Beeld Nederlandse winkelstraat is aan het veranderen

Dankzij een lagere inflatie en hogere lonen hebben consumenten gemiddeld 2,5% meer te besteden en dat zorgt voor meer bezoekers in populaire winkelgebieden, aldus het jaarlijkse onderzoek. Maar er zijn ook zorgen, want het consumentenvertrouwen blijft laag en er is nog veel economische onzekerheid. Sommige winkels en winkelketens, zoals Blokker en Bristol hebben hun hoofd niet boven water kunnen houden, onder meer doordat ze online niet op konden boksen tegen goedkope buitenlandse webshops als Shein en Temu.

Nieuwe kansen

De sluiting van de winkels van deze grote Nederlandse ketens laat gaten achter in menig winkelstraat. Makelaars hebben volgens NVM Business nu ruim 1,39 mln m² aan winkelruimte beschikbaar, wat overeenkomt met ruim 4.500 winkelruimten. Volgens voorzitter Irene Flotman, biedt de leegstand ook kansen. ‘Om winkelgebieden aantrekkelijk te houden, is het cruciaal dat gemeenten, vastgoedeigenaren en ondernemers samenwerken om een nieuwe invulling te geven aan leegstand. Makelaars kunnen naast detailhandel ook aan andere functies denken, zoals wonen, cultuur, horeca of werkplekken. Dit verhoogt de leefbaarheid én trekt investeerders.’

Beperkte impact op leegstand

Het aantal retailfaillissementen blijft vooralsnog stijgen. Dit jaar gingen meer dan 230 bedrijven uit de detailhandel failliet, naast Blokker en Bristol waren dat onder meer de ketens Game Mania en Esprit. Ondanks deze faillissementen groeit de leegstand in winkelgebieden niet explosief. Dat komt omdat vooral populaire locaties weer snel in gebruik worden genomen. Zo is er sprake van een trend dat online winkels, zoals Coolblue en Omoda, juist een fysieke vestiging openen op goed gelegen locaties. Sinds het begin van 2024 is het aantal leegstaande winkels daarom met slechts 600 panden gestegen, tot 13.600 winkelpanden in totaal. Dit komt volgens NVM Business overeen met een leegstandspercentage van 7,3%. Op veel verschillende plekken is er een groter aanbod van winkelruimte. Dit geldt ook voor de vier grote steden en de grotere binnensteden van Nederland. Zo steeg het aanbod in het centrum van Amsterdam met 14% en in Rotterdam met 23%.

Nieuwe huurcontracten goedkoper

In de eerste drie kwartalen van 2024 stegen de huurprijzen voor winkels met gemiddeld 4%, vooral omdat in de populaire winkelstraten meer winkels zijn verhuurd, zo blijkt uit het NVM-rapport.Toch zijn nieuwe huurcontracten vaak goedkoper, wat kansen biedt voor startende ondernemers. Dit zorgt voor meer variatie en dynamiek in winkelstraten, wat geleidelijk leidt tot een metamorfose van winkelgebieden. Zo is in binnensteden een verschuiving te zien naar meer horeca en cultuur, waardoor de verblijfstijd van winkelend publiek langer is. Dat is weer gunstig voor het gehele winkelgebied. In winkelgebieden ontstaat verder meer variatie door de toename van ondernemers op het gebied van uiterlijke verzorging en gezondheid, zoals kappers, tattooshops en schoonheidssalons. Vintagewinkels winnen eveneens aan populariteit.

Investeringsvolume nog laag

Hoewel het investeringsvolume in winkelvastgoed nog laag is, lijkt de markt zich langzaam te herstellen. ‘De grootste groeikansen voor winkelgebieden liggen in een creatieve invulling van leegstaande winkelpanden’, benadrukt Irene Flotman. ‘Deze transformatie kan de aantrekkingskracht van winkelgebieden flink vergroten. Daarnaast zien we ook andere positieve signalen. Zo lijkt de markt voor investeringen in winkelvastgoed langzaam te herstellen door de renteverlagingen van de Europese Centrale Bank (ECB). Hierdoor wordt de financiering aantrekkelijker voor investeerders en zijn er minder problemen bij het herfinancieren van vastgoed. Grote beleggers richten zich vooral op de minst risicovolle winkelcategorieën, zoals populaire winkelstraten in grote steden en supermarkten. In deze topcategorieën blijven de aanvangsrendementen stabiel en zijn er goede kansen op stijgende huren. De veranderende winkelmarkt biedt dus volop kansen voor investeerders.’