Commentaar Wabe van Enk: Meer tijd voor herontwikkeling V&D

Ongekend in Nederland: burgemeesters en wethouders die zich in paniek vervoegen bij vastgoedeigenaren van de failliete V&D-panden. ‘Hebt u al contact opgenomen met Primark, meneer de eigenaar? Zou het niet leuk zijn de bovenste verdiepingen te transformeren tot woningen? Kan ik u anders nog helpen?’

Door Wabe van Enk
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 2, 26 februari 2016

De paniek is ontstaan doordat nu blijkt dat voor meer dan de helft van de 62 vestigingen geen alternatieven voor V&D voor handen lijken te zijn. Herontwikkeling is normaliter een langjarig traject, dat vooral in de afgelopen tijd veel van private partijen heeft gevergd. Zij kregen daarbij zelden de optimale medewerking van de publieke partijen, laat staan de maatschappelijke waardering. Maar dit is dus het moment dat Nederland schreeuwt om projectontwikkelaars. Hebben ontwikkelaars daar wat aan?
Het is natuurlijk jammer dat Kahn van Coolcat, gesteund door de belangrijkste eigenaar IEF met adviseur KroesePaternotte en de andere eigenaren samen met adviseur Cushman & Wakefield geen doorstart kon maken. Er zijn in de media eindeloze analyses en reconstructies aan gewijd, maar laten we het er maar op houden dat het reanimeren van een warenhuisketen de slagkracht van Kahn zowel organisatorisch als financieel te boven ging. Bovendien ging iedereen op de loop met de ‘reddende engel’ Hudson’s Bay, maar de Canadese engelen zijn nooit geland met een concreet plan. Wat nu?
Het herontwikkelen van panden vergt tijd. Een behulpzame gemeente of een kapitaalkrachtige Hudson’s scheelt, maar twee jaar is voor binnenstedelijke herontwikkeling realistisch, en dan hebben we het nog niet over de asbestproblematiek in een groot deel van de portefeuille. Die aandachtscurve is voor een doorsnee gemeentebestuur te lang om te overbruggen. Dat betekent dat de wethouder die nu alle steun wil bieden na een jaar de telefoon niet meer opneemt wanneer welstand dwarsligt.
Nee, de ontwikkelaar krijgt wind in de rug uit een andere hoek. Investeerders staan in Europa te trappelen om winkellocaties – bijna niet voor te stellen na de Nederlandse kaalslag. De rendementen zijn ongekend. Zelfs zodanig dat partijen als Unibail-Rodamco – dat zelf ongelooflijk goed en goedkoop aan geld kan komen – meer desinvesteren dan investeren. De kunst is de brug te slaan naar de huurder, zoals al gedaan is met Primark, H&M en Zara. Het initiatief Haussmann Amsterdam miste daarbij de boot om de grote merken. Voor die partij op die locatie ligt bijvoorbeeld Hudson’s Bay als alternatief wel voor de hand. Of Hudson’s landt of niet: kleinere steden moeten rekenen op een bescheiden herontwikkeling, die een paar jaar in beslag neemt.