Gezien de hoeveelheid opgeleverde en in aanbouw genomen kantoorruimte, is een enkel groot kantoorproject al voldoende om hoog op de productielijst voor kantoren te staan. Het zijn vooral de Amsterdamse projecten die zorgen voor hoge noteringen. Gepubliceerd in PropertyNL Magazine, 27 oktober 2005
Gezien de hoeveelheid opgeleverde en in aanbouw genomen kantoorruimte, is een enkel groot kantoorproject al voldoende om hoog op de productielijst voor kantoren te staan. Het zijn vooral de Amsterdamse projecten die zorgen voor hoge noteringen.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine, 27 oktober 2005
In Nederland is in totaal in 2004 zo’n 1,2 mln m2 kantoorruimte opgeleverd of gestart met de bouw, waarbij ruim zeventig partijen zijn betrokken. De ontwikkelaars die zich de afgelopen jaren hebben bezig gehouden met relatief grote kantoorprojecten, komen dus hoog in de lijst productiefste ontwikkelaars te staan. Voor nummer 1 Imca Vastgoed is dat vooral de Millennium Tower van 43.000 m2 geweest. Deze toren bij station Amsterdam Sloterdijk is in 2004 opgeleverd. In 2001 had Elsevier Science al zijn oog op het gebouw laten vallen. Verder heeft Imca projecten als businesscenter De West met 20.000 m2 kantoorruimte op het voormalige Hoek-Loos terrein in Amsterdam West in aanbouw genomen en is Pakhuis Amsterdam aan de Oostelijke Handelskade opgeleverd.
Ook voor nummer 2 op de lijst, BAM Vastgoed, geldt dat een enkel project groot gewicht in de productieschaal legt. Van den Bruele Kaufman, inmiddels een 100% dochter van BAM en daarom onder de moeder geschaard, leverde in 2004 zijn vier panden voor Plaza Arena in Amsterdam-Zuidoost op. Met 54.000 m2 maakt Plaza Arena ruim de helft van de productieportefeuille van BAM Vastgoed uit. Hoewel nog grotendeels onverhuurd, zijn de panden wel afgestoten naar Deka Immobilien en Rodamco. De productieportefeuille van BAM bestaat verder grotendeels uit kantoorgebouwen van 2000 tot 6000 m2.
Voor ING was de productie van kantoorruimte vooral aan de Amsterdamse Zuidas te vinden. De ontwikkelaar heeft niet alleen een hand gehad in de oplevering van de nieuwbouw van het WTC van 40.000 m2, maar ook in de vier gebouwen van Mahler4. Buiten Amsterdam was de productie te vinden in Rotterdam (Watertoren en Montevideo) en in Haarlem op het Appelaarterrein.
Dat een enkel project voor een hoge notering kan zorgen, bewijst vooral BPF Bouwinvest, de belegger die ook voor eigen rekening ontwikkelt. Prinsenhof in Den Haag zorgt met ruim 70.000 m2 voor bijna de gehele kantorenproductie. Eurocommerce daarentegen zorgde voor het in aanbouw gaan en oplevering van zo’n acht projecten, waarvan de Rijntoren in Arnhem de grootste is. De ontwikkelaar, die een voorliefde lijkt te hebben voor het op risico van start gaan, ontwikkelt uitsluitend kantoorruimte en komt daarmee op een negende positie op de algemene lijst.
Vreemde eend op de lijst is Philips Vastgoed. Met drie projecten, Vredenoord en twee op de High Tech Campus, realiseert Philips alleen in Eindhoven. De gebouwen zijn grotendeels bestemd voor de eigen organisatie, hoewel de High Tech Campus inmiddels ook openstaat voor niet-Philipshuurders. GK
