ING Economisch Bureau verwacht 53.000 nieuwe woningen in 2017. Als het aantal bouwvergunningen niet stijgt, zet dit daarna een rem op de nieuwbouw.
Dit blijkt uit een recente publicatie van het onderzoeksbureau van ING. De nieuwbouwverkopen van woningen groeiden in 2016 nog licht. Minder bouwvergunningen waardoor het aanbod beperkt is zijn hier debet aan. Eind 2016 lijkt de verlening van bouwvergunningen wel weer aan te trekken.
De orderboeken van woningbouwers stegen in oktober 2016 verder tot 9,4 maanden werk. De werkvoorraad is hiermee op het niveau van de zomer van 2008. Hierbij moet rekening gehouden worden dat de bouwcapaciteit de afgelopen jaren door faillissementen en bedrijfssaneringen flink daalde. Er zijn hierdoor minder bouwbedrijven, die stuk voor stuk ook nog eens minder capaciteit hebben. De orderboeken stromen daardoor sneller vol.
Opleving bouwvergunningen na krimp
Punt van risico voor verdere groei van de woningbouwproductie is dat het aantal afgegeven woningbouwvergunningen op een relatief laag niveau blijft. Na een dieptepunt van 26.000 vergunningen in 2013 steeg het aantal afgegeven vergunningen naar 53.500 in 2015. Voor 2016 lijken we uit te komen op ruim 48.000 bouwvergunningen. In september en oktober 2016 nam het aantal afgegeven vergunningen wel weer flink toe en lag ruim de helft hoger dan in dezelfde maand een jaar eerder. In september werden er vooral in Amsterdam, Groningen en Apeldoorn meer vergunningen verleend, in oktober waren dat er vooral meer in Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Het is nog onduidelijk of het om een tijdelijke opleving gaat of deze meer structureel van aard is.
Stabiele verkoop nieuwbouw
Het aantal verkochte nieuwbouwwoningen is sinds halverwege 2015 redelijk stabiel met circa 2.600 woningen per maand. Verkopen van bestaande woningen namen in deze periode wel flink toe. Zo werden er in oktober 2016 ruim twintig procent meer bestaande woningen verkocht dan een jaar eerder. De lage verkoop van nieuwbouw lijkt vooral aan het beperkte aanbod te liggen door het lage aantal bouwvergunningen.
Weinig bouwlocaties
Er zijn verschillende redenen voor de beperkte afgifte van de bouwvergunningen. De markt trekt zo hard aan dat er een tekort is aan bouwlocaties en gemeenten en ontwikkelaars een tekort aan ontwikkelcapaciteit hebben. Ook wordt meer ingezet op kleinere projecten. Het opstarten van veel kleine projecten kost meer tijd dan één groot project. Daarnaast ontwikkelen vooral ook woningcorporaties minder woningen. In 2010 waren corporaties nog verantwoordelijk voor 30% van de nieuwbouw. In 2016 is dit gedaald tot 10%. De verhuurderheffing en het feit dat corporaties niet zomaar meer mogen bouwen in de vrije sector zijn hier debet aan.
Toename vergunningen nodig voor doorgroei nieuwbouw
Nieuwbouwwoningen worden anderhalf à twee jaar na het vergeven van de vergunning afgebouwd. In 2017 verwachten we hierdoor nog een stijging van de gerealiseerde woningen tot 53.000 (in 2016: 51.000). Als het aantal bouwvergunningen niet stijgt, zet dit daarna een rem op de nieuwbouw. In november 2016 heeft het kabinet echter de ambitie uitgesproken om aan een vervangings- en uitbreidingsopgave van wel één miljoen woningen te kunnen voldoen. Hiervoor is verder groei wel nodig.
Gerelateerde artikelen:
