In de jongste uitgave van PropertyNL zetten we de twaalf provinciehuizen van ons land op een rij. Voldoen ze al aan de Label C-plicht? En wat zijn de gebouwbeheerders de komende jaren nog van plan om de panden verder te verduurzamen? Daarnaast ondervroegen wij een aantal provincies naar hun visie op het nieuwe werken en hoe de combinatie van thuis en kantoor uitpakt op de bezetting van de kantoorvloeren. 

De provincie Zuid-Holland scoort met een deel van haar provinciehuis het best als het gaat om het energielabel. Het gebouwencomplex aan het Zuid-Hollandplein in Den Haag bestaat uit 5 bouwdelen -A, B, C, D en E- met een elk een eigen BAG-registratie. De  bouwdelen A (A++), B (A++), D (A+) en E (A++) heben al een aantal jaren een eigen energielabel. Gebouw C, het recent genoveerde bestuursgebouw, mag zich energieneutraal noemen en beschikt nu over een A++++ label, het hoogste van alle labels voor provinciehuizen die wij tegenkwamen in het EP online register van de Rijkssoverheid.

Lees ook: Waarom een C-label niet betekent dat een kantoor duurzaam is

Het gehele provinciehuis van Zuid-Holland is al een aantal jaar gasloos. Daarnaast is het gebouwencomplex, waar  ruim 1.600 mensen werken voorzien van WKO, stadsverwarming, zonnepanelen en een warmtepomp. Met name de zonnepanelen lijken goed voor een paar extra plusjes. Die liggen alleen op het dak van het bijna optimaal scorende bestuursgebouw (bouwdeel C) en zijn goed voor 269.892 Wp aan opgewekte elektriciteit per jaar. 

Provinciehuis steeds duurzamer plek voor ontmoeting

De electorale storm mag dan nog zo sterk zijn, telkens zijn het weer de ambtenaren die na een verkiezing gewoon weer terugkeren op hun werkplek. Al is het sinds de coronacrisis maar voor 2 of 3 dagen in de week.
Op de 12 provinciehuizen in ons land werken een kleine 12.000 ambtenaren. Dat is inclusief de ambtenaren die hoofdzakelijk ‘in het veld’ werken en het provinciehuis alleen als officiële standplaats hebben en exclusief de externen die voor korte of langere tijd door de provincie worden ingehuurd.
De coronapandemie en het verplichte thuiswerken hebben een blijvende impact gehad op het kantoorgebruik in de provincies. Het hybride werken heeft er ook zijn intrede gedaan, bijvoorbeeld in het provinciehuis van Overijsel in Zwolle. Het pand is weliswaar 5 dagen per week geopend, maar op vrijdag is slechts een deel van het gebouw in gebruik vanwege de lage bezetting. Op piekdagen zijn er nu rond de 550 medewerkers in het gebouw. Voor corona waren dit 750 medewerkers.
De provincie Zeeland hanteert voor het kantoorpersoneel een gemiddelde verdeling van 60% thuiswerken en 40% op kantoor aanwezig zijn. Zoals bij meer organisaties zijn maandag, dinsdag en donderdag de drukke dagen op kantoor.
Ook op het Brabantse provinciehuis in Den Bosch is de bezetting op dinsdagen en donderdagen het hoogst. Gemiddeld is men twee dagen per week op het provinciehuis, de andere dagen werken de ambtenaren thuis of op andere locaties. Noord-Brabant ziet het provinciehuis los van een werk- en ontmoetingsplek voor medewerkers ook als een ontmoetingsplek voor partners en voor de Provinciale Staten.
De inrichting van het Huis voor Brabant is de afgelopen periode aangepast. De komende maanden wordt het gebruik gevolgd en wordt bekeken of alle ruimte nodig blijft voor de eigen organisatie of dat er ook ruimte ontstaat voor andere initiatieven.
Vrijwel alle provincies voldoen al keurig aan de energielabel C-plicht. Veel provinciehuizen hebben gelet op de labelplicht de afgelopen jaren stevig verduurzaamd. Zeeland is de enige provincie die nog niet over een label beschikt; een groot deel van het pand is op grond van de rijksmonumentale waarde uitgezonderd van die plicht. Voor de gebouwen waarvoor de verplichting wel geldt, verwacht de provincie volgend kwartaal energielabel C te kunnen aanvragen bij de gemeente Middelburg.
In Den Bosch wordt de nieuwbouw van het provinciehuis – die ook al weer een kwart eeuw oud is – dit jaar verduurzaamd van label C naar A++. Het verduurzamen van de brutalistische hoofdtoren – naar ontwerp van Huig Maaskant (1971) – staat voor later op de planning, maar is nog onderwerp van studie.

Groningen
Martinikerkhof 12, Groningen
Engergielabel: A++ (eigen opgave, na verduurzaming in 2021/2022)
Bezetting: 800 medewerkers

Friesland
Tweebaksmarkt 52, Leeuwarden
Energielabel: A+
Bezetting: 750 medewerkers

Drenthe
Westerbrink 1, Assen
Energielabel: A
Bezetting: 500–600 medewerkers

Overijssel
Luttenbergstraat 2, Zwolle
Energielabel: A
Bezetting: 834 medewerkers

Flevoland
Visarenddreef 1, Lelystad
Energielabel: A+++
Bezetting: 450 medewerkers

Gelderland
Markt 11, Arnhem
Energielabel: A++
Bezetting: 1500 medewerkers

Utrecht
Archimedeslaan 6, Utrecht
Energielabel: C (in 2021 verduurzaamd van D naar C)
Bezetting: 837 medewerkers

Noord-Holland
Houtplein 33, Haarlem
Energielabel: A+++ (geldig tot oktober 2023)
Bezetting: 1400 medewerkers

Zuid-Holland
Zuid-Hollandplein 1, Den Haag
Energielabel: energieneutraal (eigen opgave, sinds augustus 2022)
Bezetting: 1607 medewerkers

Zeeland
Abdij 6, Middelburg
Geen energielabel
Bezetting: 690 medewerkers

Noord-Brabant
Brabantlaan 1, ’s-Hertogenbosch
Energielabel: C
Bezetting: 1200 medewerkers

Limburg
Limburglaan 10, Maastricht
Energielabel: A
Bezetting: 900 medewerkers