Neprom: actiever grondbeleid en meer bouwlocaties moeten woningbouw versnellen

Neprom sluit zich aan bij het voornemen van minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) om het grondbeleid te moderniseren, zo laat de belangenvereniging van project- en gebiedsontwikkelaars in een persbericht weten.

De Jonge stuurde maandag een brief naar de Tweede Kamer waarin hij onder meer pleit voor snellere onteigeningsprocedures door gemeenten. Daarnaast wil hij bekijken of er extra belasting op de waardestijging van grond kan worden geheven. Grond is volgens de minister nu te duur en het duurt te lang voordat grond beschikbaar komt. Snellere procedures moeten bijdragen aan een versnelde woningbouw. 

Neprom ondersteunt naar eigen zeggen een snellere inzet van het grondbeleidsinstrumentarium om de gebiedsontwikkeling op termijn te versnellen. ‘Om op de korte termijn meer woningzoekenden onder dak te brengen moeten er voortvarend bouwlocaties worden aangewezen waar snel en goedkoop bouwen nú al mogelijk is’, aldus de belangenvereniging.

Actiever grondbeleid

Gemeenten actiever laten meedoen op de grondmarkt en het beleid actiever te voeren, zal volgens Neprom op de lange termijn bijdragen aan versneld bouwen. Maar daarvan mag niet verwacht worden dat het morgen al gaat helpen, stelt Jan Fokkema, directeur van Neprom. Hij vindt het huidige grondbeleidsinstrumentarium op zich niet slecht.

“Het moet alleen beter en actiever ingezet worden. Door de vastgoedcrisis van 2008 zijn veel gemeenten vervallen in facilitair grondbeleid, terwijl er momenteel behoefte is aan een veel actiever gemeentelijk opereren op de grondmarkt, waarin de gemeente het hele spectrum aan instrumenten inzet om plannen gerealiseerd te krijgen. Zelf grond aankopen kan daarbij horen.”

Neprom is positief gestemd over de grotere rol die hier ligt voor het Rijksvastgoedbedrijf in de vorm van financiering van gemeentelijke grondverwerving, maar sluit de aankoop van bouwgrond door ontwikkelaars -in overleg met gemeenten- niet uit als de afspraken die zij kunnen maken met grondeigenaars passender zijn.

Planbatenheffing

Neprom is niet over alle onderdelen van de plannen enthousiast. Eén van de genoemde punten in De Jonges brief is de planbatenheffing. Dergelijke maatregelen vereisen volgens Neprom eerst grondig onderzoek. Volgens Fokkema wordt het afromen van de waardestijging, als gevolg van een bestemmingswijziging, een ingewikkeld proces met weinig kans van slagen.

“Op die manier zal de woningbouw eerder vertragen dan versnellen. Gemeenten hebben met de nieuwe Omgevingswet al heel veel mogelijkheden om geld uit de grond te halen, met straks twee verschillende vormen van kostenverhaal, het wettelijke instrument van de financiële bijdrage en de vergaande bevoegdheid om de woningbouw te programmeren, zoals twee derde van de woningen onder de € 355.000 of onder € 1.000 huur per maand. Nog een extra belastingheffing als straf op bestemmingsverandering voegt financieel voor de gemeente niets toe en werkt vooral ontmoedigend.”