In de regiospecial Zuid-Holland een interview met Jeroen Steenbergen van Nadorp Bedrijfsmakelaars en Taxateurs Den Haag.
Door Annemieke Diekman
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 6, 25 juni 2021
‘In Den Haag hebben we gevoelsmatig minder last ondervonden van de coronacrisis dan bijvoorbeeld de Amsterdamse kantorenmarkt. Dat is voor een belangrijk deel te danken aan het Rijksvastgoedbedrijf, dat zich op een positieve manier heeft geroerd in 2020. Dat viel op; het ging om substantiële metrages. De prijzen op de kantorenmarkt zijn mede daardoor op niveau gebleven, wat ook geldt voor de kleinere kantoren met shared services. Als stad van vrede en recht, met vele internationale instituten, was in Den Haag daarnaast minder sprake van een grote uitstroom van expats, zoals wel te zien was in het commerciële bedrijfsleven.
In 2021 zien we bij de kleine opnames tussen de 100 en 350 m² weer beweging; flexibele organisaties komen weer terug. Een andere ontwikkeling is de groei van big pharma. Zo is er onder meer interesse van grote Aziatische bedrijven, die zich concreet op Den Haag en Rotterdam richten.
Probleem is daarbij wel dat er niet veel kwalitatief hoogwaardig aanbod is en ook weinig nieuwbouw op korte termijn. Een van de oorzaken daarvan is dat de transformatie van kantoren naar andere functies als wonen of zorgcomplexen naar mijn mening is doorgeslagen. We krijgen wel de ontwikkeling van het HS Kwartier met zo’n 200.000 m². Dat zijn fors veel meters, maar het is te eenzijdig; alleen op die plek in de stad en met uitsluitend hoogbouw.
Daarbij raak je aan de vraag of hoogbouw niet uit de gunst raakt. Is het campusmodel niet het model van de toekomst? Want als we straks toch weer 3 of 4 dagen naar kantoor gaan, willen we dan nog wel met zijn allen in de lift of in de drukke spits in een overvolle trein of tram? Ook het Rijk kijkt naar deze kwestie voor verschillende Rijksonderdelen. Corona is nog niet weg en we weten nu dat we in de wereld kwetsbaar zijn voor epidemieën.
Den Haag moet daarom wel blijven opletten. Zo moet het OV substantieel worden verbeterd. We zijn al overgeslagen met een halte voor de HSL en ook een grote onderneming als KPN is deels vertrokken. Er liggen prachtige plannen, maar het duurt en duurt maar. Om over de stikstofproblematiek nog maar te zwijgen.’
Gerelateerde artikelen:
