Nederlandse hotelketens blijven groeien

Nederlandse hotelketens breiden uit door hotelovernames (Fletcher), nieuwbouw (Bastion en Van der Valk) of koop van een hele keten (Hampshire)

Door Ronald de Blauw
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 8, 28 augustus 2015

Met de acquisitie van drie hotels het afgelopen halfjaar is Fletcher naar eigen zeggen de grootste hotelketen van Nederland geworden. De onderneming van Chris Luken heeft inderdaad met 68 hotels meer vestigingen in het land dan Van der Valk (64), maar gerekend in aantal kamers (bijna 9000) is de keten met de toekan als symbool nog steeds verreweg de grootste. Van der Valk wordt op de hielen gezeten door de internationale reuzen NH Hoteles en Accor. In 2013 hadden de Spaanse en Franse ondernemingen elk circa 6800 kamers, zo becijferde advies- en onderzoeksbureau Horwath destijds, maar inderdaad wel beduidend minder vestigingen dan Fletcher. NH heeft er 35 en Accor onder verschillende hotelmerken 44. Dit zijn dan echter doorgaans ook veel grotere hotels, waarvan meer dan de helft in de grootste steden, terwijl Fletcher gespecialiseerd is in de toeristische bestemmingen en vooral
veel hotels in de natuur heeft.
NH, Accor en ook Louvre (uitbater van onder andere Golden Tulip), Best Western, IHG en Hilton (andere top-10 spelers in Nederland) zijn allemaal buitenlandse ketens met hun hoofdkantoor elders. Maar Hampshire en Bastion zijn concurrenten van Fletcher die ook in Nederlandse private handen zijn en een vergelijkbare omvang hebben qua aantal kamers. Hampshire heeft in totaal ruim 70 hotels in Nederland (53), België en Duitsland, zowel midden in de natuur als in binnensteden. Etienne Verkerk, die Hampshire 14 jaar geleden oprichtte, is nog steeds directeur van de onderneming. Vorig jaar kreeg Hampshire een herfinanciering in combinatie met een kapitaalinjectie van Lex van Hessen, een producent van worstenvelletjes (en partner van Tatjana Simic).
De geschiedenis van Bastion Hotels (30 vestigingen in Nederland en 1 in Duitsland) gaat terug naar 1986, toen de architect Leonard van Veldhoven de eerste vestigingen opzette. In 1995 werd bedrijvendokter Maik Willems aangesteld als interim-manager om de financiën op orde te krijgen en het concept van de Bastion Hotels uit te breiden. Bastion was op dat moment volgens de Volkskrant voor 70% in handen van ING Bank. Nog geen jaar later werd hij directeur–eigenaar en dat is hij nog steeds. Van Veldhoven ging over de wereldzeeën zeilen, schreef reisboeken en verdiepte zich in de geschiedenis van de Franse Comtoise-klokken.
Ondertussen bouwde Willems zijn Bastion verder uit en opende tegelijk twee viersterrenhotels bij Schiphol en in Apeldoorn, onder de vlag van de Best Western-keten. Hotel Apeldoorn Het Loo is inmiddels omgedoopt tot Bastion. De horecaondernemer heeft ondertussen ook nog tijd om met drie door Bastion gesponsorde auto’s deel te nemen aan Parijs–Dakar, die zich dit jaar in Zuid-Amerika afspeelde.
Net als Fletcher is de keten van Willems de laatste tien jaar snel gegroeid, en ook in de crisisjaren zijn nieuw vestigingen geopend, zoals in Utrecht, Santpoort en Vlaardingen en binnenkort in Waalre. Bastion richt zich meer op de zakelijke klant dan Fletcher. Een ander belangrijk verschil: Bastion heeft net als Van der Valk voorkeur voor nieuwbouw, een strategie die werd ingezet door Van Veldhoven.

Ketengebonden
Uit onderzoek van Horwath blijkt dat meer dan 60% van het Nederlandse hotelaanbod gebonden is aan een keten, aanzienlijk hoger dan het Europese gemiddelde. Tien jaar geleden was bijna de helft van alle kamers nog niet ketengebonden. Door overname van familiehotels, zoals Fletcher vaak doet, zal deze opmars doorzetten. Op de Nederlandse markt opereren 50 ketens met in totaal 63 hotelmerken. Samen hebben ze bijna 560 hotels met in totaal 57.800 kamers.
Fletcher, Bastion en Hampshire ontlopen elkaar niet zoveel qua aantal kamers. Wel heeft de eerste meer, maar kleinere hotels. Hampshire is degene met een aantal echte klassiekers in portefeuille, zoals Hotel American en The Manor in Amsterdam en Corona in Den Haag. Opvallend is dat de Nederlandse bedrijven hun hotels onder dezelfde vlag exploiteren en niet zoals bijvoorbeeld Accor verschillende ketens hebben (onder andere Ibis, Novotel en Mercure). Toen de Eden Hotel Group en Hampshire Hospitality & Leisure in 2011 fuseerden, verdween Eden als aparte keten, terwijl Eden de overnemende partij was. Ook Nederlands grootste concern Van der Valk heeft geen andere ketens onder zijn vleugels, hoewel het gaat om verschillende familieondernemingen die op een soort franchisebasis opereren.
Het zijn stuk voor stuk sterke merken, die onder het Nederlandse publiek grote bekendheid genieten en zich weten te onderscheiden in een markt waarin de traditionele familiehotels het onderspit lijken te delven.

Fletcher heeft voor meer dan € 100 mln aan vastgoed
De meeste recente aankoop van de Fletcher Hotel Group is de Golden Tulip in Doorwerth, een 4-sterrenhotel met 117 kamers, binnen- en buitenzwembad en 23 vergaderzalen in een bosrijke omgeving tussen Arnhem en Wageningen. Deze zomer nam Fletcher ook Jan van Scorel (86 kamers) bij de Schoorlse duinen in Noord-Holland over van Hampshire. Hampshire had het juist in 2014 overgenomen van de horecaondernemer Sjoerd Jonker. Ook Val Monte in Berg en Dal (127 kamers) en het voormalige Mercure-hotel in Nieuwegein zijn nieuw in de collectie van Fletcher. Eigenaar Chris Luken wil de laatste uitbreiden van 81 naar 131 kamers.
In een interview met BNR zei Luken dat hij overweegt om naar twee brands te gaan, onderscheiden naar drie- en viersterren. Hij noemde de nieuwe naam Fletcher Inn, maar zei dat dit nog niet zeker is. De hotelier ziet ruimte voor 100 Fletcher-hotels in Nederland en wil vooral groeien door nog meer overnames, zowel in Amsterdam als in de rest van Nederland. Luken wil eerst in Nederland groeien, maar kijkt ook naar Duitsland. Hij denkt dan aan overname van een bestaande keten, om snelle stappen te kunnen zetten. Voor een buitenlands avontuur hoopt hij ook andere financiers warm te maken.
De overnames zijn tot nu toe voor een deel gefinancierd door de bank. Fletcher heeft nu voor € 70 mln aan bankleningen bij de Rabobank uitstaan. De Rabobank is ook voor 10% eigenaar van de onderneming en de rest is in handen van Luken zelf.
Het vastgoed van een deel van de hotels is in eigendom en de onroerendgoedportefeuille heeft thans een omvang van € 100–110 mln. De onderneming had in 2014 een jaaromzet van ruim € 100 mln en boekte een brutowinst van € 16 mln. Van de omzet is 70% afkomstig van toeristen en leisure gasten en 30% van zakelijke klanten. De nettowinst kwam uit op € 2,7 mln. Luken verwacht dit jaar een omzet van € 120 mln te draaien.