Top-projecten op vakantiebestemmingen: Italië

De grote vakantie was nog maar net begonnen of het rumoer begon: de Nederlandse ontwikkelaar Martijn van Rheenen was gesignaleerd bij kasteel Bran, beter bekend als Dracula’s kasteel in Transsylvanië. Van Rheenen is met private-equity bedrijf Momentum zeer bedreven in het maken van pretparken, en wat zou er dan mooier zijn dan een Roemeens horrorpark bij Bran? Teleurstelling bij thuiskomst: het kasteel Bran is en blijft eigendom van de in Amerika woonachtige 87-jarige Dominique von Habsburg – nazaat van koning Michael van Roemenië.

Overal in Europa doen oude families van zich spreken bij geconfisqueerd eigendom. In Nederland is dat de familie van de laatste Duitse keizer, die tot nu toe tevergeefs Huize Doorn probeert terug te krijgen. In Roemenië heeft een strijd gewoed om het in 1947 geconfisqueerde kasteel van Dracula. De oude bloedzuiger is overigens geen historische figuur, maar gebaseerd op Ierse fictie. Bram Stoker, de uitvinder van de horror, baseerde zijn boek Dracula in 1897 losjes op Bran, maar sindsdien is het kasteel een soort ondergeëxploiteerde Disney met talloze toeristen.

Reden voor entrepreneurs zoals Van Rheenen (samen met de Belg Marck Coucke) met als concurrent het Amerikaanse Graceland om te kijken of naast het kasteel een themapark kan verrijzen.

Maar met Dracula’s kasteel is het gegaan zoals met veel vakantieliefdes: thuis doemen er praktische bezwaren op. In het geval van Bran: het kasteel is niet te koop, de familie wil het alleen in erfpacht uitgeven. Daar zijn beleggers niet zo van gediend. Ook heeft Momentum nu zijn handen vol aan andere ontwikkelingen, zoals in Polen. In de volgende editie spreken we met de ceo van Momentum Leisure, Wouter Dekkers.

Russisch kapitaal

Dan reizen we maar af naar Italië, waar in de heuvels van het Toscaanse Lucca menig makelaar zijn tanden heeft stukgebeten op de verkoop van een van de mooiste villa’s van het land, Villa Reale in Marlia. De villa was onder meer van de zus van Napoleon, Elisa Baciocchi, die in 1805 nog een blauwe maandag machthebber in Toscane was. Tot de eigenaren behoorde ook koning Victor Emmanuel II. Zijn dochter, prinses Elisa, leefde zich in de vertrekken van Reale naar verluidt uit met vioolvirtuoos Paganini.

Voor lezers van de roddelbladen was de laatste bewoner, hertogin Pecci-Blunt, minstens zo interessant. Tot 1971 maakte zij van de villa dé ontmoetingsplaats voor kunst, jetset en politiek. Picasso, Dali en de danskoning Diaghilev waren er kind aan huis, en zij ontmoetten bij gekostumeerde bals de Windsors, Churchills en Angelli’s. Makelaar Lionard Luxury Real Estate bood het huis een aantal jaren terug aan voor € 15 mln. Na jaren zonder bestemming – de makelaar dacht nog aan een hotel – heeft een Zwitsers echtpaar zich over de villa ontfermd. Zij hebben naar verluidt drie keer zo veel geïnvesteerd in de restauratie als in het aankoopbedrag. Het echtpaar maakte van die restauratie een prachtige documentaire, goed voor iedereen die overweegt om een Italiaanse villa te gaan restaureren.

Ook hebben zij in een van de immense bijgebouwen een tentoonstelling gemaakt van de bijzondere kunst van Pecci-Blunt, om al die beroemdheden aan zich te binden.

Wij gunnen het echtpaar ongestoord genot van dit bezit en willen daarom niet te veel zout leggen op de KYC (know your customer) – volgens mij is het echtpaar namelijk allesbehalve Zwitsers van origine, maar Zweeds/Russisch.

Adembenemende patronen

Het probleem Villa Reale is inmiddels dan wel op grandioze wijze opgelost, maar we zoeken nog wel een koper voor Castello di Sammezzono. Met ‘we’ doel ik dan mede op de hoofdredacteur van Vastgoedmarkt, die ook een zwak heeft voor dit leegstaande kasteel in de omgeving van Florence en er in zijn tijd bij Elsevier nog een verhaal over heeft geschreven. Het kasteel is in Moorse stijl gebouwd, met complexe motieven en adembenemende patronen en kleuren. Er zijn 365 kamers in het kasteel, één voor iedere dag van het jaar, en iedere kamer heeft zijn eigen naam en eigenaardigheden. Dat is direct het probleem van dit object: de restauratie is nooit terug te verdienen. Veel Arabieren hebben er rondgelopen, maar zelfs honderd miljoen aan oliedollars verschrompelden bij deze restauratieopgave.

Nu worden er ’s nachts – op eigen risico en waarschijnlijk illegaal – rondleidingen gegeven waarbij het verval te proeven is van vloeren van Marokkaans mozaïek, smeedijzeren kroonluchters en een versierde Pauwenkamer. Aan de voet van de berg waarop het sprookjesslot Sammezzono staat, ligt The Mall, een van de meest succesvolle factory outlet-centers van Europa. Als al die eigenaren van beroemde merken nu eens naar boven keken en een paar honderd miljoen aan het kasteel doneerden?

Het verval van Venetië

Het verval van Sammezzono is een schandaal dat nog wordt overtroffen door de sluiting van Grand Hotel des Bains op het Lido van Venetië. Dit hotel speelt al sinds 1900 een hoofdrol in de beau monde. Hier overleed danser Diaghilev en schreef Thomas Mann ‘Der Tod in Venedig’, wat Visconti weer inspireerde tot ‘Death in Venice’. Kijkers naar de film ‘The English Patient’ denken dat ze naar Egypte kijken, maar zien Des Bains. Ondanks de faam ging het hotel in 2010 dicht. Met de sluiting raakte niet alleen het hotel maar het hele eiland voor Venetië in verval, of was het andersom?

Een Nederlandse architect ergerde zich zo aan deze teloorgang, dat hij om niet een tekening maakte voor de restauratie van Des Bains. Het hielp niet. Er kwamen plannen om het erfgoed om te bouwen tot appartementen. Naar verluidt zou een internationale makelaar nog wat studio’s voor een paar miljoen hebben verkocht aan Russen, maar sinds de inval in de Oekraïne is dit plan definitief mislukt.

In 2022 meldde PropertyEU dat vastgoedpartij Coima SGR het iconische hotel had verkocht aan Londen & Regional Hotels, dat het onderbracht in het Lido di Venezia II Fund. Prijzen zijn niet bekend gemaakt, maar Coima kreeg € 92 mln om een lening bij Unicredit af te lossen en het fonds garandeerde € 45 mln aan investeringen.

Zouden na 14 jaar de deuren van het monument eindelijk een keer open gaan? Voor de Mipim-ganger: het is ook gelukt om het Carlton-hotel in Cannes voor fancy bedragen – gesproken wordt over een half miljard – te restaureren. Oké, de kou van Venetië is wat heviger dan wat de Zuid-Fransen winter noemen, maar in Venetië is daarentegen meer te zien en vaak ook meer te doen dan in Cannes.