Met name bij beleggers in het vastgoed zijn er veel veranderingen in de top. Ontwikkelaars van logistiek domineren sinds vorig jaar steeds meer de lijst ontwikkelaars. Private beleggers demonstreren hoe stabiel vastgoed kan zijn.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 1, 27 januari 2023
Felicitaties alom als een ‘beslisser’ vastgoedvrouw of man van het jaar wordt, maar PropertyNL reikt die prijs niet uit. De reden is dat zo’n momentopname zelden recht doet aan een vastgoedbeslisser.
In de regel zitten beslissers in het vastgoed langjarig op hun post. Wie kan aangeven wat zijn of haar succesvolste jaar is? Erger is wanneer een vastgoedman achteraf helemaal geen prijs verdient, omdat er malversaties van de betrokkene aan het licht komen. Daarom blijft PropertyNL spitten en sprokkelen met lijstjes waar we beslissers ontwaren. Beleggers naar rato van hun portefeuille, ontwikkelaars met hun gerealiseerde metrages, ontwikkelaars met hun aantallen woningen en private beleggers met hun portefeuille.
De lijst is allesbehalve compleet. In deze editie geen ’bazen’ van vastgoedgemeenten, provincies en voor één keer zelfs geen minister Hugo de Jonge. Bij deze ranglijst ook geen vastgoedadviseurs, vastgoedjuristen, architecten en financiers, die gezamenlijk ook de markt aan de gang houden.
Voer voor discussie
Het bijzondere van deze beslisserslijst in januari is dat niemand het erover eens is. Macht is moeilijk te meten. Het begint al bij de top private beleggers. PropertyNL vermeldt soms de ceo van het vastgoedbedrijf en soms de eigenaar. Bij de nummer één is dat Andrew Vaughan van Redevco. Maar er zullen altijd brutale vastgoedmensen zijn die zich direct tot de familie – in dit geval Brenninkmeijer – richten, en zelfs als ze dat niet doen, zullen ze altijd zeggen dat de feitelijke macht bij de familie ligt, en daarmee hebben ze natuurlijk het grootste gelijk van de wereld.
Ook bij de top (institutionele) beleggers is er volop ruimte voor discussie. De lijst wordt aangevoerd door de country manager Nederland, Paul Oremus, van CBRE Investment Management. Zowel keuze voor de asset manager als die voor de beslisser is niet onomstreden. CBRE IM heeft de grootste portefeuille, maar is het nog wel een Nederlandse organisatie? Op historische gronden (vroeger ING REIM) laten we dat maar zo. We vinden ook dat de country manager deze plek verdient, maar je kunt ook betogen dat Rik Eertink – president EMEA van CBRE IM – daar eigenlijk hoort te staan.
De nummer twee op de lijst, Unibail-Rodamco-Westfield, staat daar vanwege zijn beursnotering in Amsterdam, maar het hoofdkantoor staat in Parijs. Nederland heeft sinds de oplevering van de Westfield Mall of The Netherlands niet eens meer een aparte landenorganisatie. Olaf Hoff is Head of Leasing, coo voor Noord-Europa is Jurn Hoeksema.
Files veroorzakende receptie
De hoogscorende Robert-Jan Foortse en Guido Verhoef vinden velen ook niet in de lijst passen, omdat zij namens hun asset managers APG en PGGM niets in direct vastgoed doen. Pas op nummer zes staat de vastgoedbeslisser met een functie die honderden medebeslissers op de been kan krijgen. Dat bewijs leverde scheidend directeur Dick van Hal van Bouwinvest vorig jaar met een files veroorzakende afscheidsreceptie in museum Singer. Zijn opvolger is Mark Siezen. Hij erft een hybride organisatie, met een wereldwijde tak vastgoed asset management (à la APG en PGGM) en een specialist in ontwikkelen en beheer van direct vastgoed in Nederland.
Ook de telefoonnummers van de nummers zeven en acht van de ranglijst, Boris van der Gijp en Patrick Ruwiel van Syntrus en MN, prijken in menige iPhone. Nummer negen, Gertjan van der Baan, zal menigeen op de eerste plek zetten omdat hij niet alleen het grootste woningfonds in Nederland bestiert, maar ook voorzitter is van de vereniging van institutionele beleggers.
Bankrekening
Op de tiende plaats staat de man met wiens bankrekening de meesten het liefst zouden willen ruilen, Rémon Vos, oprichter en grootaandeelhouder van het ter beurze genoteerde CTP. Hij staat in de beleggersranglijst vanwege de portefeuille van het beursfonds, en hij is genoteerd in de ranglijst private beleggers vanwege de waarde van zijn aandelen.
Kenmerkend voor deze selectie beslissers is dat sommige namen in verschillende ranglijsten terugkomen. Nummer 11 is de vastgoedvrouw van 2022 van Vastgoedmarkt, Heleen Aarts van Amvest. Wie zou haar die eerste plaats niet gunnen? In dit lijstje moet zij vanwege de omvang van anderen tien mensen voor zich dulden. Gelukkig komt zij ook op een andere beslisserslijst terug: zij is niet alleen een van de belangrijkste beleggers, maar ook een van de belangrijkste woningontwikkelaars.
De nummer 12, Dick Gort, verdient een aparte vermelding omdat hij, ondanks zijn jonge voorkomen, de afgelopen jaren de meest stabiele factor is in alle beslisserslijsten van PropertyNL.
Logistiek in opmars
In de ontwikkelaarslijst van dit jaar zijn naast de bazen van Borghese, Intospace en DHG ook andere logistieke ontwikkelaars verder in opmars. Dit jaar stijgen Leon Heddes (Heembouw) en Madeleine van den Eijnde-van Dijk en Erik van Dijk van de Van Dijk Groep.
Met Madeleine op de vijfde plaats komt een teer punt aan de orde in de beslisserslijsten van het vastgoed: de ondervertegenwoordiging van vrouwen aan de top. Bij de beleggers Heleen Aarts, bij de ontwikkelaars Madeleine en bij de private beleggers staat Monique Maarsen hoog op de ranglijst, maar de genderpercentages steken schril af bij de maatschappelijk gewenste aantallen.
Een ander punt is het gebrek aan echte gebiedsontwikkelaars in Nederland. Nu komen gebiedsontwikkelaars als BPD, Amvest, AM, Heijmans, VolkerWessels en Vorm door hun aantallen opgeleverde woningen vooral voor bij woningontwikkelaars, maar maatschappelijk gezien hopen we dat ze de ruimte krijgen voor echt multifunctionele ontwikkelingen. Zij hebben er de beslissers voor in huis. Harm Janssen is bij BPD aangetreden voor Nederland, Marcel Schipper en Ronald Huikeshoven hebben zich bewezen bij VolkerWessels en AM, terwijl Hans Meurs bij Vorm in de startblokken staat om net zo spraakmakend te worden als zijn eindbaas Daan van der Vorm.
Gerelateerde artikelen:
