Top-101 Beslissers 2020: Private Beleggers

Uit Nederland is Kroonenberg Groep met Lesley Bamberger de grootste partij commercieel vastgoed en is Aat van Herk de grootste met woningen en belangen in vastgoedfondsen.
In deze lijst staan de top-25 private beleggers met portefeuilles van meer dan € 200 mln. PropertyNL kent in Nederland zo’n 300 private vastgoedbeleggers met portefeuilles boven de € 25 mln en nee, de lijst is geen kopie van de Quote 500. In de Top-25 is zelfs meer dan 10% nieuw voor Quote, en aan de andere kant kan PropertyNL meer dan 10% van de partijen die Quote lieert aan vastgoed niet thuisbrengen. PropertyNL identificeert circa € 58 mrd aan private vastgoedportefeuilles. Enkele tientallen partijen zijn verenigd in de Stichting Professioneel Platform Vastgoed, gelieerd aan Vastgoedbelang. Brian Abraham van Cocon, die ook op de lijst voorkomt, is voorzitter.
De ranglijst is voor zover te achterhalen gebaseerd op jaarverslagen en neemt de vastgoedportefeuille (vaste activa) als uitgangspunt. De financiering wordt niet meegenomen, dus de ranglijst zegt niets over privé-vermogen. Vanwege privacy werkt PropertyNL veelal met het vastgoedvehikel met vaak een eigen directie en niet met de natuurlijke persoon als die anoniem wil blijven.
In de Top-25 ontbreekt een aantal bekende namen die (nog) geen apart vastgoedvehikel hebben, maar wel meer vastgoed bezitten dan de drempel van € 200 mln, zoals de families Fentener van Vlissingen (SHV), Heineken, Dreesmann (Commonwealth), John de Mol (Talpa) en Van Beuningen (Teslin). Nieuw is dat de familie Van der Vorm van HAL Investment met bekende beslissers uit eerdere edities, Marcel Kokkeel en Heino Vink, een vastgoedbedrijf is begonnen. Dit bedrijf, Flow, haalt de drempel nog niet, maar ongetwijfeld in een volgende editie wel.
In deze lijst zijn de vastgoedportefeuilles van de ‘grootgrutters’ Van Eerd (Jumbo), Kat (Detailresult), Van den Broek (Detailresult), Slippens, Deen en Bastmeijer (Nettorama) buiten beschouwing gelaten. Zij hebben weliswaar ook portefeuilles die de € 200 mln overstijgen, maar hebben in de markt geen aparte vastgoedentiteiten, zoals Blokker (HB), Hema (Boekhoorn/Ramphastos), Zeeman (Green) en Kruidvat (Hoge Dennen) die wel hebben.
Dan zijn er nog mensen met louter buitenlandse investeringen, zoals CTP-eigenaar Remon Vos. Zijn bedrijf is de logistieke expert in Centraal-Europa en zijn vermogen wordt door Quote op € 1,5 mrd geschat. Daarnaast zijn er nog grote investeerders die meer dan € 200 mln aan vastgoed hebben, maar waar de vastgoedcomponent niet valt uit te splitsen. Te denken valt aan Rolly van Rappart (CVC, bekend van het bod op SNS en de participatie voor de beursgang van VolkerWessels), Eijk de Mol van Otterloo (GMO, bekend van Groothandelsgebouwen) en mr Feyenoord Cees de Bruin (Indofin). Zijn dochter is mrs Chio.
Snelle groeiers moeten de partijen zijn met Amsterdamse woningen, zoals Veldhuyzen (512 panden), Rappange (449) en Pon (393), maar hun jaarverslagen kunnen we niet traceren.
Het afgelopen jaar verloor de wereld van private vastgoedbeleggers Henk Stienstra.
De meest besproken vastgoedbelegger in Nederland is prins Bernhard van Oranje. Hij participeert in Pinnacle, het bedrijf dat begin vorig jaar Mediapark Hilversum verwierf en 102 appartementen bezit. Los daarvan staat de participatie in circuit Zandvoort. De zichtbare portefeuille bedraagt echter minder dan € 200 mln, en daarom staat Pinnacle, met directeuren Menno de Jong en Coen Groeneveld, niet op deze lijst.

