Roos Aldershoff en Laura Lubbers brachten alle twaalf provinciehuizen van ons land in beeld. Het leverde niet alleen een overzicht op van verschillende bouwstijlen, maar ook van de interieurs en verborgen schatten.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 3, 24 maart 2023
Het zijn misschien wel de minst transparante bastions van ons democratische stelsel: de provinciehuizen. Niet bewust, want als bestuurslaag zijn de ambtenaren in provinciale hoofdsteden als Middelburg, Assen en Den Bosch best benaderbaar. Dat moet ook wel, want de provincies zijn de regisseur bij het invullen van ruimtelijke kwesties die het lokale overstijgen. Er moet het nodige afgestemd worden, over woningbouw en werkgelegenheid, over mobiliteit en natuurbehoud.
Bestuurders, lobbyisten en andere belanghebbenden weten de weg naar het provinciale bestuur dan ook goed te vinden, maar dat geldt niet voor de doorsnee burger. Anders dan een boze boer die zijn trekker tegen het provinciehuis wil parkeren heeft de gewone sterveling er niets te zoeken. Je hoeft er zelfs niet eens langs om je nieuwe rijbewijs of paspoort op te halen.
Scherp tijdsbeeld
‘Publiek besloten’ is dan ook de treffende titel die architectuur- en interieurfotograaf Roos Aldershoff (1962) meegaf aan haar fotoboek, waarvoor Laura Lubbers de tekst verzorgde. Voor het eerst zijn alle twaalf provinciehuizen van ons land in één uitgave in beeld gebracht. Het boek ontsluit voor het grote publiek waar de middelste bestuurslaag van ons land gehuisvest is en in welke omgeving de duizenden provinciale ambtenaren hun werk moeten doen.
Het levert een divers palet op aan foto’s, die niet alleen iets vertellen over het karakter van de provincie, maar de kijker ook een beeld geven van de architectuurgeschiedenis in het kantorensegment. Terwijl de provincie Zeeland gehuisvest is in een voormalige abdij uit de 18e eeuw, een rijksmonument, huizen de collega’s in de provincie Noord-Brabant in een brutalistische toren naar ontwerp van Huig Maaskant. Ook de interieurs van de vergaderzalen en andere werkplekken zijn door Aldershoff gevat in een scherp tijdsbeeld waarin de nieuwste interruptiemicrofoons en een statieportret van de koning vaak de grote gemene deler zijn.
Koffie en cake
Ook komen in ‘Publiek besloten’ medewerkers aan het woord voor wie het provinciehuis allang geen geheimen meer kent. Neem de kamerbewaarder van het Friese provinciehuis in Leeuwarden, niet echt een beroep dat snel naar voren zal komen bij de beroepskeuzetest op de middelbare school. Jacqueline Fahner houdt in die functie echter een oogje in het zeil op de kamers van Commissaris van de Koning Arno Brok en de gedeputeerden in Fryslân. Ze zag de luiken de afgelopen jaren opengaan. ‘Vroeger was het hier muisstil. Toen mochten alleen de commissaris en de gedeputeerden hier binnenkomen. Maar dat is veranderd, nu komt het hele provinciehuis hier af toe binnenvallen.’ Die gastvrijheid geldt zelfs voor boze boeren. ‘De boeren mogen zelfs binnenkomen in de hal, de koffie en cake staan klaar.’
Schatten
Het boek leverde ook een bijzonder inkijkje op in de schatten die de provinciehuizen verborgen houden. Zoals de uitgebreide collectie schilderijen van Henry Hope, die hangen in het buitenverblijf Welgelegen dat hij aan het eind van de achttiende eeuw liet bouwen. Daar komen al sinds mensenheugenis de provinciale bestuurders van Noord-Holland bijeen om ruimtelijke knopen door te hakken.
Over zo’n knoop gesproken; ook stikstofgezant Johan Remkes zetelde in zijn tijd als CdK van Noord-Holland in Welgelegen. Tijdens de renovatie in 2009 werd in een kast een kostuum voor de Commissaris der Koningin uit de twintigste eeuw gevonden. Dat pak paste Remkes echter niet.
Publiek besloten | Provinciehuizen in beeld
Uitgeverij W Books
Aantal pagina’s: 224
ISBN: 9789462585515
Jaar: 2023
Auteurs: Laura Lubbers, Roos Aldershoff
