Wie incasseert de waardesprong van grond bij bestemmingswijziging?

Gebiedsontwikkeling is nu vaak te traag en te duur, mede doordat de verwervingsprijs van ruwe bouwgrond aanzienlijk is gestegen

Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 4, 19 april 2024

Dat levert een belemmering op voor het actief grondbeleid van gemeenten en zorgt ervoor dat er maar beperkt financiële ruimte is voor kostenverhaal. Niek van der Heiden, Fred Hobma en Herman de Wolff laten zien hoe in het buitenland de waardesprong van grond soms (gedeeltelijk) tóch in publieke handen terecht kan komen.

De minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening heeft aangegeven onderzoek te laten verrichten naar het toevallen van de waardesprong van grond, als gevolg van publieke besluiten, aan publieke doelen. In sommige andere landen wordt dit al op verschillende wijzen gedaan. Zo zet Wenen grootschalig actief grondbeleid in en bestaan in Frankrijk en Zwitserland planbatenheffingen. Een planbatenheffing leidt tot allerlei vragen, zoals: op welke vermogensbestanddelen heeft de belasting betrekking, op welk moment wordt de belasting geheven, welke belastingtarieven bestaan er?

Om de verdere discussie over het toevallen van de waardesprong goed te kunnen voeren, is volgens Van der Heiden, Hobma en De Wolff het verkrijgen van beter feitelijk inzicht in modellen van planbatenheffing wenselijk. Daarbij moet naar hun idee het gehele belastingstelsel worden betrokken, dus inclusief onder meer overdrachtsbelasting, de vermogensrendementsheffing, de onroerende zaakbelasting en vennootschapsbelasting.

Het hele artikel ‘Toevallen van de waardesprong van grond bij bestemmingswijziging’ van Herman de Wolff (TU Delft), Fred Hobma (TU Delft) en Niek van der Heiden (ministerie van BZK) is te vinden op www.gebiedsontwikkeling.nu/artikelen