Ondanks tegenstand zit de Duitse bouwmarktketen Hornbach op de helft van het aantal geplande vestigingen.
Door Gabriëlle Klaver
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 3, 24 maart 2017
Nu de vestiging in Amsterdam geopend is, volgt komende maand de opening van de winkel in Den Haag. Op de planning staan nieuwe Hornbach-vestigingen in Zwolle, Apeldoorn, Enschede en Duiven. Algemeen directeur Evert de Goede (links op foto) en expansiemanager Gerben van Heeren van het Duitse bouwmarkt concern Hornbach zijn tevreden – jarenlang ging de uitbreiding van het aantal vestigingen in Nederland niet zo snel.
‘In principe hebben we de ruimte vanuit het moederconcern in Duitsland om met twee à drie vestigingen per jaar te groeien’, zegt Evert de Goede. ‘Maar sinds de opening van de eerste vestiging in Zaandam in 1997 20 jaar geleden, hebben we in april in Den Haag pas onze dertiende winkel geopend.’
Gerben van Heeren: ‘Inmiddels zijn ze er in Duitsland aan gewend dat het in Nederland niet zo snel gaat. Het is nu eenmaal lastig om in het ruimtelijk dichtgeplande Nederland een goede locatie te vinden van vier hectare waar ten minste 20.000 m² op kan. Er zit bovendien nooit de juiste bestemming op, dus dat traject moet sowieso doorlopen worden. Zaken als milieu- en geluidsnormen zijn streng en zorgen ervoor dat we goed moeten kunnen aantonen dat een vestiging wel kan.’
Procederen
Het traject voor een nieuwe vestiging begint met het interesseren van de gemeente en het doorlopen van de ruimtelijke ordeningsprocedures. Maar in de meeste gevallen is Hornbach er dan nog niet. De Goede: ‘Bij bijna elke Hornbach-vestiging hebben we tot aan de Raad van State moeten procederen. Daar staan we dan altijd tegenover onze Nederlandse concurrenten. Die betogen dan dat er in de markt ter plaatse geen ruimte is voor een Hornbach-vestiging. Maar in alle gevallen heeft de Raad van State onze vestigingen uiteindelijk goedgekeurd. Wel duurt het dan weer een beetje langer voor de Hornbach-vestiging er staat.’
Hornbach heeft ook nieuwe vestigingen weten te openen in een tijd dat het slechter ging met de bouwmarktenbranche in Nederland en zo marktaandeel weten te veroveren. Samen met de opgekrabbelde woningmarkt zijn de omzetten van de bouwmarkten in het afgelopen jaar weliswaar met 5,5% gestegen, maar dat is na een jarenlange malaise. Nog altijd liggen de omzetten van de bouwmarktenbranche als geheel volgens het CBS nog ruim 20% onder de niveaus van 2008.
De Goede: ‘Ondanks de teruggelopen bestedingen zijn al onze Hornbach-vestigingen in Nederland winstgevend.’ Volgens Van Heeren komt dat ook doordat een Hornbach-vestiging op zichzelf extra omzet creëert. ‘Door onze aanwezigheid genereren we ook additionele omzet voor de hele markt. We zien de huizen in de omgeving van een Hornbach gewoon mooier worden! Een deel van die extra omzet druppelt zeker ook door naar andere bouwmarkten in de buurt van onze winkels.’
Hornbach wil de markt veroveren met de laagste prijs voor de producten, goede advisering, het grootste assortiment en de producten direct meenemen. De Goede: ‘Misgrijpen bij een product is geen optie, want als een klant niet vindt wat hij zoekt, komt hij nooit meer terug. We hebben 60.000 artikelen met voor alle producten genoeg voorraad, de 6 meter hoge stellingen in onze winkels liggen altijd vol.’ Hornbach heeft dan ook geen distributiecentrum in Nederland nodig en wordt vanuit Duitsland bevoorraad.
1+1=3
De verkopen via internet worden vanuit de winkels of direct via de leverancier verzonden. Ophalen in de winkel kan vanaf vier uur na de bestelling op internet, zegt een groot spandoek op de Amsterdamse vestiging. Het streven is om die tijd te verkorten naar twee uur. Van Heeren: ‘Internet is voor ons 1+1=3. Juist omdat we zo snel kunnen leveren, hebben we een voorspong op andere aanbieders.’ De Goede: ‘De internetactiviteiten van Hornbach zijn in Duitsland en Oostenrijk opgeschaald. We kunnen in Nederland nu van hun lessen profiteren.’
In totaal ziet Hornbach ruimte voor 25 winkels in Nederland. Het liefst zit de keten tegen de grote stad aan met een verzorgingsgebied van 200.000 mensen op maximaal 13 autominuten. De bereikbaarheid moet goed zijn: een plek bij een afrit van de snelweg heeft de voorkeur. De 4 hectare grond wordt voor bijna de helft gebruikt voor parkeren. Van Heeren: ‘We zitten graag ruim in onze jas wat dat betreft.’ Soms moeten er dan andere oplossingen gevonden worden, zoals in Amsterdam: omdat de plot hier te klein was, is er gelaagd parkeren en is de winkel over een weg gebouwd.
Ontwikkelen van de winkel doet Hornbach zelf, maar dat is geen wet van Meden en Perzen. Van Heeren: ‘Als een ontwikkelaar op een goede locatie een stuk grond heeft liggen, zijn wij zeker geïnteresseerd. We komen het echter nooit tegen.’ De vestigingen houdt Hornbach bij voorkeur op de balans – 56% van de in gebruik zijnde meters van het hele concern is ondergebracht bij de vastgoedtak van de onderneming. Verkoop gebeurt dus wel, ook in Nederland. Hier zijn, om de expansie te financieren, eerder twee vestigingen verkocht en teruggehuurd door Hornbach.
Familiebedrijf Hornbach
Hornbach staat aan de beurs in Frankfurt genoteerd, maar een groot deel van aandelen is nog in familiehanden. Ook in het bedrijf is de familie actief: in de raad van bestuur en raad van commissarissen zitten de twee broers Albrecht en Steffen en enkele van hun kinderen werken bij Hornbach.
Het was vader Otmar Hornbach die in de jaren ’60 de eerste bouwmarkt met tuincentrum van Europa opende. Heden ten dage zijn er 153 Hornbach-vestigingen, verspreid over 9 landen. De expansie richting Oostenrijk, Nederland, Tsjechië, Luxemburg, Zwitserland, Zweden, Slowakije en Roemenië begon in de jaren ’90 en nu zijn er 54 winkels buiten thuismarkt Duitsland.
Over het boekjaar 2015–2016, eindigend in mei, boekte Hornbach een nettoresultaat van € 72 mln, 4,2% hoger dan het voorgaande jaar. De omzet groeide met 5,3% naar € 3,5 mrd, inclusief nieuwe winkels. Like-for-like kwam de omzetgroei uit op 2,6%.
Bestaande Hornbach-vestigingen
- Zaandam
- Tilburg
- Kerkrade
- Groningen
- Wateringen
- Nieuwegein
- Alblasserdam
- Breda
- Nieuwerkerk aan den IJssel
- Geleen
- Best
- Amsterdam
- Den Haag
Hornbach-vestigingen in ontwikkeling
- Zwolle
- Apeldoorn
- Enschede
- Duiven
Hornbach-vestigingen gezocht
- Rotterdam-West
- Eindhoven-Zuid of -Zuidoost
- Leiden
- Maastricht
- Alkmaar of Heerhugowaard
- Utrecht-Noord
- Almere
- Den Bosch
- Amsterdam-Oost of -Zuidoost
