In de jubileum-editie van PropertyNL Magazine hebben de steunpilaren en smaakmakers van de afgelopen 15 jaar hun verwachtingen uitgesproken voor het komende jaar. In deze januari-editie van 2016 staat een samenvatting, hier het volledige statement en profiel van Patrick Kanters van APG.
In de jubileum-editie van PropertyNL Magazine hebben de steunpilaren en smaakmakers van de afgelopen 15 jaar hun verwachtingen uitgesproken voor het komende jaar. In deze januari-editie van 2016 staat een samenvatting, hier het volledige statement en profiel van Patrick Kanters van APG.
Verwachting 2016: Gedisciplineerde selectie
In de periode na de global financial crisis, laten we zeggen vanaf medio 2009, zijn we zeer actief geweest met enerzijds het aangaan van grootschalige nieuwe investeringen en anderzijds het herstructureren maar ook afbouwen van bestaande vastgoedfondsinvesteringen.
De nieuwe investeringen en herstructureringen hebben zich voornamelijk gericht op het verkrijgen van exposure in geïntegreerde vastgoedondernemingen en daarnaast prime vastgoedportefeuilles gemanaged door partijen die de operationele en ontwikkelingscapaciteiten zèlf in huis hebben. Denk bijvoorbeeld aan onze investeringen in de nieuwe hotelondernemingen als CitizenM en LemonTree in India, de joint-venture met Delancy in huurwoningen in Londen, The Student Hotel en de investering in de jonge ontwikkelaar, operator en eigenaar E-Shang die zich richt op distributiehallen in China en Korea.
Maar ook bestaande winkelondernemingen als Steen & Strom in Scandinavië, ChongBang in China en de overname van Corio door Klepierre passen daarin. Stuk voor stuk partijen die zelf de vastgoedobjecten ontwikkelen, herpositioneren en beheren en op die manier vastgoedondernemingen met ons creëren en uitbouwen.
Waar mogelijk hebben we naast de investeringen in vastgoed ook belangen genomen in de operating companies. Naast deze geïntegreerde aanpak hebben deze lange termijninvesteringen met elkaar gemeen dat ze een antwoord geven op de wereldwijd voortgaande urbanisatie en technologische ontwikkelingen.
Maar ook de almaar groeiende groep zakelijk reizigers en toeristen is en blijft een belangrijk thema bij de selectie van onze investeringen en bijbehorende operators. De focus is verlegd naar grote deelbelangen in de onderscheidende beleveniswinkelcentra als Westfield Stratford in London, Cap 3000 in Nice en diverse super-regional malls in de US. In Europa bestaat de winkelexposure inmiddels voor circa 20% uit retail outletcentra met objecten als Design Outlet Roermond, Bicester Village en La Vallee Village Paris.
2016 zal een jaar zijn waarin het genereren van operationele inkomstengroei (weer) centraal zal staan. Verdere yield compressie valt in sommige sectoren niet uit te sluiten. Andersom zullen er ook regio’s zijn, denk aan bijvoorbeeld de US, waar yield expansie zichtbaar gaat worden. De afgelopen paar jaar markeren in die zin topjaren voor vastgoed, nu moet meer dan voorheen de inkomstenkant van het vastgoed zich gaan bewijzen. En aangezien de wereld absoluut complexer en competitiever is geworden, niet alleen door de voortgaande technologische veranderingen, is de operationele component crucialer en meer onderscheidend geworden dan ooit tevoren.
Wij zien 2016 met vertrouwen tegemoet door uiterst gedisciplineerd te blijven in de selectie van het vastgoed, die beperkt zal blijven tot een relatief kleine groep van groeisteden en locaties. Grootschalige opportunities liggen veelal achter ons maar door gedisciplineerd te blijven in het gebruik van vreemd vermogen zullen we in een volgende cyclus sterk gepositioneerd zijn om wederom mooie nieuwe transacties te kunnen doen. Want cyclisch zal het blijven…
In 2016 zullen we onze bestaande lange termijnbelangen verder uitbouwen door vastgoedontwikkeling, de steeds vaker gebezigde termen als develop-to-own en develop-to-core zullen nadrukkelijk op onze portefeuille van toepassing zijn. Maar ook op verkoopvlak blijven we actief om profijt te trekken van de sterke wereldwijde vastgoedinteresse.
Profiel Patrick Kanters
De kneepjes van het vak van asset management leerde Patrick Kanters bij ING REIM, waar hij direct na zijn afstuderen aan de TU Delft (Bouwkunde) aan de slag ging. Eerst als trainee en vervolgens schopte hij het in vijf jaar tijd tot managing director. Nog eens vijf jaar later stapte hij over naar APG, de grootste pensioenuitvoerder en asset manager van Nederland, met € 416 mln onder zijn hoede. Ongeveer 10% is belegd in vastgoedfondsen en -aandelen. Op Kanters’ visitekaartje staat nu managing director global real estate and infrastructure.
Gerelateerde artikelen:
