Bewoners van wijken waar klimaatrisico’s als overstromingen en funderingsproblemen aanzienlijk zijn, kunnen voor hoge kosten komen te staan. De lasten van klimaatschade drukken onevenredig zwaar op huizenkopers en voor huizenbezitters in deze wijken dreigen onderwaarde en restschuld.
Dat concludeert ABN Amro in de studie ‘Stapeling klimaatrisico’s en financiële draagkracht op de woningmarkt’. In het rapport wordt voor het eerst inzichtelijk gemaakt op welke locaties in Nederland klimaatrisico’s zich opstapelen en waar de financiële kwetsbaarheid van bewoners hoog is. Uit het onderzoek blijkt dat 90 kwetsbare wijken met twee of meer risico’s kampen. Voor deze analyse zijn data van de Basisadministratie, het CBS, de Klimaateffectatlas en het Landelijk Informatiesysteem Water en Overstromingen gecombineerd.
Wijken die in de analyse als ‘klimaatkwetsbaar’ zijn aangemerkt, zijn gebieden waar de kans groot is dat bewoners klimaatrisico’s onvoldoende kunnen dragen. In zo’n wijk heeft meer dan 10% van de woningen een middel- of groot fysiek klimaatrisico (overstroming, fundering of verduurzaming), een gemiddelde WOZ-waarde lager dan € 350.000 en is het gemiddeld huishoudinkomen lager dan € 35.000.
Vooral in Noord- en West-Nederland
Zulke wijken bevinden zich veelal in steden en in het noorden en westen van Nederland. Hier zijn veel landelijke gebieden op veen- of kleigronden die bij langdurige droogte gemakkelijk uitdrogen. In het geval van overstromingen liggen de meest kwetsbare wijken langs de Maas. Daar liggen de WOZ-waarde en het gemiddeld inkomen lager dan in de rest van Nederland en is het percentage inwoners dat een eigen huis bezit relatief hoog.
Herstelfonds nodig
De overheid, eigenaren en financiële instellingen zouden samen prioriteit moeten geven aan klimaatkwetsbare wijken, te beginnen in de 19 wijken klimaatkwetsbare wijken waar meer dan 70% van de panden in particulier eigendom is, stelt ABN Amro. De gevolgen van klimaatverandering kunnen volgens de bank de waarde van panden op specifieke locaties geleidelijk doen afnemen. “Het geaggregeerde beeld van Nederland laat zien dat de problemen lang niet overal spelen, maar dat er wijken zijn waar de risico’s stapelen. Hier is maatwerk vereist - zoals een herstelfonds voor klimaatschade waarin ook de verduurzaming kan worden aangepakt”, zegt Bram Vendel, Econoom Woningmarkt bij ABN AMRO.
“Onze studie maakt voor het eerst inzichtelijk waar de meest klimaatkwetsbare wijken in Nederland liggen. Maar voor heel Nederland geldt dat fysieke klimaatrisico’s, in tegenstelling tot verduurzaming, nauwelijks een rol spelen bij de aankoop van een woning. Dit vertraagt het aanpassingsproces en het herstelvermogen om de schade te beperken. Het is daarom cruciaal om het bewustzijn van klimaatrisico's bij alle partijen te vergroten. Bijvoorbeeld door de draagkracht voor schadeherstel van kopers onderdeel te maken van het hypotheekgesprek.”
