Na zorgen over het vertrek van Shell, de corona-tweedeling, of de effectiviteit van ‘Glasgow’ is het tijd voor een positief nummer over projectontwikkelaars.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 11, 26 november 2021
Door Wabe van Enk, hoofdredacteur van PropertyNL
Architect Winny Maas zei het onlangs nog op het NVM Business-congres: ontwerpen en ontwikkelen doe je alleen als je een positief mens bent.
In een crisis stopt de ontwikkeling, maar als je door deze coronacrisis heen durft te kijken, kun je de stad van de toekomst ontwikkelen, met de logistiek en de werkplekken van de toekomst.
Elders in deze editie ook voer voor pessimisten. In het onderzoek naar vehikels voor particuliere beleggers kwamen risico’s naar voren: sommige fondsen scoren minder dan een 1 op de schaal van 1 tot 10 van Vastgoedscan.
Particulieren vormen een levensgrote ‘wall of money’. Angst voor de fiscus en inflatie kan hen in de armen drijven van risicovolle aanbieders.
De partijen die wel voldoende scoren – zonder uitzondering partijen die ook meedoen aan onze onderzoeken – kampen vaak met te weinig product. Verrassend is dat asset managers voor particulieren de handen ineen slaan met hen die werken voor institutionele beleggers. In deze editie geeft Primevest met de overname van Holland Immo daarvan een voorbeeld.
Een positieve wending is dat asset managers ook steeds meer bereid zijn te investeren in nieuw vastgoed. Daarbij heeft niemand het over nieuwe winkelcentra of single-use kantoren. Het toverwoord is ‘mixed-use’, de combinatie van wonen, werken en winkelen. Hierdoor komen zelfs eerder afschoten plannen tot leven.
Deze editie staat ook bol van logistieke ontwikkelingen, die toch een voorbeeld lijken van single-use. Tim Beckmann, baas van nieuwkomer op nummer twee, Intospace, laat zien waarom de vaak denigrerend aangeduide ‘dozen’ steeds populairder worden. Logistiek speelt in op impact-beleggingen met aandacht voor energie-infrastructuur en hoogwaardige werkomgevingen. De taxaties en transactieprijzen van distributieruimten vliegen daardoor de pan uit. Distributie lijkt op dit moment meer sexy dan retail. De chairman van M7, Richard Croft, zei hierover in PropertyEU Retailwatch: ‘Warehouses are the sexiest real assets in the world. The unsexiest word in real estate is retail. These are essentially warehouses.’ Amazon neemt dat ter harte en transformeert in de VS ‘unsexy’ winkelcentra in sexy logistiek. Volgt Nederland deze trend?