Het kabinet heeft de concept-Nota Ruimte naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin staat onder meer dat, naast vier al eerder bekendgemaakte locaties, er nog eens 127 regionale gebieden extra worden aangewezen voor grootschalige woningbouw.
De nota bevat nationale keuzes voor de ruimtelijke ordening en 'richtingen voor Nederland voor de periode tot 2050 en met een doorkijk naar 2100'. Het plan omvat onder meer de term Vista, die staat voor vijf ontwikkelstrategieën voor wonen, werken en bereikbaarheid: versterken, initiëren, stimuleren, transformeren en accommoderen. 'We kiezen voor versterken in gebieden die op zichzelf staand minder snel groeien. Hier richten we ons op de ontwikkeling van wonen en werken, passend bij de maat en schaal van de regio, met behoud en ontwikkeling van voorzieningen. Dit geldt bijvoorbeeld voor Zeeland en Friesland.'
Economie op één van Groningen tot Limburg
Voor de gebieden Groningen-Assen, Twente en Zuid-Limburg is het motto 'initiëren'. 'De aanwezige grote steden, bedrijven, universiteiten en kennisinstellingen bieden daar kansen voor een schaalsprong in economische groei.' Stimuleren is de strategie voor de gebieden waar de bevolking wel toeneemt, maar de economie een impuls kan gebruiken. 'In regio’s als Zwolle en Arnhem-Nijmegen zetten we daarom in op groei van werkgelegenheid.'
De regio Rotterdam-Den Haag krijgt de behandeling 'transformeren'. 'Hier liggen grote veranderopgaven in het bestaand stedelijk gebied en in het landschap. We willen deze regio toekomstbestendig maken zodat ze weer in de Europese top mee kan doen.'
Betaalbaar wonen
Tot slot wordt de strategie 'accommoderen' toegepast voor metropoolregio’s als Amsterdam en Eindhoven, waar economie en bevolking sterk groeien. 'Deze regio's blijven motoren van de Nederlandse economie, maar wel in balans met de kwaliteit van de leefomgeving. Hiervoor moeten voorzieningen en infrastructuur meegroeien en is een inzet op betaalbare woningen nodig.' Amsterdam en Eindhoven moeten er de komende tien jaar minimaal 2.000 woningen bij krijgen.
Grootschalig bouwen op 131 plekken
De woningnood speelt uiteraard een belangrijke rol in de conceptnota. Het kabinet wijst vier nieuwe nationale en 127 regionale grootschalige woningbouwlocaties aan. Die vier nationale locaties waren al eerder bekend: dat zijn Alkmaar, Apeldoorn, Enschede/Hengelo en Helmond. De grootschalige locaties liggen in en dichtbij bestaand stedelijk gebied en zijn goed ontsloten met auto en openbaar vervoer. Binnen regio’s vormen stedelijke knooppunten van weg en spoor plekken waar wonen, werken en voorzieningen zich concentreren. 'Daarnaast stimuleren we de ontwikkeling van kleinschalige en middelgrote woningbouwlocaties (waaronder 'straatje erbij' en 'straatje erin') in gebieden met een beperktere woningbehoefte, aanvullend op de bestaande voorraad.'
Op de 127 aangewezen locaties moeten wijken gaan komen van honderden of duizenden nieuwe woningen. Daaronder zijn Dronten-Zuid, Heerenveen-West en het stationsgebied van Heerlen. Leeuwarden en Haarlem horen bij de steden die elk met 1.000 woningen moeten groeien, bij kleinere regiokernen ligt de lat op 400 woningen. Behalve een straatje mag er in heel Nederland hier en daar aansluitend op een bestaande kern best 'een wijkje erbij', met als maximum 100 woningen.
Rotterdamse haven en Chemelot verzekerd van stroom
Verder zet het kabinet in op het verzwaren en uitbreiden van de energie-infrastructuur. Daartoe worden veel energie vragende locaties als de Rotterdamse haven en het Limburgse Chemelot aangewezen als 'van nationaal belang'. 'Met partijen uit deze clusters gaan we werken aan een langetermijnstrategie. Het rijk wil de komende tijd ook met regio’s werken aan het versterken van de regionale economie en het verder ontwikkelen van het energiesysteem.'
Woningbouwers: nu doorpakken
Branchevereniging WoningBouwersNL is blij met de toewijzing van nog eens 127 grootschalige woningbouwgebieden. Directeur Coen van Rooyen: 'Dat is hard nodig om de woningnood aan te pakken.' Maar hij vreest ook de komende verkiezingen. 'We moeten voorkomen dat onze ruimtelijke ordening de komende maanden een speelbal wordt van politieke partijen. Uiteindelijk moet dit beleid landen bij gemeenten en provincies, die het concreet moeten maken.' WoningBouwersNL vindt de plannen overigens nog niet genoeg. 'Voor de woningbouw is het essentieel dat er voldoende plancapaciteit beschikbaar komt. Dit kan alleen als Rijk, regio's en marktpartijen samen optrekken. Wij roepen op om nu snel de volgende stappen te zetten.'
