Het voelt vreemd. Het vastgoed organiseert weer fantastische feesten, maar tegelijkertijd is daar het onbestemde onderbuikgevoel dat het helemaal misgaat.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 6, 10 juni 2022
Door Wabe van Enk, hoofdredacteur van PropertyNL
Zo’n feest was ‘De Dag voor de Projectontwikkeling’, met bijna 1000 aanwezigen en in deze editie zelfs een heel katern om alle facetten van die dag te belichten. Zo’n feest wordt ook ongetwijfeld vastgoedbeurs Provada in juni, met een vooruitblik in dit blad, veel activiteiten op de PropertyNL-stand en elke dag de beurskrant PropertyDay.
Het onderbuikgevoel wordt gevoed door een willekeurig paar starters op de woningmarkt te nemen, beiden met een modaal inkomen, die een hypotheeklast van € 1500 per maand kunnen dragen. Dit duo kon vorig jaar vier ton betalen voor een woning; nu, door de gestegen hypotheekrente, 20% minder. Als het stel stuurt op de totale huisvestingslast, moet de prijs van hun woning zelfs nog verder naar beneden, omdat de energielasten zo zijn gestegen.
Die woning wordt echter niet goedkoper maar duurder, door de stijging van de bouwkosten, die volgens het CBS op jaarbasis al meer dan 10% bedraagt. Wie overbrugt deze kloof?
De huursector staat er zo mogelijk nog slechter voor. De vrije sector fungeerde als wisselgeld voor onrendabele delen sociale huur. Minister De Jonge heeft dat wisselgeld ingenomen. Beleggers krijgen volgend jaar meer dan 10% overdrachtsbelasting voor de kiezen. Ook neemt het risico toe dat slechts een deel van de inflatie kan worden doorberekend in de huur. Dat zijn genoeg ingrediënten voor een investeringsstop.
In plaats van de euforie van bouwen, bouwen en bouwen, is het stilleggen, knopen tellen en kat uit de boom kijken. Veel woningplannen zouden al zijn geschrapt. Woningontwikkelaars zouden werken aan ontslagrondes, maar dat gebeurt nog achter de schermen. Toch zijn die geruchten sterk genoeg om de blijdschap te ondermijnen. Blijdschap over een minister die woningzoeker en ontwikkelaar probeert te begrijpen, de regie wil herpakken en zelfs niet schroomt geitenpaden aan te leggen om de stikstofproblematiek te vermijden. Vorig jaar was zo’n minister handig geweest om de markt vlot te trekken, nu helpt daar geen minister meer aan.