Maastricht vindt zichzelf opnieuw uit

De oudste stad van Nederland zet zichzelf opnieuw op de kaart. Maastricht, land van Mora-kroketten en Wieckse Witte, transformeert zichzelf van uitbundige studentenstad naar een campusregio gericht op klinische onderzoeken die zowel van lands- als van levensbelang kan zijn.

Door Elvan Bayraktaroglu
Locus 2 (zomer 2014) - Campussen

Maastricht profiteert volop van de bekendheid van zijn universiteit. Deze plaatst zich dit jaar voor het tweede opeenvolgende jaar in de top-10 van de Times Higher Education 100 Under 50-ranking en mag zich de zesde beste jonge universiteit ter wereld noemen. Vorig jaar steeg de universiteit al van de 19e naar de 6e positie in deze ranking voor universiteiten jonger dan 50 jaar.
Dat de universiteit van Maastricht zich tot de wereldtop mag rekenen, betekent dat de stad automatisch de belangstelling wekt van verschillende bedrijven en instellingen. Als je verder kijkt dan alleen de universiteit, doen zich verschillende vestigingsmogelijkheden voor. De grote kantorenvoorraad, die als een grijze massa aan de horizon nieuwe ontwikkelingen lijkt te overschaduwen, krijgt bijna geen kans zijn stempel op de regio te drukken. De krimpgemeente met zijn forse lege kantoormeters richt zich op nieuwe ontwikkelingen en economische welvaart. Een nieuwe snelweg moet dat allemaal rap de stad in krijgen.

Stevige groei
Een belangrijke ontwikkeling is de Maastricht Health Campus, waarvan de provincie Limburg, gemeente Maastricht en Maastricht Universitair Medisch Centrum de aandeelhouders zijn.
Op de campus werken momenteel 7000 mensen. De komende zes jaar groeit de Campus nog met minstens 1100 hoogwaardige arbeidsplaatsen en 40 bedrijven. De campus bevond zich vijf jaar geleden nog in de groeifase en kwalificeerde zich om een campus van nationaal belang (economisch) te worden. Om dit gebied en de rest van Maastricht toegankelijker te maken, is men in 2011 enthousiast begonnen met de ondertunneling van de A2. Hierdoor zullen mensen en bedrijven vanaf 2016 moeiteloos en ondergronds de stad ingeloodst worden.
De afgelopen jaren heeft Maastricht miljoenen geïnvesteerd om de stad standvastig de toekomst in te leiden. Eind vorig jaar werd zelfs vanuit de provincie besloten nog eens € 130 mln te investeren in de regionale economie. Het geld is bedoeld voor stedelijke projecten zoals gebiedsontwikkeling aan de Maas in Venlo, en het centrumplan in Kerkrade, maar ook het complexe en bekende Belvédère-project in Maastricht. Maar ook andere projecten vragen om een broodnodige investering.
Drie jaar geleden startte de gemeente met de revitalisering van het bedrijventerrein Beatrixhaven. Dit project maakt deel uit van het Programma Noord/Belvédère. De gemeente investeert tot 2020 ongeveer € 25 mln. Bedrijventerrein Beatrixhaven heeft een omvang van netto 220 hectare en is een van de grootste multimodale bedrijventerreinen in Zuid-Limburg.

Vastgoedplan rond A2
Het grootste project tot zover is echter het totaalplan De Groene Loper, waarvan de ondertunneling van de A2 deel uitmaakt. In 2014 doorsnijdt de tunnelbouw Maastricht-Oost over een lengte van maar liefst 2,3 km. Het graafwerk heeft inmiddels circa 1,5 mln m³ grond, grind en mergel afgevoerd. De oplevering van de Koning Willem-Alexander-tunnel staat gepland voor 2016.
Met het project A2 is een investering gemoeid van ongeveer € 1 mrd. Het Rijk draagt hiervan € 554 mln bij en de gemeenten Maastricht en Meersen investeren samen € 150 mln.
Bij dit project hoort ook een vastgoedplan dat in 2026 opgeleverd moet worden. Het betreft maximaal 1141 woningen, waaronder herontwikkeling en sloop, winkelvastgoed, sportvoorzieningen en kantoren, samen 18.210 m². Het commercieel vastgoed zal een maximale omvang van 6000 m² krijgen. Realisatie zal plaatsvinden langs de A2-traverse en nabij Beatrixhaven. De realisatie van dit project is in handen van werkgroep Avenue2: Strukton Civiel Projecten, Strukton Bouw & Vastgoed, Ballast Nedam Infra en Ballast Nedam ontwikkelingsmaatschappij.

Overname vliegveld
Maastricht steekt zowel ondergronds als in het luchtruim de handen uit de mouwen. Vanuit de overtuiging dat Limburg niet zonder Maastricht Aachen Airport (MAA) kan, stelden Gedeputeerde Staten aan het Limburgs Parlement voor om de luchthaven van de huidige eigenaren (Omniport/Dura Vermeer) over te nemen voor het bedrag van € 1. Eerder schoot de provincie de luchthaven al te hulp met een bijdrage van € 4,5 mln vanwege een dreigend faillissement.
Voor het uitwerken van dit voorstel en het werven van investeerders en exploitanten hebben GS maximaal twee jaar nodig. Intussen blijft de luchthaven gewoon open, onder leiding van een interim-manager. De huidige organisatie wordt opgesplitst in een luchthavenbedrijf en een vastgoedbedrijf met vastgoed dat niet noodzakelijk is voor de luchthaven. De bedoeling is om het vastgoed op den duur te verkopen. Uiterlijk in het voorjaar van 2015 start de aanbesteding voor het exploiteren van het luchthavenbedrijf via een concessie. De nieuwe exploitant zou dan in maart/april 2016 daadwerkelijk kunnen beginnen. Winsten van de exploitant vloeien deels terug naar de provincie.