Mipim Proptech Parijs: ‘Europa loopt achter in proptech’

De traditionele Europese vastgoedindustrie moet meer initiatieven ontwikkelen om de golf technologische vernieuwing te omarmen die de markt voor commercieel vastgoed overspoelt. De VS en ook Azië lopen momenteel voorop, en dat maakt deze vastgoedmarkten concurrerender dan de Europese. Dat bleek op de Mipim Proptech Europe, die eind juni in Parijs werd gehouden. Hier kwam een reeks beslissers in commercieel vastgoed, technologie en venture capital samen. Een belangrijke trend op deze eerste proptech-conferentie in Europa was dat proptech steeds minder wordt gezien als een disruptieve verstoring van een traditionele industrie die op de oude manier zaken wil blijven doen, maar steeds meer als belangrijke tool voor ondernemende vastgoedbedrijven om concurrentievoordeel te ontwikkelen. De Fransman Tanguy Quero, EMEA Digital, regional director van JLL, zei tijdens een van de sessies dat ook JLL steeds vaker zal investeren in proptech-initiatieven, ook met het voornemen deze op enig moment te integreren in de eigen organisatie.
Positief is dat de belangstelling voor vernieuwing in de traditioneel ingestelde vastgoedsector lijkt toe te nemen: het tweedaagse evenement trok zo’n 1500 deelnemers uit 47 landen, en meer dan 100 sprekers die de huidige toestand en het toekomstige potentieel van de ontluikende vastgoedtechnologiesector bespraken.

Meer geld mobiliseren voor Europa
Een belangrijk thema was hoe er meer investeringsgeld kan worden gemobiliseerd in Europa. De investeringen in proptech stijgen weliswaar razendsnel, maar dat geld gaat vooral naar Amerikaanse en Aziatische bedrijven. Proptech venture fondsen die worden aangekondigd richten zich bovenal op de VS of op Azië. Ook traditionele vastgoedbedrijven als de wereldwijde vastgoedadviseurs doen dat: CBRE heeft geïnvesteerd in een proptech-fonds dat wordt gemanaged door MetaProp, een in New York gevestigd bedrijf voor venture capital in proptech start-ups. En JLL introduceerde JLL Spark, dat wil investeren in proptech en in eerste instantie $ 100 mln beschikbaar heeft.
Die dominantie van de VS en Azië is goed te zien aan een ranking van proptech-bedrijven die de afgelopen jaren het meeste investeringsgeld hebben opgehaald: Amerikaanse bedrijven als WeWork, Airbnb, Katerra en Houzz halen vele honderden miljoenen op, net als Chinese bedrijven als Lianja en Mofang. Europese proptech-bedrijven zijn pas veel lager op deze rankings te vinden, zo blijkt uit een recente publicatie van de jonge Fransen Robin Ravaton en Vincent Pavanello. Zoals vaker zijn het de Fransen die een tegenwicht willen bieden tegen dit Amerikaanse geweld in proptech. In 2016 werd Real Estech opgericht, een door de Franse overheid gesteund platform voor innovatieve ondernemingen in vastgoed. Het is de bedoeling dat deze zomer Real Estech Ventures wordt geïntroduceerd, een $ 60 mln groot venture-fonds dat specifiek wil investeren in Europese proptech start-ups.
Ook Europese opdrachtgevers vinden proptech belangrijk: de Mipim liet weten dat meer dan 150 internationale investeerders aanwezig waren, waaronder Aareal Bank, Aberdeen Standard Investments, AEW, Allianz Real Estate, APG, Australian Super, AXA IM - Real Assets, Bouwinvest, ING, Ivanhoe Cambridge, La Française, NREP, Patrizia en PGGM.
Chris Grigg, ceo van British Land, sprak in een panel met ceo’s over de nieuwe rol van vastgoedspelers, hoe zij kunnen anticiperen op de snelle veranderingen en vooral hoe deze zijn te implementeren. Grigg zei dat het vastgoed altijd mensen heeft geleerd terughoudend te zijn bij veranderingen van het systeem. Dat is nu verleden tijd: ‘Disruptieve technologieën zullen de industrie versnellen.’

Meer mensen nodig voor analyses
Gegevens zijn cruciaal voor het besluitvormingsproces. Met dit in gedachten was de discussie rond data en analyses grotendeels gericht op de behoefte aan meer transparantie. Delphine Grison, executive director Marketing en Business Intelligence CBRE Frankrijk: ‘Hoe meer we zaken automatiseren, des te meer mensen we nodig hebben om ze te begrijpen. We moeten de juiste vragen stellen om te proberen de waarde van data uit te leggen aan de markt. Als we dat als industrie niet doen, raken we jaren achterop.’ Om te illustreren hoe snel de zaken gaan, voerde HBS Research een live demo uit van een vastgoedtransactie via blockchain voor een volgepakte zaal.
Tijdens de Mipim Proptech Europe vond de eerste ronde plaats van de Mipim-start-upwedstrijd 2019, georganiseerd in samenwerking met Metaprop New York. Sensorberg (Duitsland) en Spaceti (Tsjechische Republiek) waren de winnaars van de eerste ronde van de 2019-editie, die nu zal verhuizen naar de Mipim-evenementen in New York en Hong Kong. De finale van de Startup Competition vindt plaats op de Mipim 2019 in Cannes.

ING: ‘Waarde panden beter bepalen door proptech’
Het ING Economisch Bureau deed in de aanloop van Mipim Proptech in Parijs een onderzoek. De vastgoedsector staat tot nu toe niet bekend als innovatief. Dat blijkt onder meer uit het feit dat een koper of huurder zich vaak wel online oriënteert voor een nieuwe woning, maar de rest van de transactie offline doorloopt. Op basis van bijna 24.000 respondenten van de ING Vraag van Vandaag blijkt dat slechts 2% van de consumenten hun koop- of huurcontract digitaal ondertekende.
De groei van de arbeidsproductiviteit in de sector heeft lange tijd stilgestaan. Vergeleken met andere sectoren wordt nauwelijks geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling. Belangrijke verklaringen daarvoor zijn:
– De lange levensduur van vastgoed: nieuwe technologieën vervangen daardoor maar langzaam de oude.
– Kapitaalintensief: dit maakt het toetreden van startende ondernemers met een goed idee moeilijk.
– Niet-transparante markt: ieder vastgoedobject is anders en er is relatief weinig openbare informatie beschikbaar. Daardoor is er minder directe concurrentie op de vastgoedmarkt en dat verlaagt de urgentie om te innoveren.
Proptech kan uiteindelijk de waarde van vastgoed verhogen doordat de huurder bereid is een hogere prijs per m² te betalen dankzij de hogere kwaliteit van het pand, mogelijkheden tot efficiëntere bezetting en lagere energielasten. Ook zorgt proptech voor een lager risico voor vastgoedbeleggers, doordat big data de waardebepaling van vastgoed verbeteren. Bovendien neemt de liquiditeit van vastgoed toe door verdere ontwikkeling van platformen. Ten slotte verlagen smart buildings de kans op leegstand, omdat deze gebouwen aantrekkelijker zijn voor huurders.
Zetten we alle nieuwe proptech-toepassingen op een rijtje, dan blijkt dat vooral gebruikers profiteren. Een smart building voldoet beter aan hun wensen en stelt hen in staat de bezetting beter te regelen. Verhuurplatformen maken kortere huurperiodes en lagere transactiekosten mogelijk. De traditionele rol van de makelaar staat daardoor onder druk. Platformen kunnen deze rol verder digitaliseren en overnemen. ‘Om goed aan te sluiten op de veranderende vraag en de mogelijkheden die proptech biedt, zullen vastgoedbeleggers steeds meer gaan lijken op ondernemers’, aldus ING Sectorbanker Jan van der Doelen. ‘Hij kijkt dan naar meer dingen dan de waarde van het pand, looptijd van het huurcontract en kredietwaardigheid van de huurder.’ Een vastgoedondernemer heeft een businessmodel waarmee hij meerwaarde creëert en zorgt voor een blijvende vraag naar zijn ‘space as a service’.