Steeds vaker worden onderhoud, beheer en management van commercieel vastgoed via integrale facility management (IFM) concepten aangeboden. PropertyNL brengt een top-10 van dienstverleners die zich op het gebied van integraal facility management bezighouden. Wat zijn hun activiteiten, wat zijn hun plannen en wat vinden ze kenmerkend aan zichzelf. door Connie Wiering Gepubliceerd in PropertyNLMagazine nr. 2 - 31 januari 2008
Steeds vaker worden onderhoud, beheer en management
van commercieel vastgoed via integrale facility
management (IFM) concepten aangeboden. PropertyNL
brengt een top-10 van dienstverleners die zich
op het gebied van integraal facility management bezighouden. Wat zijn hun activiteiten,
wat zijn hun plannen en wat vinden ze kenmerkend aan zichzelf.
door Connie Wiering
Gepubliceerd in PropertyNLMagazine nr. 2 - 31 januari 2008
De markt van integrale uitbesteding van facilitaire diensten
groeit snel. Zo berekende advies- en onderzoeksbureau
Significant op basis van gegevens van een aantal
grote IFM-bedrijven dat de groei zo’n twee jaar geleden
met bijna 50 procent in absolute omzet was toegenomen
in een jaar; 56 procent in termen van te managen vierkante
meter vloeroppervlakte; en 59 procent in termen
van aantal te faciliteren medewerkers. Die trend van integrale
uitbesteding van facilitaire diensten en facilitair management
en vastgoed zal zich nog doorzetten. Immers,
diensten uitbesteden levert voordelen op: kostenreductie,
flexibiliteit, kwaliteit, focus op de core business, continuïteit
en toegang tot kennis. Op deze en volgende pagina’s
10 bedrijven die zich in dit marktsegment specialiseren.
1 Arcadis Aqumen FM
Arnhem
Historie: Arcadis Aqumen is een joint venture tussen Arcadis en
het Britse Carillion. Sinds de oprichting in 2002 is integraal facility
management de kernactiviteit van Arcadis Aqumen. Integrated
Facility Management/ single services: Total facility management
in de vorm van een managementtool die kosten, service levels en
projecten beheerst. Arcadis Aqumen werkt met een selectie van leveranciers
waarbij gestreefd wordt de beste prijs/kwaliteitverhouding
uit de markt te halen. Arcadis Aqumen kan voor klanten ook
het technisch en administratief beheer van hun onroerend goed
verzorgen. Belangrijkste klanten/ cases: Philips, DSM, SABIC,
NXP. Verwachtingen en plannen in 2008: In 2008 zal Arcadis
Aqumen actief zijn in België en Duitsland. Verder zal worden geïnvesteerd
in ondersteunende technologie. Aantal medewerkers:
In Nederland 300 medewerkers, wereldwijd 1600 (facility management).
De uitvoering wordt verricht door toeleveranciers. Jaaromzet:
Arcadis Aqumen publiceert geen afzonderlijke cijfers. De omzet
is geconsolideerd in de jaarcijfers van haar aandeelhouders.
De omzet van Arcadis is € 1,5 mrd, van Carillion € 6 mrd per jaar.
Kenmerkend voor Arcadis Aqumen: ‘Bij nagenoeg alle contracten
worden integraal alle activiteiten en personeel van deopdrachtgever overgenomen.
Door in combinatie met Arcadis
diensten te leveren voor de gehele levenscyclus wordt de
klant in staat gesteld om duurzaam bouwen te koppelen aan
duurzaam beheer en daarmee een duurzame ketenoplossing
te bieden.’
2 Johnson Controls
Schiphol-Rijk
Historie: Johnson Controls is al meer dan 30 jaar in Nederland
actief waarbij IFM-activiteiten in 1996 zijn gestart met de toekenning
van het IBM-contract. Hierbij zijn 50 IBM werknemers overgegaan
van IBM naar Johnson Controls. Integrated Facility Management/
single services: Als Global WorkPlace Solutions biedt
Johnson Controls acht diensten aan, waaronder integraal facility
management. Real Estate: Johnson Controls biedt geïntegreerde
diensten aan voor Corporate Real Estate, waarbij eerst een duidelijke
vastgoedstrategie wordt opgesteld, die aansluit bij de bedrijfsdoelstellingen.
Projecten: Ontwerp- en projectmanagement
bij zowel nieuwbouw als renovatie, kantoorinrichting, herhuisvesting
en complete verhuizingen. Facilities: Johnson Controls ontwerpt, verzorgt en levert alle facilitaire diensten die nodig zijn
om een organisatie operationeel te houden, ook op het gebied
van energiemanagement. Belangrijkste klanten/ cases: Een goed
voorbeeld van een IFM-formule is Agilent waar Johnson Controls
alle bovengenoemde disciplines uitvoert. Grootste klanten in Nederland
zijn IBM, Cisco, Deloitte, KFN en Shell. Verwachtingen
en plannen in 2008: De vraag naar vierkante meters en de hieraan
gekoppelde behoefte aan dienstverlening versmelten tot één
geheel, namelijk de vraag naar de zogenaamde full-serviced werkplekken.
Johnson Controls biedt deze vorm van dienstverlening al
geruime tijd waardoor het bedrijf direct vorm kan geven aan de
vraag die momenteel wordt gesteld door IT-bedrijven, financiële
instellingen, Telecom-bedrijven en de Petrochemische industrie.
Aantal medewerkers: 600 in Nederland en 140.000 wereldwijd.
Jaaromzet: € 140 mln in Nederland, € 33 mrd wereldwijd.
Kenmerkend voor Johnson Controls: ‘Johnson streeft
naar een prettige, veilige en duurzame omgeving voor
haar klanten.’
3 Facilicom Services Group
Schiedam
Historie: De divisie Facilicom Facility Solutions heeft als kernactiviteit
het integraal Facility Management en bestaat sinds 1996.
IFM/ single services: Facilicom Facility Solutions is gespecialiseerd
in integrale facilitaire dienstverlening en het management
daarvan. Ons dienstenaanbod bestaat uit maincontracting, multiservices,
facility estate management, consultancy, interim- en
projectmanagement. Het dienstenpakket bestaat uit: bouw en
onderhoud, schoonmaak, beveiliging, catering en bijzondere
personeelprojecten, projectmanagement en consultancy en integrated
facility services De dienstverlening biedt vele varianten:
multi services, maincontracting facility estate management en
interimoplossingen. Belangrijkste klanten/ cases: Op diverse
vooraanstaande projecten is het integrale facilitymanagement
doorgevoerd bijvoorbeeld Prinsenhof Den Haag en WTC Schiphol
Airport. Andere grote klanten zijn onder andere Schiphol Real
Estate, KFN, BPF Bouwinvest, Schilt Holland Fonds. Plannen en
verwachtingen in 2008: Facilicom is resultaatgericht en heeft zich
afgelopen jaren sterk ontwikkeld. Streven is op maat maken van
dienstverlening. Verder heeft het hoofdkantoor van Facilicom Services
Group in januari een EPA A++ rating gekregen. EPA (Energie
Prestatie Advies) is een reken- en adviesmethodiek die gericht is
op een verbeterde energie-efficiency voor bestaande utiliteitsgebouwen.
Aantal medewerkers: 28.000 medewerkers (internationaal)
Jaaromzet: € 900 mln per jaar.
Kenmerkend voor Facilicom Facility Solutions: ‘Facilicom
kenmerkt zich door een zeer resultaatgerichte bedrijfsvoering
en een “hands-on” mentaliteit waarbij de kwaliteit voor
onze klanten uiteraard centraal staat.’
4 Heijmans Servicebouw/ Burgers Ergon Service en Onderhoud
Eindhoven
Historie: De strategie om Heijmans te positioneren als een fullservice
onderneming werd in 2004 ingezet. Het uitbreiden van het
dienstenpakket van Heijmans is een direct afgeleide hiervan. IFM/
single services: De zorg voor een gebouw stopt niet bij het leggen
van de laatste steen. Heijmans Servicebouw/Burgers Ergon
Service en Onderhoud streeft vanaf de oplevering naar optimaal,
integraal onderhoud met minimale overlast voor gebruikers.
Het aanbod varieert van kleine verbouwingen en renovaties tot
onderhoud op afroep of via contract en met name meerjarencontracten,
waarin het totaal aan onderhoud en service voor het
(installatie)technisch in standhouden van het gebouw. Klanten/
cases: Belangrijke relaties zijn onder meer KPN, TNT, Organon,
Philips, Wegener, Sociale Verzekeringsbank en Rijksgebouwendienst.
Belangrijke case: PPS Ministerie van Financiën in Den
Haag. Plannen en verwachtingen in 2008: De ontwikkelingen zijn
met name gericht op het integraal aanbieden van bouwkundige
en technische diensten; groei in risicodragend integrale aanbiedingen
(ontwerp, bouw en meerjarige exploitatie); advisering en
uitvoering van energiebeperkende maatregelen. Verder is een aanvang
gemaakt om voor alle disciplines een algemene servicedesk
samen te stellen. Aantal medewerkers: Heijmans: ca.11.000;
Burgers Ergon: 1450. Jaaromzet: Heijmans: gezamenlijke omzet
bijna € 3 mrd; Burgers Ergon € 250 mln.
Kenmerkend voor Heijmans Servicebouw/ Burgers Ergon:
‘Vanuit een centraal kenniscentrum worden innovatieve
oplossingen ontwikkeld. Aanvullende diensten zoals energiebeheersing
en monitoring, legionellabeheersplannen,
verbeterplannen brandveiligheid en meerjarenonderhoudsplannen hebben daar hun oorsprong. Service en onderhoud
zijn continu processen; van preventieve onderhoudswerken
tot integrale planvorming. Naar behoefte koppelt Heijmans
bouw- en installatiedivisie aan elkaar.’
5 IS Facility Services
Utrecht
Historie: In 1901 werd in Kopenhagen een klein beveiligingsbedrijf
opgericht, de basis van de ISS Group. In 1934 volgde de
oprichting van een schoonmaakbedrijf als onafhankelijke dochteronderneming
van het beveiligingsbedrijf. In 1946 startte ISS
in Zweden, in 1973 volgde Nederland. Integrated Facility Management/
single services: ISS biedt een breed pakket van facilitaire
diensten aan, uiteenlopend van op zichzelf staande diensten
– zoals catering, schoonmaak, contact centers, beveiliging, ongediertebestrijding
en groenvoorziening – tot een Integrated Facility
Services (IFS) concept, waarin alle facilitaire diensten worden geïntegreerd.
Hierbij verzorgt ISS ook de HRM- en administratieve
processen. Binnen het brede scala aan facilitaire diensten, heeft u
één aanspreekpunt: de on-site manager van ISS Integrated Facility
Services die ter plekke als coördinator fungeert. Belangrijkste
klanten/ cases: Voorbeeld van een goede IFM-formule is Delta
Lloyd Groep. Verwachtingen en plannen in 2008: In de markt signaleert
ISS Integrated Facility Services een toenemende vraag naar
facilitaire dienstverleners die de facilitaire planvorming, - uitvoering
en - resultaatverantwoordelijkheid verbinden in één business
model. Het integrated facility service concept is en wordt verder
ingericht om deze verbindingen integraal aan te kunnen bieden
aan haar opdrachtgevers. Dit integrale business model is in 2008
zeer zeker vernieuwend in aanpak en aanbod. Aantal medewerkers:
Nederland: 21.000 medewerkers (2006) Jaaromzet: Nederland:
€ 466 mln (2006).
Kenmerkend voor ISS Facility Services: ‘Eerlijkheid, ondernemerschap,
verantwoordelijkheid en kwaliteit.’
6 Sodexho Altys
Schiphol-Oost, Capelle a/d IJssel
Historie: Sodexho Altys startte in 2001 en maakt deel uit van
Sodexho Nederland. De organieke groei in de eerste jaren werd
versneld na de recente overname van KLM facility services en het
contract met Shell. Sodexho Nederland is sinds 1995 onderdeel
van de van oorsprong Franse Sodexho Alliance. IFM/ single services:
Sodexho Altys biedt services en techniek & onderhoud aan als
integrated facility management dat diensten omvat die te maken
hebben met huisvesting, werkplek, gebouwen en ondersteunende
diensten. De markt van uitbesteden van facilitaire diensten is nog
jong en de mogelijkheden zijn groot, aldus Sodexho Altys. Van belang
is in welke mate uitbesteding plaatsvindt: integraal, gesplitst
in services en techniek of als ingroeimodel. Het contract met KLM
bestaat uit een integraal aanbod met de juiste mix tussen regie
en self-supporting. Projecten, techniek en beheer zijn belegd bij
één partij. Belangrijkste klanten/ cases: KLM en Shell. Verwachtingen
en plannen in 2008: Sodexho verwacht komend jaar veel
van het online datawarehouse systeem met benefit tracking. Dit
is een klantportal waar de gerealiseerde besparingen per product
en dienst direct kunnen worden gevolgd. Aantal medewerkers:
Sodexho Alliance is een beursgenoteerde onderneming en heeft
wereldwijd ruim 342.000 medewerkers in dienst. Jaaromzet: Wereldwijde
omzet van € 13,4 mrd.
Kenmerkend voor Sodexho Altys: ‘Het zorgvuldig proces van
overname van personeel, kostenbesparingen en de garantie
alsook verbetering van het dienstenniveau.’
7 Dalkia
Nieuwegein
Historie: Dalkia werd opgericht in 1960. Van oorsprong is Dalkia
een technisch beheerder waaraan andere facilitaire diensten
zijn toegevoegd. De twee hoofdaandeelhouders van Dalkia zijn
Veolia Environnement en het Franse energiebedrijf EDF. Dalkia
bestaat uit de drie divisies gebouwenbeheer, industriediensten en
installatietechniek. IFM/ single services: Dalkia biedt haar klanten
diensten aan die niet rechtstreeks met hun kernactiviteit verbonden
zijn. Dalkia Gebouwenbeheer is actief als technisch beheerder
van niet productiegebonden gebouwtechnische installaties
in alle sectoren. Het beheer omvat de werktuigbouwkundige en
de elektrotechnische tak van de diverse installatieonderdelen, alsook
beveiligingsdiensten en afstandsbeheer en verlichting. Dalkia
/ DBU Utiliteit en Installatietechniek zijn actief op de markt van
nieuwbouw en renovatieprojecten aangaande werktuigbouwkundige
en elektrotechnische installaties en bouwkundige relocatieactiviteiten
in het kader van interne verhuizingen. Belangrijkste
klanten/ cases: EDS Nederland, TNO, KLM, Martinair, VROM,
Fortis, ABN-Amro. Plannen en verwachtingen in 2008: Assemblage,
voorraadbeheer, logistiek en inkoop worden opgenomen
in overeenkomsten voor facilitair beheer. Maincontract zal plaats
maken voor ISP contract (Integrated Service Provider). Meer aandacht
voor servicedesk en gegevensbank. Aantal medewerkers:
329. Jaaromzet: Geconsolideerde omzet 2006: € 44,9 mln.
Kenmerkend voor Dalkia: ‘De dienstverlening is toegespitst
op zowel turn-key projecten, renovaties en complexe maatwerkoplossingen.’
8 Prisma Facility Management
Capelle a/d IJssel
Historie: Prisma, dochteronderneming van Vebego International,
is sinds 1990 actief op het gebied van Integrated Facility Management.
IFM/ single services: Met Integrated Facility Management
speelt Prisma in op de wens van een onderneming om zich volledig
op haar core business te focussen. Maincontracting vormt
hier de kern van. Het volledig facilitaire proces wordt op maat
ingericht, geborgd en beheerd. De daadwerkelijke uitvoering
van faciliteiten brengt Prisma onder bij geselecteerde bedrijven.
Prisma coördineert op locatie alle facilitaire activiteiten. Daarnaast
adviseert Prisma bij het efficiënt en toekomstgericht inrichten van
de facilitaire organisatie en faciliteiten. Belangrijkste klanten/
cases: World Trade Center te Amsterdam en Domus Medica te
Utrecht. Plannen en verwachtingen in 2008: Prisma kiest voor
het specifieke dienstverleningsconcept waarbij wensen van de
klant worden verwerkt in een individueel plan van aanpak. Om
kwaliteitsbeleving te managen heeft Prisma Facility Management
servicestandaarden ontwikkeld. Naast de operationele aspecten
worden ook deze zogenoemde gevoelsaspecten van de klant
verfijnd en doorvertaald naar leveranciers. Aantal medewerkers:
Prisma heeft 70 medewerkers in dienst. Het aantal medewerkers
van Vebego bedraagt in totaal 36.000 medewerkers. Jaaromzet:
Geen opgave. Vebego International: € 615 mln
Kenmerkend voor Prisma: ‘De basisfilosofie is het vermogen
de mens functionerend in of bij het gebouw te dienen. De
beleving en waardevermeerdering staan hier binnen centraal.
