Assetmanagers drukken steeds meer hun stempel op de beleggingsmarkt voor onroerend goed en steeds vaker brengen dit soort partijen twee soorten investeerders bij elkaar: vermogende particulieren en institutionele beleggers. En ook strekken de activiteiten van de assetmanager zich over een groot deel van de vastgoedketen uit, van (her)ontwikkelen tot exploiteren. door Paul Wessels PropertyNL Magazine 3 april 2008 nr. 5
Assetmanagers drukken steeds meer
hun stempel op de beleggingsmarkt voor
onroerend goed en steeds vaker brengen dit
soort partijen twee soorten investeerders bij
elkaar: vermogende particulieren en institutionele
beleggers. En ook strekken de activiteiten
van de assetmanager zich over een
groot deel van de vastgoedketen uit, van
(her)ontwikkelen tot exploiteren.
door Paul Wessels
PropertyNL Magazine 3 april 2008 nr. 5
Assetmanagers drukken steeds meer
hun stempel op de beleggingsmarkt voor
onroerend goed en steeds vaker brengen dit
soort partijen twee soorten investeerders bij
elkaar: vermogende particulieren en institutionele
beleggers. En ook strekken de activiteiten
van de assetmanager zich over een
groot deel van de vastgoedketen uit, van
(her)ontwikkelen tot exploiteren. Nederland
volgt daarmee het voorbeeld van de praktijk
in de VS en Verenigd Koninkrijk waar een
dergelijke aanpak al langer gebruikelijk is.
De traditionele scheiding tussen ontwikkelen,
beleggen (assetmanagement) en
exploiteren vervaagt en dat was ook te zien
in het beleggingsgeweld van 2007, waarbij
een ongekende € 13,2 mrd aan vastgoed in
Nederland van eigenaar verwisselde. In de
Angelsaksische wereld zijn dergelijke partijen
al veel langer actief en zij doen in de
snel internationaliserende vastgoed-beleggingswereld
hun invloed in Nederland ook
gelden. Vorig jaar verkocht Tishman Speyer,
een van Amerika’s leidende assetmanagers
(ontwikkelen, beleggen, exploiteren) het
Atrium aan de Amsterdamse Zuidas voor
€ 200 miljoen aan Quinlan Private. Deze
vanuit Ierland opererende partij treedt net
als Tishman Speyer op voor vermogende
particuliere partijen én institutionele beleggers
en heeft de afgelopen jaren een razendsnelle
groei doorgemaakt als Europese
vastgoedpartij.
Een goed voorbeeld van een dergelijk concept
biedt White Estate Investments (WEI),
momenteel een van de meest actieve
partijen op de Nederlandse markt. WEI
is een asset- en investmentmanagement
organisatie die de afgelopen jaren sterk
is gegroeid. Sinds de start in 2004 heeft
WEI zich ontwikkeld van een puur particulier
gedreven belegger naar een asset en
investment management organisatie voor
institutionele partijen.
Meest aansprekende deal was de aankoop
van het Atlas Kantorencentrum in Amsterdam
Zuidoost dat White Estate vorig jaar
kocht voor circa € 154 mln, samen met
Pronam Aurora, onderdeel van Vastint
Holding bv, die op haar beurt deel uitmaakt
van de Inter IKEA groep. White Estate en
Pronam hebben een duidelijke visie op
hun nieuwe bezit: bedoeling is het gebied
de komende jaren te herontwikkelen en
naast een grondige aanpak van de kantoren
nieuwe appartementsgebouwen, met zo’n
300 tot 500 woningen, een hotel met 250
kamers en een horecapaviljoen te realiseren.
Illustratie van de betrokkenheid is
dat de Pronam-organisatie inmiddels zelf
verhuisd is naar Atlas.
White Estate heeft een verdere link gelegd
met institutionele beleggers: de aandeelhouders
van White Estate Investments zijn
samen met NIBC European Real Estate
Fund I CV (Neref) een samenwerkingsverband
aangegaan met als gemeenschappelijk
doel een kantorenfonds op te bouwen
binnen Nederland. Managing Director
Investment Management van NIBC is Jan
van der Vlist, afkomstig van pensioenfonds
PGGM.
Belangrijk in dergelijke constructies is dat
de assetmanager meeparticipeert in het
risico – er zijn bij een (her)ontwikkeling
kansen op een fors rendement, maar er is
uiteraard ook een negatief scenario mogelijk.
De medeverschaffers van het eigen
vermogen, particulier en institutioneel, zien
graag dat hun assetmanager mede-ondernemer
is en verzekeren zich daarmee van
een groot committment van hun dienstverlener
– het is een vorm van samenwerking
die we de komende periode vaker zullen
gaan zien en die tot verrassende beleggingsdeals
gaat leiden.