1
Redevco
€ 7,5 mrd (Nederland € 420 mln)
De familie Brenninkmeijer, de oprichter van C&A, heeft zijn vastgoed ondergebracht in vastgoedmaatschappij Redevco, die onlangs zijn 20-jarig jubileum vierde. Redevco is sinds kort opengesteld voor institutionele beleggers (PGGM en Hermes). Bovendien heeft het de stap gezet om niet alleen retail, maar ook een woningfonds van € 500 mln op te zetten. In Nederland investeerde Redevco afgelopen tijd in de herontwikkeling van voormalige C&A-panden in Eindhoven (Rituals) en Utrecht (Decathlon). Directeur Nederland, Clemens Brenninkmeijer, is afgetreden en richt zich geheel op duurzaamheid. Hij is opgevolgd door Kristof Restiau.

Redevco, Amsterdam
Ceo: Andrew Vaughan

2
Kroonenberg Groep
€ 3 mrd
Kroonenberg Groep, bekend van zijn binnenstedelijke locaties en transformatie van monumentale gebouwen, startte afgelopen jaar met Q Residence in Amsterdam Buitenveldert, 248 huurwoningen met horeca, lifestyle en retail naar een iconisch ontwerp van Studio Gang uit Chicago. Gedelegeerd ontwikkelaar is Neoo. In Amsterdam pakte Kroonenberg de vroegere Telegraaf-locatie aan op de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam, nog een schepping van architect Staal uit de jaren ’30. Dit complex wordt getransformeerd tot een landmark met verbinding naar de Kalverstraat. Architect is Rijnboutt. Art Nouveau-icoon Rokin 69 (The Marine Insurance) uit 1901 werd herontwikkeld (1300 m²) en ook werd de transformatie aangepakt van warenhuis Linders in Dordrecht. Aan het portfolio voegde Kroonenberg in het afgelopen jaar Almere toe met de aankoop van de Stationsstraat voor € 82 mln van Klépierre.

Kroonenberg Groep, Schiphol
Directeur: Lesley Bamberger

3
Van Herk Groep/Nagron Nationaal Grondbezit
€ 2 mrd
Aat van Herk (1951) is een investeerder die vanuit zijn woningportefeuille grote overnames op de beurs heeft gerealiseerd, zoals IBB Kondor, en nu nog grote pakketten aandelen Wereldhave en Vastned bezit. De laatste tijd is hij vooral bekend vanwege investeringen in biotechnologie, maar de basis zijn de huurinkomsten van woningen. De huidige ceo van Vesteda, Gertjan van der Baan, leerde het vak bij Van Herk. Van Herk maakte in het vastgoed ook naam met de overname van een van de oudste beursgenoteerde vastgoedfondsen, Nagron Nationaal Grondbezit, met een kleine miljard aan vastgoed.

Van Herk Groep, Rotterdam
Directeur: Aat van Herk

4
RJB Group
€ 2,0 mrd
RJB Group is opgericht door Ronny Rosenbaum. De directie wordt mede geleid door David Beesemer. RJB kocht vorig jaar het gebouw van de British School in Amsterdam en verkocht samen met Roland Kahn (High Five) een winkelportefeuille van € 100 mln aan ASR. Grootste project is 75.000 m² van de Valley in Amsterdam van € 300 mln, met OVG als ontwikkelaar. Heeft naar verluidt een Nederlandse winkelportefeuille van meer dan € 1 mrd en nog een kleiner stuk in Duitsland.

RJB Group, Amsterdam
Directeur: Ronny Rosenbaum

5
Reggeborgh Vastgoed
€ 1,7 mrd
De familie Wessels heeft zijn vastgoedbeleggingen ondergebracht in Reggeborgh te Rijssen, De beleggingen staan op moment van schrijven nog los van bouwconcern VolkerWessels, maar op 24 december heeft de familie een bod op de aandelen gedaan, zodat VolkerWessels waarschijnlijk dit jaar van de beurs wordt gehaald. Reggeborgh Vastgoed staat onder leiding van Mark Bouwens, de schoonzoon van oprichter Dik Wessels, die in 2017 overleed. Reggeborgh werkt samen met institutionele beleggers, bijvoorbeeld met Bouwinvest in Duitsland. De familie heeft bovenop de portefeuille ook circa € 2 mrd aan andere belangen, waarvan er enkele gerelateerd zijn aan vastgoed, zoals participaties in NIBC en Van Lanschot Kempen.

Reggeborgh Vastgoed, Rijssen
Directeur: Mark Bouwens

6
DHG
€ 1 mrd
DHG is het succesverhaal van de als Alfa Romeo-dealer gestarte David Hart. Hij is fervent racer, maar verdiende geld door zich te concentreren op logistiek vastgoed op een moment waarop niemand dat deed. Hij is de grootste ontwikkelaar in Nederland van logistiek vastgoed, met enorme posities in Rotterdam. Tot voor enkele jaren werd de portefeuille geschat op € 350 mln, en moesten Hart en zijn rechterhand Willem Slager bedelen om projectfinancieringen.
Het lukte eind vorig jaar om voor € 245 mln vijf Smartlogs te verkopen aan Hansainvest Real Assets, zodat de inschatting van Hart en Slager in augustus in PropertyNL over de waarde van de portefeuille realistisch is.

