Laatst begon een taxichauffeur over beleggen in vastgoed. Dat is schokkend, want volgens de aloude beleggerswijsheid moet men alles verkopen wat taxichauffeurs adviseren.
Door Wabe van Enk
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 10, 27 oktober 2017
Met deze kennis hebben beleggers miljarden verdiend door tijdig aandelen, goud en bitcoins te dumpen.
Op zich heeft de chauffeur gelijk: vastgoed is booming. Uit het onderzoek naar alle typen Nederlandse beleggers (pensioenfondsen, verzekeraars, fondsen, asset managers en private beleggers blijkt dat er in één jaar € 28 mrd aan vastgoed is bijgekomen. Voor de nuances, zoals dubbeltellingen bij partijen, verschillen tussen waardeveranderingen en uitbreidingen verwijzen we naar het binnenwerk van deze editie, voor nu telt bijna € 500 mrd aan vastgoed voor een betrekkelijk klein landje.
Dit vastgoed ligt overwegend niet in Nederland, want Nederlandse beleggers zijn meesters in wereldwijde spreiding. Het is zelfs zo dat buitenlanders eerder de mogelijkheden in Nederland zien. Daarom heeft Nederland niet te klagen over een tekort aan belangstelling. In de eerste drie kwartalen werd volgens PropertyNL Research € 12 mrd vastgoed gekocht, een stijging van 60% vergeleken met vorig jaar.
De miljardendans blijkt ook bij de bedrijven. Vastgoedadviseur CBRE passeerde in Europa tijdens de afgelopen Expo-week meer dan € 4 mrd aan deals, waaronder de Liv-portefeuille in Nederland.
Beleggers zien de risico’s met de nieuwe kabinetten Rutte, Macron en Merkel afnemen en schatten vastgoed gunstiger in dan de torenhoge aandelenprijzen en de dubieuze obligaties. Daarbij vergeleken zijn de risico’s van vastgoed ogenschijnlijk overzichtelijk: de verhuurkansen voor wonen, werken en zelfs winkelen nemen weer toe.
Als er zoveel partijen zijn die kansen zien, ligt een nieuwe crisis op de loer. Partijen die vroeger alleen triple-A kochten, wijken af naar de periferie of kiezen voor nieuwe vastgoedcategorieën waarvan ze minder verstand van hebben, zoals logistiek, hotellerie of leisure.
In Nederland zit wel één rem op de markt. Dat is de financieringsmarkt. De markt is gekrompen door het wegvallen van SNS Property Finance en FGH Bank. De overgebleven ING REF, Rabo REF en ABN Amro REF voeren een selectief beleid gericht op duurzame gebouwen. Zij zijn bij lange na niet meer in staat om de hele markt te bedienen. De vraag is nu of buitenlandse banken, geholpen door intermediairs, makkelijk de gaten kunnen vullen, en hoe gecontroleerd dat proces verloopt. Maar los van die angst: de taxichauffeur kan wel in het vastgoed willen, maar dat betekent niet dat hij dat kan, door gebrek aan financieringsmogelijkheden. Dat is toch een hele geruststelling.
