviseerde het Rotterdamse kantoor VDH over een nieuw distributiecentrum van 30.000 m² in Ridderkerk. VDH huurt het gebouw van koper Melcombe Partners. Ook begeleidde het kantoor Van Adrighem Group bij de aankoop van het industriële terrein Verolme Boulevard in Rotterdam, met 145.000 m² grond. Verkoper is een joint venture van woningcorporatie Havensteder en Dura Vermeer. Verder adviseerde Schaap ontwikkelaar MWPO bij de transformatie van het voormalige V&D-gebouw aan de Grote Markt in Nijmegen, naar een mix van wonen, winkelen en werken. Als dé uitdaging voor de komende tijd ziet het kantoor het aantrekken van extra kandidaat-notarissen.
Six Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Fabian Horsting
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 16 (2023: 14)
Six Advocaten verwacht te groeien op het gebied van stikstof, aanbestedingsrecht en huurrecht. Afgelopen jaar was het kantoor betrokken bij de transformatie van het fabrieksterrein van Codrico in het Rotterdamse Katendrecht naar een nieuwe stadswijk met onder meer 1500 nieuwe woningen, een hotel en 10.000 m² kantoorruimte. Verder adviseert Six de ontwikkelaar van gebiedsontwikkeling Overgoo in Leidschendam, waar 950 woningen staan gepland. Ook was het kantoor betrokken bij de ontwikkeling van Galaxy Tower door Amrâth Hotel & Restaurants en De Lelie Vastgoed (260 hotelkamers en 317 woningen), aan het Jaarbeursplein in Utrecht. Six heeft Amrâth onder meer bijgestaan bij beroeps- en bezwaarprocedures tegen de verleende omgevingsvergunning voor het project.
Stibbe
Aantal vestigingen: 4, waarvan 1 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Boris Cammelbeeck, Maarten de Bruin, David Orobio de Castro en Ingmar de Groot
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 43 (2023: 41)
Stibbes Real Estate Transactions Group was afgelopen jaar betrokken bij meerdere aankopen van Segro, waaronder drie distributiecentra in Eindhoven, Heerlen en Tilburg (€ 222 mln) en een portefeuille van Titanium Ruth Holco (€ 470 mln) met onder andere twee distributiecentra in Breda en Roosendaal. Ook adviseerde Stibbe het Zweedse Cibus bij de acquisitie van Forum Estates Holding, een supermarktportefeuille van € 508 mln. Verder stond het kantoor Mitiska REIM en Everglow Real Estate bij met de aankoop van winkelcentrum Trefbox in Venlo van Highbrook Investors (12.120 m²). Stibbe merkt dat dat marktpartijen investeringsbeslissingen uitstellen, onder meer door herhaaldelijke wijzigingen in de huurwetgeving en geopolitieke onrust.
Stijl Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Taco Hovius en Truke den Uyl-Slagter
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 15 (2023: 16)
Stijl Advocaten heeft een focus op advies rond duurzaamheid en gebiedsontwikkeling. Zo begeleidde het Amsterdamse kantoor afgelopen jaar de gemeente Eindhoven bij de aankoop van Brainport Industries Campus (BIC), samen met Loyens & Loeff. Ook is Stijl betrokken bij het project Powerport Moerdijk. In deze regio zal 700 hectare worden ingeruimd voor de energietransitie en groei van bedrijvigheid. Stijl adviseert onder andere de betrokken gemeenten over diverse bestuursrechtelijke, privaatrechtelijke en Europeesrechtelijke aspecten van deze gebiedsontwikkeling. Verder staat het kantoor Vakantiepark Veldzicht bij met diverse projecten op Terschelling. Gezien de groeiende praktijk wil Stijl de komende tijd het aantal advocaten uitbreiden.
Straatman Koster Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Wilfried Koster, Thijs Straatman, Joost Hoekstra en Marinda de Smidt
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 26 (2023: 28)
Straatman Koster Advocaten verwacht de komende tijd veel werk van planvorming en contractering rond woningbouwontwikkeling en grote woon–werklocaties, net als afgelopen jaar. Zo begeleidt het Rotterdamse kantoor de gemeente Amstelveen bij de herontwikkeling van bedrijventerrein Legmeer tot een gemengde wijk met 4400 woningen, voorzieningen en kantoor- en bedrijfsruimte (30.000 m²). Ook adviseert Straatman Koster de publieke en private partijen bij het project Gnephoek in Alphen aan den Rijn, waar 5500 woningen op stapel staan. Verder was het kantoor afgelopen jaar betrokken bij de ontwikkeling van bedrijventerrein Schiphol Trade Park (142 hectare), waarbij het de exploitatiemaatschappij (GEM A4 Zone West) adviseert.
Taylor Wessing
Aantal vestigingen: 28, waarvan 2 in Nederland
Hoofd vastgoedsectie: Huub Stroom (notaris)
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 16 (2023: 14)
Taylor Wessing verwacht met het binnenhalen van Rob Hendriks en Michiel Boers (voorheen Simmons & Simmons) groei van de dienstverlening rond aandelentransacties, datacenters, energie, duurzaamheid en infrastructuur. Afgelopen jaar stond het kantoor onder meer Rietveld Logistics bij met de verkoop aan Fidelity International van een een logistiek nieuwbouwpand van 34.000 m² in Oosterhout. Verder treedt een van de partners op als curator voor de boedel van woningontwikkelaar Certitudo. Daarbij hielp Taylor Wessing bij de verkoop van binnenstedelijke herontwikkelingen. Ook adviseert het in Amsterdam en Eindhoven gevestigde kantoor Victory Group bij de herontwikkeling van het Amsterdamse ABN Amro-hoofdkantoor, te beginnen met Mahler I.
TeekensKarstens Advocaten Notarissen
Aantal vestigingen: 3
Aangesloten bij: GGI, LEI, LNI
Hoofd vastgoedsectie: Edward van Lent en Floris van Galen (advocatuur), Wilbert Mooren (notariaat)
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 14 (2023: 14)
TeekensKarstens Advocaten Notarissen begeleidde afgelopen jaar onder meer de verkoop (via een aandelentransactie) van een bedrijfsgebouw voor grootschalige woningbouw. Een ander project dat het kantoor in algemene termen noemt is de begeleiding (waaronder een bestemmingsplanprocedure) van een gemeente bij een grootschalig woningbouwproject. Ook adviseerde TeekensKarstens een ontwikkelaar bij een nieuwbouwproject in de regio Leiden, zowel in de voorfase als bij de uitponding aan particulieren. Het kantoor, met vestigingen in Leiden, Amsterdam en Alphen aan den Rijn, beschouwt de woningmarkt en de implementatie van AI in de juridische wereld als de belangrijkste uitdagingen voor de komende tijd.
Van der Feltz Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Marc Houweling en Willem van der Werf
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 26 (2023: 25)
Van der Feltz Advocaten adviseert onder meer bij project- en gebiedsontwikkeling. Zo begeleidde het kantoor afgelopen jaar de gemeente Rijswijk bij De Terp/Hof van Rijswijk, de herontwikkeling van winkelcentrum In de Bogaard. Daar staan onder meer twee nieuwe woontorens gepland. Ook adviseerde Van der Feltz belegger Lodge Quai bij de afronding van een sale-and-lease-back transactie van € 20 mln voor een industrieel object in Zutphen (33.000 m²). Verder procedeert het kantoor voor Shell over de plaatsing van oplaadpunten bij zijn tankstations, na gewijzigd beleid van Rijkswaterstaat. Van der Feltz merkt vaker te worden ingeschakeld bij vraagstukken rond verduurzaming, ruimtegebruik, woningnood en de gevolgen van netcongestie.
Van Doorne
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: World Services Group
Hoofd vastgoedsectie: Mark Moolhuizen en Ariën van Heesen
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 69 (2023: 64)
Van Doorne heeft afgelopen jaar Rockfield Real Estate en Ardian begeleid bij meerdere deals. Zo werd studentencomplex Minervahaven in de Amsterdamse Houthavens (596 studio’s) aangekocht, met een transactiewaarde van € 123 mln. Een tweede overname betrof de studentencomplexen More in Leiden en Muse in Maastricht (opgeteld 1209 studio’s), met een gezamenlijke dealwaarde van € 152 mln. Ook adviseerde het Amsterdamse kantoor Annexum bij de aankoop van vier supermarktbeleggingsfondsen van Blauwdruk Investeringen (ruim € 115 mln). Het ging om vijftien supermarkten verspreid over negen locaties. Van Doorne wil de komende tijd blijven investeren in de toepassing van AI-systemen, zoals de al ingezette AI-tool Legora, en de bijbehorende vaardigheden.
Vangoud Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Harm van Gaal
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 14 (2023: 14)
Vangoud Advocaten adviseerde afgelopen jaar onder meer de projectontwikkelaar van de grootschalige gebiedsontwikkeling Groenewoud in de gemeente Utrecht. Daar staan 1500 woningen plus voorzieningen op stapel. Ook begeleidt het Arnhemse kantoor woningcorporatie Veenvesters bij de vernieuwing van woonwijk het Franse Gat in Veenendaal, een grootschalige inbreidingslocatie voor 1100 huurwoningen. Een ander voorbeeld van een project waarbij Vangoud Advocaten is betrokken, is het Veilingkwartier in Tiel. Bij deze gebiedsontwikkeling voor 400 woningen adviseert het kantoor de gemeente. Als grootste uitdaging voor de komende tijd ziet Vangoud Advocaten het werven van gekwalificeerd personeel.
Weebers Vastgoed Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Onno Tacoma, Angélique Claassen, Lucienne Hoenselaar, Caroline Weebers en Bart Poort
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 13 (2023: 13)
Gebiedsontwikkeling is een van de specialismen van Weebers Vastgoed Advocaten, dat kantoor houdt in Eindhoven Brainport. Zo begeleidde Weebers afgelopen jaar de gemeente Zandvoort bij de herontwikkeling van het Badhuisplein en de aankoop van het perceel van Holland Casino. Ook herstructureerde het kantoor 163 lopende huurovereenkomsten voor de gemeente Den Bosch, in verband met nieuw atelierbeleid. Verder begeleidde Weebers de ontwikkelaar van de nieuwe woonbuurt Ivoordreef in de Utrechtse wijk Overvecht, met 74 geplande eengezinswoningen, 233 appartementen, een parkeergarage en sportveld. Het Eindhovense kantoor wil uitbreiden op het gebied van duurzame bouwmethoden, energiesystemen en netcongestie, en ook in omgevingsrecht met een focus op milieurecht.
Wieringa Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Aangesloten bij: Unilaw, Eurolega, The Law Firm Network, Netlaw
Hoofd vastgoedsectie: Janneke Sinnige
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 14 (2023: 13)
Wieringa Advocaten is onder meer actief in juridische dienstverlening rond ruimtelijke ordening en milieu. Afgelopen jaar was het Amsterdamse kantoor betrokken bij de ontwikkeling van nieuwbouwwijk De Nieuwe Kern in gemeente Ouder-Amstel. De gemeente realiseert samen met met woningcorporatie Ymere en de gemeente Amsterdam om te beginnen 340 tijdelijke sociale huurwoningen voor jongeren, starters en statushouders. Ook adviseerde Wieringa Advocaten onder meer de koper van een logistiek centrum in Groningen. Een ander voorbeeld dat het kantoor in algemene termen noemt is de begeleiding van een ontwikkelaar van een nieuw hotel.
Wijn & Stael Advocaten
Aantal vestigingen: 1
Hoofd vastgoedsectie: Patricia Kleijn
Aantal vastgoedjuristen eind 2024: 8 (2023: 7)
Wijn & Stael begeleidde afgelopen jaar de verkooptransactie van meerdere panden van een meubelproducent. Daarbij kwamen onder meer lastige huurrechtelijke discussies voorbij, aldus het Utrechtse kantoor. Ook was Wijn & Stael betrokken bij anterieure en koopovereenkomsten voor een gebiedsontwikkeling in Wijk bij Duurstede. Verder procedeerde het kantoor over het niet nakomen van een overeenkomst over een complexe vastgoedtransactie in de provincie Utrecht. Wijn & Stael wil uitbreiden op het gebied van ESG en leefomgeving, aangezien het kantoor op die gebieden meer juridische vraag verwacht.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 9, 26 september 2025