DHG, Schiedam
Directeuren: David Hart en Willem Slager

7
Ramphastos/Chalet Group
€ 800 mln
Marcel Boekhoorn was groot in het nieuws met de herfinanciering voor € 500 mln van de High Tech Campus Eindhoven en de aankoop van Hema door zijn vehikel Ramphastos. Naar aanleiding van herfinanciering van € 500 mln onder leiding van ABN Amro schatte directeur Neggers in het FD de waarde van de High Tech Campus op € 800 mln. Boekhoorn verwierf de campus ooit voor € 425 mln. Tegenover dat succes stond een persoonlijk verlies van € 50 mln op zijn vastgoedportefeuille Chalet (en voor de banken € 150 mln). Die portefeuille ging eind 2014 voor het grootste gedeelte naar Kildare. De portefeuille van € 800 mln is een schatting op basis van zijn tot minderheid gereduceerde belang in de High Tech Campus, zijn krimpende Hema-portefeuille, zijn belang in het succes van Tribes en de restanten van de Chalet Group. Dat is lager dan de € 2 mrd waarvoor Quote hem rankt. Dit is het jaar van de waarheid voor de verliesgevende en hooggefinancierde Hema. Boekhoorn heeft een intensief verkooptraject op gang gebracht. Jumbo van de familie Van Eerd is een van de helpende kopers.
Chalet Group, Amsterdam
Managing director: Kees Besseling
Ramphastos Real Estate/High Tech Campus, Rhenen
Directeur: Jan Willem Neggers
Tribes, Amsterdam
Directeur: Eduard Schaepman

8
Urban Interest
€ 880 mln
Urban Interest is het vastgoedvehikel van Harry Hilders. Urban Interest versterkte het afgelopen jaar zijn positie rond Utrecht. Na Kanaleneiland kocht het bedrijf het veelbesproken winkelcentrum The Wall in Utrecht voor € 50 mln, samen met John Groenewoud van Built to Build, en afgelopen jaar een bedrijfspand in Nieuwegein (Laagraven). Het team slaagde erin nieuwe huurders aan te trekken voor The Wall. Grootste aankoop: Drie Hoefijzers in Breda. In het nieuwe jaar verkochten Hilders en Groenewoud Doemere in Almere voor ruim € 50 mln aan Larmag van de Zweed Magnusson.

Urban Interest, Den Haag
Directeur: Marcel Scholtes

9
HB Capital
€ 840 mln
Richard Dallinga bouwde Hoornsche Broeder, het latere HB Capital, in opdracht van Blokker Holding van de familie Blokker om er het vastgoed in onder te brengen. Hij kreeg een soortgelijke opdracht als destijds Jaap Blokhuis van de familie Brenninkmeijer: maak van het vastgoed een eigen profitcenter. Door de problemen met Blokker-winkels heeft hij dat niet kunnen afronden. De familie stootte de keten Blokker af aan Michiel Witteveen, in het vastgoed bekend van Investore, maar bleef eigenaar van 53 Blokker-filialen, samen met enkele winkelcentra genoeg voor een opgegeven jaarlijkse huurstroom van ruim € 42 mln op een portefeuille volgens opgave van maar € 229 mln. Die waarde lijkt veel te laag voor de huur. Wij denken dat 20 keer de huur logischer is: € 840 mln. Dallinga stapte over naar Green Real Estate van de familie Zeeman, dus we kunnen het hem niet meer vragen.

HB Capital, Laren
Directeur: vacant

10
Metterwoon
€ 785 mln
Chris Thünnessen is de grondlegger van een van de grootste woningbeleggers in Nederland, met de nadruk op Den Haag en Rotterdam, maar ook met een substantiële portefeuille in Duitsland. Thünnessen is een van de weinig vastgoedtyconen die ook politieke belangstelling aan de dag legt.

Metterwoon, Den Haag
Directeur: Chris Thünnessen

11
Mercurius
€ 689 mln
Investeringsvehikel van de vorig jaar overleden Henk Stienstra. Hij leed een teruggetrokken bestaan en ook na zijn overlijden wilde de familie en zaakwaarnemer Herberighs geen ruchtbaarheid.

