De tophuren in de Europese Central Business Districts (CBD) zijn met gemiddeld 7,4% gestegen sinds de uitbraak van Covid-19, stelt Savills op basis van recent onderzoek. In Amsterdam is de huurkloof relatief groot door de label-C-verplichting.
De stijging ligt ruim boven het gemiddelde van secundaire CBD gebieden, waar de met 1,1% omhoog ging. In Londen West End, Amsterdam en Parijs is de kloof tussen eersteklas en secundaire huurgroei het sterkst toegenomen, met respectievelijk 34%, 29% en 16%. Volgens de internationale vastgoedadviseur is het geen verrassing dat deze drie Europese steden vooroplopen, gezien de aankomende deadlines voor regelgeving.
De MEES-regelgeving (Minimum Energy Efficiency Standards) in het Verenigd Koninkrijk vereist dat bestaand commercieel vastgoed tegen 2027 een minimale EPC-rating van C en tegen 2030 van B moet hebben. Nog strengere regelgeving wordt geïmplementeerd in Nederland, waar sinds januari 2023 alle kantoorgebouwen een energielabel van C of hoger moeten hebben, met boetes voor niet-naleving. Vanaf 2030 wil de Nederlandse regering dit verhogen naar een A-label. Het Décret Tertiaire in Frankrijk is een bindende verordening die de vermindering van het energieverbruik in bestaande gebouwen voor tertiair gebruik vastlegt, met een doelstelling van ten minste 40% vermindering in 2030, 50% in 2040 en 60% in 2050.
Mike Barnes, associate director European Research bij Savills: “Tussen 2014 en 2020 volgden de huren van eersteklas en secundaire CBD-kantoren een redelijk vergelijkbaar pad. De pandemie en de wettelijke deadlines hebben echter de relatie tussen eersteklas en secundaire huurgroei verstoord, waarbij eerstgenoemde beter presteerde dan laatstgenoemde.”
Christina Sigliano, EMEA Head of Global Occupier Solutions bij Savills, voegt hieraan toe: "Aan de ene kant kiezen gebruikers voor groenere kantoorruimtes, zowel om talent aan te trekken en te behouden tegenover concurrenten uit de sector te midden van recordlage werkloosheidscijfers. Meer recent kiezen grotere, beursgenoteerde bedrijven echter voor groenere voorraden om hun CO2-uitstoot te verminderen. Gezien het verband tussen de strengere EPC-regelgeving en het toenemende verschil tussen de huurgroei van eersteklas en secundaire CBD's, verwachten we dat de andere Europese markten een soortgelijke huurverschuiving zullen waarnemen, zodra de (onvermijdelijk) strengere EPC-regelgeving wordt ingevoerd.”
Europees perspectief
“De kloof tussen primaire en secundaire kantoorruimte is geen nieuws in Nederland, wij hebben al eerder bericht over deze trend”, zegt Wouter van ’t Grunewold, market intelligence analist bij Savills in Nederland. “Dit rapport plaatst Amsterdam echter in Europees perspectief, waardoor de effecten van de invoering van de energielabelverplichting ineens heel evident worden. In het rapport is gekeken naar huurgroei van tophuren en secundaire huren op de Zuidas. In heel Nederland ligt het iets genuanceerder. Een secundair kantoorgebouw op een primaire locatie kan in sommige gevallen gezien worden als een primair kantoorgebouw en soms ook vice versa. Hierdoor is de noodzaak van gebouwspecifieke analyses steeds belangrijker, en moet elk gebouw in de context van de lokale situatie geplaatst worden.”
Gerelateerde artikelen:
