Het vastgoed is niet extra getroffen door de tweede golf van het coronavirus, blijkt uit de voorlopige cijfers van de Nationale Vastgoedbarometer
Door Wabe van Enk
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 10, 23 oktober 2020
PropertyNL heeft voor de vierde keer tijdens de coronacrisis de Nationale Vastgoedbarometer uitgevoerd onder vastgoedprofessionals (overheden, beleggers, ontwikkelaars, corporaties en vastgoedadviseurs). PropertyEU deed hetzelfde in Europa. Bijna de helft van de respondenten verwacht na de strengere maatregelen die minister president Rutte heeft getroffen geen extra omzetverlies. Een derde verwacht een extra omzetverlies van 0–20%.
Dealflow
De gevolgen van de crisis verschillen sterk per segment in het vastgoed. De gevolgen voor de dealflow zijn gering op de deelmarkten woningen en logistiek, waar respectievelijk 81% en 72% van de respondenten meent dat de dealflow gelijk is aan die van vorig jaar.
Over retail zijn de meningen het meest verdeeld. Er is een groep van 18% die evenveel deals ziet en er is een groep van 18% die een enorme teruggang (60–80% minder deals) signaleert. Een nog kleiner deel (16%) ervaart dat de hele markt voor retail praktisch is stilgevallen (80–100% minder deals). Voor hotels en horeca meent 22% dat de markt voor aan- en verkoop praktisch is stilgevallen (80–100% minder deals).
Waarderingen
Op het gebied van waarderingen lopen de meningen sterk uiteen. Voor de retail houdt de grootste groep rekening met een afwaardering van 10–20% (27%), gevolgd door een groep van 25% die pessimistischer is en rekening houdt met een afwaardering van 20–30%. De derde groep van 22% ziet een beperkte daling voor de retail van 0–10%.
Voor logistiek verwacht de meerderheid (56%) dat de waarde dit jaar kan stijgen met 0–10%. Een kleinere groep (22%) vreest voor een afwaardering van 0–20%. Een nog kleinere groep – een op de tien respondenten – voorziet een behoorlijke waardestijging van 10–20% in de logistiek.
Over bedrijfsruimten zijn de respondenten het meest eensgezind: bijna 80% van de respondenten verwacht een stijging van 0–10% of een daling van 0–10%. De groep die daling voorspelt, is met 40% iets groter dan de groep die een stijging verwacht.
Voor de kantorensector verwachten de meeste respondenten (46%) een gematigde daling van de waarde van 10–20%. Een groep van 25% is pessimistischer en verwacht een daling van de kantoorprijzen van 10–20%.
Thuiswerken
Er is een tweedeling in het vastgoed waarneembaar over thuiswerken. Bijna de helft van de organisaties (47%) werkt bijna volledig thuis. Daarentegen meldt een kwart van de respondenten dat bijna niemand thuis werkt. Voor de periode na corona verwacht meer dan de helft dat bijna iedereen weer naar kantoor komt.
Er zijn wel effecten te verwachten op de toekomstige vraag naar kantoorruimte. Bijna 60% verwacht dat er 10–20% minder m² kantoorruimte nodig zal zijn.
Duurzaamheid
De meeste respondenten (41%) verwachten niet dat door corona de aandacht voor duurzaamheid verslapt, maar 30% denkt wel dat de aandacht voor duurzaamheid zal verminderen.