Mercurius, Heerlen
Directeur: Frans Herberighs

12
Caransa Handelsmij
€ 650 mln
Over de 70 jaar bestaande Caransa Handelsmij staat op pagina 8 in deze editie een interview met de kleinzonen Maurits en Salo.

Caransa Handelsmaatschappij, Amsterdam
Directeuren: Maurits en Salo Caransa

13
Breevast
€ 600 mln
Breevast kwam vorig jaar in het nieuws door de verkoop van Gallus in Frankfurt, een project van 120.000 m² wonen en 36000 m² andere voorzieningen. Frank Zweegers is grootaandeelhouder. Breevast verkocht onlangs zijn grootse asset in België, de Finance Tower in Brussel, voor ruim € 1,2 mrd. Zweegers oriënteert zich op nieuwe investeringen in de Verenigde Staten.

Breevast, Amsterdam
Directeur: Henk Brouwer

14
Newomij
€ 600 mln

Dit is de laatste keer dat Erik-Jan Bulstra als ceo bij Newomij staat vermeld. Hij vertrekt in april na ruim 27 jaar vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Hij wordt opgevolgd door de huidige cfo, Robert Jan van Hamersveld. Van Hamersveld komt van Green. Newomij is een van de oudste private beleggers in Nederland met het accent op woningen. Grondlegger Teunis van Wettum is in 2016 overleden
Onder leiding van Bulstra zijn de investerings-, financieringsactiviteiten en de dienstverlening aan verenigingen van eigenaren onder één label gebracht: Newomij. Bulstra blijft na zijn vertrek actief in de vastgoedsector. Hij is onder meer lid van het investment committee van het Amvest Residential Core Fund.
Newomij, Naarden
Algemeen directeur: Erik-Jan Bulstra

15
MHM
€ 600 mln
MHM beschikt over een portefeuille van enkele duizenden gebouwen, waaronder een aanzienlijke portefeuille in Amsterdam (Sloterdam en Churchilllaan) en monumenten in Midden-Nederland via de maatschappijen Stadsherstel Amersfoort en Stadsherstel Midden-Nederland. Net zoals Newomij bestuurt MHM een aantal verenigingen van eigenaren. De waarde van de portefeuille is een inschatting, nader onderzoek volgt.

MHM, Woerden
Directeuren: Cock van Mourik en Ton van der Wel

16
Maarsen Groep
€ 467 mln
Maarsen Groep is een van de bekendste ontwikkelende beleggers van Nederland, met Monique Maarsen, dochter van oprichter Frits, aan het roer. Aanvankelijk ontwikkelde het bedrijf voor derden, nu concentreert het zich op de verbetering van de eigen portefeuille. Een aantal projecten doet het gezamenlijk met Zadelhoff.

Maarsen Groep, Amsterdam
Directeur: Monique Maarsen

17
Green Real Estate
€ 400 mln
Green Real Estate is het vastgoedvehikel van Jan Zeeman, bekend van de textielketen en niet te verwarren met architect in de ruste Jo-Roelof Zeeman, de oprichter van NSI. Green Real Estate heeft onder Aart Jan Verdoold pionierswerk verricht op het gebied van duurzame beleggingen. Hij is afgelopen jaar opgevolgd door Richard Dallinga, de vastgoedvertrouweling van de familie Blokker.

Green Real Estate, Alphen aan de Rijn
Directeur: Richard Dallinga

18
Zadelhoff
€ 396 mln
Cor van Zadelhoff is oprichter van DTZ Zadelhoff en nog steeds aandeelhouder van de Amerikaanse rechtsopvolger Cushman & Wakefield, ’s werelds op een na grootste vastgoedadviseur. Na overname van DTZ verkreeg Van Zadelhoff als het ware zijn eigen naam weer terug voor zijn beleggings- en ontwikkelingsvehikel, dat vroeger Brouwershoff genoemd werd. Zadelhoff staat voor beleggingen in monumentale panden in Amsterdam (onder meer het Burgerweeshuis, FD-gebouw en Diamantbeurs) en woningen in Londen. Op de valreep van 2019 ging de gemeente Amsterdam akkoord met de redding van het Slotervaartziekenhuis door Zadelhoff. De dagelijkse leiding is in handen van Maarten Feilzer (ex-McKinsey en Kempen).

Zadelhoff, Amsterdam
Directeur: Maarten Feilzer

19
Cocon Vastgoed
€ 329 mln
Cocon is opgericht in 1982 door de familie Abraham en is uitgegroeid tot een specialist in herbestemming van onroerend goed. Cocon heeft een portfolio bestaande uit 52 gebouwen, veelal monumenten in de regio Amsterdam. Het vroegere NVB-hoofdkantoor Singel 236/Herengracht 236 (5000 m²) werd vorig jaar verkocht voor € 46 mln aan een Rotschild-dochter. Directeur Brian Abraham is tevens voorzitter van de Stichting Professioneel Platform Vastgoed.

Cocon Vastgoed, Amsterdam
Directeur: Brian Abraham

20
De Hoge Dennen Vastgoed
€ 320 mln
De Hoge Dennen is de beleggings- en investeringsmaatschappij van de familie De Rijcke. De ondernemersfamilie startte zijn investeringsactiviteiten in 2002 na de verkoop van zijn internationale detailhandelsactiviteiten, waaronder de drogisterijketen Kruidvat, de parfumeriezaken ICI Paris XL en het supermarktconcern Groenewoudt.
De Hoge Dennen investeert en belegt in diverse vermogenscategorieën. De private equity-activiteiten vinden plaats onder de naam De Hoge Dennen Capital, de vastgoedactiviteiten onder de naam De Hoge Dennen Vastgoed. De € 320 mln is gebaseerd op de vaste activa van het laatste vehikel. In Quote wordt het totaal vermogen geschat op € 2,2 mrd.

De Hoge Dennen, Laren
Directeur: Marius Coebergh

21
Rijsterborgh Vastgoed
€ 325 mln
Kees Rijsterborgh heeft samen met zijn zoon Edwin steeds zijn stempel op de vastgoedmarkt van groot-Amsterdam weten te drukken. Laatste grote deal was 6600 m² in Bunnik, enkele jaren terug. Zij spelen met OfficeZ nu ook in op de groeiende trend naar flexibele kantoorhuisvesting.

Rijsterborgh Vastgoed, Amstelveen
Directeur: Edwin Rijsterborgh

22
Wilma Ratingen
€ 300 mln
Wilma was eens de grootste woningontwikkelaar van Nederland met de productie van jaarlijks 8000 woningen, een record dat nooit meer is gebroken. Onder leiding van de tweede generatie (Luud Maas) werd Wilma niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsland, België en de VS synoniem voor een trendsettende ontwikkelaar. Delen van Wilma staan aan de wieg van AM. Nu is onder leiding van de derde generatie (Frank Maas) in Duitsland een poot opgezet en overweegt de familie terugkeer naar Nederland. De portefeuille is gebaseerd op informatie uit een interview met Frank Maas in Cobouw.

Wilma, Ratingen (Duitsland)
Directeur: Frank Maas

23
Ronstreet
€ 265 mln
Ronstreet is het vastgoedvehikel van de familie De Waal, oprichter van Hij, Zij en We Fashion, met merken zoals O’Neill en Van Gils. Directeur Ronald de Waal verkocht in 2018 voor € 94 mln 20 winkelpanden aan ASR Dutch Prime Retail Fund. De portefeuille betreft het vastgoed van WE International 2016.

Ronstreet Properties, Breda
Directeur: Ronald de Waal

24
Dijkhuis Vastgoed Management
€ 250 mln
DVM is het investeringsvehikel van de familie Dijkhuis, beroemd geworden met de bekendste kantoortoren van Nederland, de Rembrandt Tower. Minder bekend is dat DVM een grote woningportefeuille in Amsterdam bezit, eigenaar is van het Hilton Hotel en mede-eigenaar van het Renault-gebouw. De portefeuille is gebaseerd op de Amsterdam Hilton Hotel Maatschappij.

DVM, Amsterdam
Directeur: Femke Dijkhuis (FJD Holding)

25
Lisman & Lisman
€ 250 mln
De zakelijke geschiedenis van de familie Lisman voert terug tot 1780. De Lismans begonnen als bouwer van binnenvaartschepen en maakten in 1880 de overstap naar woningen en commercieel vastgoed in Utrecht. Na de oorlog werden honderden flats en laagbouwwoningen gerealiseerd en daarna gebiedsontwikkelingen in Zeist, Bilthoven en Maarssenbroek. Lisman kocht als Royal Properties Group onlangs winkelcomplex Silverpoint in Hilversum. Lisman (Sebald) kocht een jaar eerder € 23 mln aan winkels van Bouwfonds IM.

Falcon Capital, Monaco
Directeur: Jan Lisman
Sebald Vastgoed, Hoofddorp
Directeur: Hedde Stegenga
Royal Properties Group, Brussel (België)
Directeur: Gary Lisman