Dit alles wordt voor de klant uitgewerkt in een individueel
plan van aanpak. Voor de één betekent dit extra aandacht
voor veiligheid; voor de ander is dat persoonlijke aandacht
of gastvrijheid.’
9 PCH Facility Management
Arnhem, Almelo
Historie: Sinds 1996 is PCH actief op het gebied van park- en
facility management en heeft bij diverse organisaties integrale facilitaire
dienstverlening geïmplementeerd en georganiseerd. PCH
Facility Management maakt deel uit van de PCH Dienstengroep
dat onderdeel is van bouwconcern VolkerWessels. IFM/ single
services: PCH Dienstengroep is ontstaan vanuit de visie om een
totaalpakket van diensten aan te bieden die de totale levenscyclus
beslaat voor wat betreft het beheer van de openbare ruimte.
PCH Facility Management legt zich zowel toe op integrale facilitaire
dienstverlening als advisering en inkoop van single services.
Kenmerkend voor PCH Facility Management: ‘De pragmatische
aanpak van de dienstverlening en de no-nonsense mentaliteit met
als credo: talent voor rendement. Belangrijkste klanten/cases: In
het afgelopen jaar heeft PCH FM veel ervaring opgedaan als deelnemer
binnen een aantal consortia bij aanbestedingen volgens
Publiek Private Samenwerking (PPS). PCH is lid van PPS Netwerk
Nederland.’ Plannen en verwachtingen in 2008: Naast verdere
uitbouw van de bestaande activiteiten zal PCH zich in 2008 verder
richten op de ontwikkelingen in de zorgmarkt, het beheer van
vastgoed op lange termijn door middel van resultaatgericht vastgoedonderhoud
en het participeren in DBFMO-contracten. Aantal
medewerkers: 30. Jaaromzet: ca. € 4 mln.
Kenmerkend voor PCH Facility Management: ‘De pragmatische
aanpak van de dienstverlening en de no-nonsense
mentaliteit met als credo: talent voor rendement.
Belangrijkste klanten/cases: In het afgelopen jaar heeft PCH
FM veel ervaring opgedaan als deelnemer binnen een aantal
consortia bij aanbestedingen volgens Publiek Private Samenwerking
(PPS). PCH is lid van PPS Netwerk Nederland.’
10 Balast Nedam Services
Nieuwegein
Historie: Ballast Nedam Services startte in 1974 als Vastgoedbeheer
en Facility Management. Oorspronkelijk voor eigen vastgoed
en bedrijfsonderdelen van Ballast Nedam, later ook voor externe
partijen. IFM/ single services: Total facility management: de combinatie
van vastgoedmanagement en facility management (operationeel-,
contract- en financieel-administratief management). De
activiteiten van Ballast Nedam Services sluiten aan op de strategie
van Ballast Nedam om een integraal pakket aan producten te
leveren in de totale waardeketen van projecten. Single services:
1. Advies en consultancy op het gebied van vastgoedbeheer en
facility management vanaf planfase projecten. 2. Gebouwinspecties
op basis van NEN 2767 en het opstellen van meerjarenonderhoudsplannen.
3. Advies met betrekking tot energieprestaties
en energiemanagement. Belangrijkste klanten/ cases: Voorbeeld
van een goed geïntegreerde IFM-formule is het FiftyTwoDegreesproject
in Nijmegen. Een andere bijzondere case is de gebruikersconsultancy
namens gebouweigenaren ten behoeve van een
spraakmakende kantoorontwikkeling in Rotterdam. Plannen en
verwachtingen in 2008: Toename van DBMO-projecten (Design,
Build, Maintain & Operate) zowel voor publieke als private markt.
Ballast Nedam zal zich in de komende jaren nadrukkelijk richten
op duurzame oplossingen ten behoeve van vastgoedbeheer en facility
management, waarbij energiemanagement een prominente
plaats zal innemen. Aantal medewerkers: 27. Jaaromzet: Geen
opgave. Ballast Nedam verstrekt geen omzetgegevens van
individuele business units.
Kenmerkend voor Ballast Nedam Services: ‘Innovatie en
duurzaamheid.’