Succesvolle herontwikkeling van verouderde bedrijfslocaties helpt bedrijven in ruimtenood, vermindert ‘verdozing van het landschap’, levert behoud van werkgelegenheid op en leidt tot toekomstbestendige bedrijventerreinen door verbetering van kwaliteit en duurzaamheid.
Deze conclusies trekt het adviesbureau Buck Consultants International uit een vandaag gepubliceerd onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van 15 professionele vastgoed-ontwikkelaars en -beleggers en het Ministerie van Economische Zaken. Daaruit blijkt dat in de afgelopen 8 jaar 116 verouderde bedrijfslocaties (elk met een oppervlakte van minimaal 15.000 m²) zijn herontwikkeld, waardoor 4,4 mln m2 (merendeels) nieuw bedrijfsvastgoed is ontstaan. Als gevolg hiervoor hoefde 320 ha aan nieuw bedrijventerrein niet ontwikkeld te worden, mede omdat de locaties na de herontwikkeling veel intensiever worden benut (92% hogere ruimte-intensiteit).
Herontwikkeling
De herontwikkeling van verouderde bedrijfslocaties heeft de afgelopen jaren flink vaart gekregen, aldus René Buck, directeur van Buck Consultants International. ‘Sinds 2016 is er een gestage toename van dit type herontwikkelingen. Noord-Brabant, Utrecht, Limburg en de regio Rotterdam lopen voorop. De laatste jaren hebben we het over 800.000 tot 1 mln m² herontwikkeld logistiek en industrieel vastgoed per jaar.’
Buck Consultants International wijst er verder op dat de maatschappelijke opbrengsten groot zijn. Op deze bedrijventerreinen werken volgens de adviseur nu 14.000 mensen, hoefden er geen nieuwe locaties te worden ontwikkeld, zijn de gebouwen allemaal duurzaam en energie-efficiënt en is de ruimtelijke kwaliteit van de bedrijventerreinen toegenomen. Deze herontwikkelingen passen volledig in het beleid van het Rijk, provincies en gemeenten, maar zijn ook weer niet de oplossing voor álle ruimtezoekende bedrijven. ‘De relatief gemakkelijke herontwikkelingen zijn al gerealiseerd, dus het wordt vanaf nu lastiger en complexer. Bovendien is er volgens de Rijksoverheid tot 2030 jaarlijks nog vraag naar 700 ha bedrijventerrein, waarvoor ook zeker volledig nieuwe bedrijventerreinen nodig zijn.’
Leidraad
Tegelijkertijd met het onderzoek is een ‘Leidraad Herontwikkeling Bestaande Bedrijfslocaties’ gepresenteerd. Deze leidraad biedt volgens Buck Consultants concrete handvatten om als lokale overheid aan de slag te gaan met herontwikkeling in goede dialoog met de markt. Senior adviseur Jordi Hubers: ‘Het is een richtlijn en dient als houvast en ondersteuning in beleidsvorming en uitvoering van herontwikkeling. De focus van de leidraad ligt op grotere, integrale herontwikkelingsinitiatieven met bredere gevolgen voor de (in)directe omgeving en substantiële verduurzamingsmogelijkheden.’
Problemen & Oplossingen
Herontwikkeling gaat niet vanzelf, maar is een dynamisch en complex proces, waarvoor in de praktijk hardnekkige barrières moeten worden weggenomen. Denk aan het verwijderen van (zwaar) vervuilde bodems, het slopen van verouderd vastgoed, aanpassen van gedateerde planregels en het aanvragen van diverse vergunningen voor het nieuwe of te revitaliseren gebouw c.q. bedrijfskavel. ‘Dat vraagt om een goede samenwerking tussen de betreffende gemeente en de initiatiefnemer.’
In totaal zijn 22 belangrijke uitdagingen in kaart gebracht en hiervoor zijn oplossingsrichtingen uitgewerkt. Het gaat volgens Hubers onder meer over het nemen van passende maatregelen voor de inpassing van bedrijfsgebouwen, het stellen van reële eisen aan het duurzaam en circulair bouwen, het toepassen van maatregelen voor duurzame energie en klimaatadaptie. Ook komt een effectieve manier van organiseren door een gemeente aan de orde: hoe kan goed gecommuniceerd worden met de initiatiefnemer en hoe kan participatie het beste worden vormgegeven.
Aan het bovenstaande onderzoeksrapport/de leidraad werkten de volgende vastgoedpartijen mee: Borghese Logistics, DHG, Garbe, Heembouw, HVBM Vastgoed, Intospace, Logistics Capital Partners, MG Real Estate, Montea, Next Level, Panattoni, Pro-Delta, Prologis, VolkerWessels Logistics Development en WDP.
