NVM vraagt in Den Haag om nieuwe financiële impuls voor versterking winkelgebieden

De impulsaanpak vanaf 2022 van € 100 mln van het ministerie van Economische Zaken heeft volgens haar goed gewerkt om winkelgebieden in kleinere en middelgrote steden toekomstbestendig te maken. In 41 gebieden is 135.000 m2 winkelruimte getransformeerd. ‘De resultaten zijn zichtbaar: winkelgebieden worden compacter en levendiger, leegstaande panden maken plaats voor woningen en de openbare ruimte wordt groener en gezonder. Tegelijkertijd mag het proces om winkels naar woningen te transformeren verder worden vereenvoudigd’, aldus Flotman. Het budget van de impulsaanpak is op, maar nog veel gebieden hebben ondersteuning hard nodig. 'Zowel gemeenten, als vastgoedeigenaren vragen daarom heel nadrukkelijk om overheidssteun'.

NVM Business schetst een aantal bewegingen op de winkelmarkt. Detailhandel groeit, maar de marges blijven dun. Faillissementen houden aan, maar dat aantal is wel lager dan het aantal faillissementen vorig jaar. Bovendien vinden verschillende na een faillissement vrijkomende winkels opvallend snel een nieuwe gebruiker. Wel daalde in de eerste drie kwartalen van dit jaar de opname. Die bedroeg 480.000 m2, een daling van 5% ten opzichte van een vergelijkbare periode een jaar eerder. Ook daalde het aantal transacties met 3% naar 2.159 panden. Er werden met name minder grotere panden verhuurd, terwijl in het segment 200 m2-500 m2 de activiteit groeide. Het totale aanbod stijgt licht; Q3 2025 stond ruim 1.39 mln m2 winkelruimte te huur of te koop.

Voortgaande krimp

Ook signaleert NVM Business in winkelgebieden voortgaande krimp. Alleen al de afgelopen negen maanden verdwenen 1.100 verkooppunten. Veranderend koopgedrag en toenemend online winkelen verminderen het draagvlak voor fysieke winkels. De krimp van winkelgebieden is niet overal even groot. In de zes grote winkelsteden, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Groningen en Maastricht, is de krimp over een periode van vijf jaar bescheiden (-1,7%), de leegstand laag en het verblijfsklimaat goed. In wat grotere steden als Breda en Leeuwarden is de krimp over die jaren groter (-4%) en de leegstand met 9,7% vrij hoog. In Apeldoorn bedraagt de krimp vanaf 2020 slechts 2%, maar de leegstand bedraagt maar liefst 16%. In middelgrote steden als Heerlen en Roosendaal is de situatie nog dramatischer. De leegstandspercentages liggen daar ruim boven de twintig procent. In het centrum van Roosendaal is vanaf 2020 meer dan een kwart van de verkooppunten verdwenen.

Ruime onderhandelingsruimte

De NVM wijst in Winkelmarkt Rapport 2025 op nieuwe uitdagingen. Nog maar een klein deel van de winkelpanden is echt energiezuinig. ‘Winkels die niet verduurzamen lopen een groter risico op waardeverlies en een lagere verhuurbaarheid’, aldus de samenstellers van het rapport. Huurders hebben het in grote delen van de winkelmarkt nog steeds voor het zeggen. De onderhandelingsruimte is erg ruim. Ook worden vaker kortlopende huurcontracten afgesloten.

Verder is NVM voorzichtig over de beleggingsmarkt. In de eerste drie kwartalen van dit jaar is het beleggingsvolume gestegen naar € 867 mln, bijna twintig procent meer dan in de zelfde periode een jaar eerder. Er zijn duidelijke tekenen van herstel, maar het is volgens de makelaars nog te vroeg om te spreken over een volledige heropleving van de winkelmarkt.