In Nederlands drukste provincie Zuid-Holland is het woekeren met de ruimte voor inwoners, bedrijven en natuur. In vrijwel alle commerciële vastgoedsectoren gaat het nog altijd crescendo, zo blijkt uit de vastgoedmonitor van PropertyNL.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 5, 20 mei 2022
Net als in de andere provincies zijn de ondervraagde vastgoedprofessionals in Zuid-Holland van mening dat de vraag naar bedrijfs- en distributieruimte alleen nog maar toe zal nemen. Van een afnemend vertrouwen door de gierend oplopende inflatie of de oorlog in Oekraïne is nog geen sprake. Driekwart van de makelaars vindt dat er minimaal 10% meer bedrijfsruimte nodig is – met een uitloop naar 20% - in de provincie die met 3,75 miljoen inwoners veruit het dichtst bevolkt is. Specifiek voor distributieruimte voorziet 73% van de makelaars een groeiende vraag.
Anders dan in de provincies Noord-Brabant en Utrecht lijkt de winkelmarkt in Zuid-Holland al aardig uitgebodemd, al profiteert de Randstadprovincie daarbij ook van de grote koopcentra in met name Rotterdam en Den Haag. De Zuid-Hollandse makelaars verwachten dit jaar in meerderheid (67%) dat de dealflow in het retailsegment gelijk blijft, waar een kleine minderheid (33%) toch nog rekening houdt met een verdere krimp. In Noord-Brabant en Utrecht gaven makelaars in meerderheid aan nog wel rekening te houden met een afkalvende winkelmarkt.
Er is volgens de makelaars in Zuid-Holland wel meer behoefte aan “boetiek-achtige winkels en winkelbeleving”. Online groeit verder wat ook zorgt voor een druk op de huurprijzen. Een krappe meerderheid van 55% verwacht dat deze min of meer gelijk blijven maar 45% voorziet een daling van de huurprijzen van minimaal 10%, oplopend tot meer dan 20%.
Bij de kantorenmarkt in Zuid-Holland is iets bijzonders aan de hand. De Vastgoedmonitor nam drie specifieke deelmarkten onder de loep: Rotterdam, Den Haag en Leiden. De laatste stad timmert steeds nadrukkelijker op de deur als vestigingsplaats voor bedrijven die actief zijn op het terrein van de biomedische wetenschappen. In de sleutelstad overheerst de mening dat de kantorenvooraad precies goed is (neutraal: 83%). Slechts 17% van de makelaars die in Leiden actief zijn, vindt dat er te weinig kantoorruimte in de stad beschikbaar is. In Den Haag vind 67% van de makelaars de kantorenvoorraad noch te krap noch te ruim. Eén op de vier makelaars vindt de voorraad in de Hofstad zelfs te ruim.
Hoe anders is de situatie in Rotterdam. Daar vindt 50% van de ondervraagde makelaars het aanbod aan kantoorruimte ronduit te krap (30%: neutraal, 20% te ruim). Een van de makelaars stelt dat er in de Maasstad schaarste aan het ontstaan is. Een andere makelaar stelt dat die schaarste te wijten is aan het gebrek aan nieuwe kantoorontwikkelingen in de afgelopen 10 jaar terwijl er wel volume uit de markt is gehaald door transformatie.
Lees meer over het vestigingsklimaat in Zuid-Holland in de regiospecial Zuid-Holland. Deze verschijnt op 20 mei bij PropertyNL 5.