De gemeente Utrecht en de woningcorporaties Woonin, Portaal, Bo-Ex, Cazas, SSH en Habion hebben het Utrechts Volkshuisvestelijk Akkoord getekend, waarmee ze de bouw van 11.000 sociale huurwoningen willen versnellen.
'Een nieuwe stap van woningmarkt naar volkshuisvesting', noemt de gemeente het. Kern van het akkoord is dat het aantal sociale huurwoningen elk jaar toeneemt en dat onder de streep de corporaties gezamenlijk dus méér woningen realiseren dan dat er uit de sociale sector verdwijnen. Om ervoor te zorgen dat dat lukt, zijn in het akkoord ook afspraken gemaakt die moeten leiden tot een versnelling van de planvorming en het bouwtempo. Ook wordt het gemakkelijker om de bestaande woonruimte beter te gebruiken, bijvoorbeeld door een extra verdieping op een gebouw te zetten.
Wethouder De Vries (Wonen): 'Wonen is een fundamenteel recht; het is onze taak om daarvoor te zorgen. Het is belangrijk dat corporaties in positie worden gebracht om meer betaalbare woonruimte te realiseren. In Utrecht zeggen we: sociale huur = corporatie. Dit alles bij elkaar heeft geleid tot het Volkshuisvestelijk Akkoord.
Maximum aan te verkopen sociale huur
Gemeente en corporaties kwamen eerder tot de afspraak dat er tot 2030 zo'n 11.000 sociale huurwoningen moeten worden gerealiseerd. 'Zowel de gemeente als de corporaties beseffen dat, als er geen andere financiële tegemoetkomingen zijn, de corporaties huurwoningen zullen moeten verkopen om te zorgen voor voldoende inkomsten om die nieuwe woningen te kunnen bouwen.' Daarom is eerder dit jaar in het beleid vastgelegd dat er afspraken worden gemaakt over de nettogroei van de sociale voorraad. Ieder jaar stellen de gemeente en corporaties een maximaal aantal te verkopen woningen vast. 'Om ervoor te zorgen dat wijken hun karakter behouden, is het uitgangspunt dat in wijken met weinig sociale huurwoningen – minder dan 35% van alle woningen – het verkopen en liberaliseren van sociale huurwoningen zoveel mogelijk wordt beperkt.'
Utrechtse Aanpak
Om daarnaast het bouwtempo te versnellen, wordt voortgebouwd op de 'Utrechtse Aanpak'. 'Dit betekent dat eerder in het planproces knopen worden doorgehakt over de haalbaarheid van beleidsambities. Ook is afgesproken om sneller knopen door te hakken en sneller te escaleren als een project vertraging oploopt.' Verder worden stappen in het bouwproces zo veel mogelijk tegelijkertijd gezet. 'Ook komen er gestandaardiseerde contracten tussen de gemeente en corporaties over bijvoorbeeld de financiën en planologische kaders, zodat daar niet steeds opnieuw over moet worden onderhandeld.'
Fast track
Nieuw in de afspraken is de fast track: een experimentele aanpak om projecten gericht te kunnen versnellen. 'Zo kan een corporatie een architect selecteren voor het maken van een ontwerp nog voordat alle afspraken met de gemeente zijn afgerond, of de gemeente kan projecten intern versneld behandelen.' Parallel plannen wordt ingezet bij het project Valck in Papendorp: de gemeente en corporatie Woonin nemen allebei ontwikkelrisico's door vooruitlopend op definitieve afronding van de ene processtap al te starten met de volgende stap in de uitwerking. 'Daarnaast is het project in samenstelling gewijzigd, van gemengd eigendom (met de corporatie als onderdeel van een grotere ontwikkeling), naar 100% corporatie. Dit vereenvoudigt het project in voorbereiding en uitvoering.'
